„Besta leiðin upp úr fátækt er að hjálpa fólki að eignast“ Lovísa Arnardóttir skrifar 16. apríl 2025 09:09 Ragnhildur Alda var harðorð í Bítinu í morgun. Vísir/Vilhelm Ragnhildur Alda Vilhjálmsdóttir, borgarfulltrúi Sjálfstæðisflokks, telur húsnæðisstefnu stjórnvalda „siðlausa“. Frekar eigi að aðstoða fólk við að eignast sínar íbúðir en að styðja ákveðin leigufélög eða húsnæðisfélög sem ekki séu öllum aðgengileg. Auk þess ýti stefna stjórnvalda undir skort á húsnæðismarkaði og hærra fasteignaverð. „Að ætla að taka 45 prósent af öllum nýjum íbúðum og útdeila þeim til útvaldra fyrirtækja bara til að vera með leigu til afmarkaðs hóps af fólki,“ segir Ragnhildur Alda og vísar þar til ASÍ og BSRB sem reka til dæmis Bjarg íbúðafélag og Félagsbústaða en skilyrði fyrir því að fá íbúð hjá þeim er að vera aðili að samtökunum. „Þetta mun gera það að verkum hinar íbúðirnar sem eru eftir fyrir almenna markaðinn hækka því sem um nemur,“ segir Ragnhildur Alda og að það verði meiri íbúðaskortur og meiri hækkun á fasteignaverði. „Það verður meiri ójöfnuður og meiri stéttaskipting.“ Ragnhildur Alda ræddi húsnæðismál í Bítinu á Bylgjunni í morgun í tilefni af nýrri greiningu Viðskiptaráðs á húsnæðismarkaði í Þar kemur til dæmis fram að Reykjavíkurborg hyggst reisa 9.300 íbúðir á næstu árum en að aðeins helmingur þeirra íbúða fari á almennan markað þar sem fólk getur eignast sitt eigið húsnæði. Hinn helmingurinn, eða um 45 prósent, eru íbúðir sem reistar eru af óhagnaðardrifnum íbúðafélögum eða félagslegt húsnæði. Stefnan brjóti á jafnræði Í greiningu Viðskiptaráðs segir að stærstu úrræðin séu rekin af Bjargi íbúðafélagi sem er á vegum ASÍ og BSRB. Þar sé aðild að samtökunum skilyrði fyrir úthlutun á íbúðum sem eigi að fjármagna opinbera þjónustu. Viðskiptaráð metur svo að þarna sé verið að brjóta á jafnræði. Í greiningu Viðskiptaráðs kom einnig fram að skipting á milli almenns húsnæðismarkaðar og þessar úrræða er misjöfn eftir hverfum. Hlutfall félagslegra og íbúða á vegum íbúðafélaga sé til dæmis hæst miðsvæðis. Þá sé um helmingur af íbúðum sem eigi að rísa í Hlíðunum slíkar íbúðir og allar íbúðir við Háskóla Íslands, Hlíðarenda og Nauthólsveg. Hlutfallið er lægst í Skerjafirði og í Keldnalandi. Í greiningu Viðskiptaráðs kom einnig fram að ef þessi áform Reykjavíkurborgar ganga eftir nemi opinber framlög til niðurgreiddra íbúða 69 milljörðum króna til ársins 2033 þar af 24 milljarðar í falin framlög. Til samanburðar á að fjárfesta 34 milljarða í vegakerfinu á næsta ári. Gunnar Úlfarsson hagfræðingur fór yfir greininguna í Bítinu á Bylgjunni í gær. Vilja eiga frekar en að leigja Ragnhildur Alda segist hafa barist fyrir því í borgarstjórn að fólk sé stutt betur til þess að geta átt sína eigin íbúð. Frekar en að borgin „dæli skattfé í leigu- og fasteignafyrirtæki á vegum hins opinbera eða á vegum verkalýðsfélaganna“. Nýta eigi skattfé frekar í að aðstoða fólk við að eignast sínar íbúðir, sama hvort þær eru félagslegar eða ekki. Stór meirihluti þeirra sem sé á leigumarkaði vilji eiga sína íbúð auk þess sem Ragnhildur Alda segir það eina bestu leiðina sem hægt er að nýta til að aðstoða fólk úr fátækt. Hún segir þetta gert víða um heim. Í Bandaríkjunum hafi fólki til dæmis verið leyft að nýta húsnæðisstuðning líka til að greiða niður af húsnæðisláni, í ákveðinn tíma og að uppfylltum ákveðnum skilyrðum. Hér á landi er til dæmis aðeins slíkur húsnæðisstuðningur fyrir fólk sem er á leigumarkaði. „Þegar fólk lendir í félagslega kerfinu hefur það almennt engin verkfæri til að komast út. Við sjáum það hér að þeir sem eru að leigja hjá Félagsbústöðum, aðeins um eitt prósent fer út öðruvísi en í líkkistu í fylgd með presti eða hjúkrunarkonu á hjúkrunarheimili. Fólk festist í þessu kerfi og það vill ekki vera þar.“ Öll félögin séu hagnaðardrifin Hún segir að það sé vegna þess að fólk viti að um leið og það er komið í sína eigin eign, sama þótt það sé „kjallarahola“, þá viti það að peningarnir þeirra eru farnir að vinna fyrir þau, ekki einhvern annan. „Besta leiðin upp úr fátækt er að hjálpa fólki að eignast,“ segir Ragnhildur Alda og að með því að skilyrða aðstoð stjórnvalda við ákveðin leigufélög eða Félagsbústaða sé hætta á að fólk sem ekki tilheyri þessum samtökum eða félögum verði skilið eftir. Ragnhildur Alda segir það afbökun að tala um óhagnaðardrifin félög. Öll félög og fyrirtæki verði að skila hagnaði til að geta fjárfest meira og fyrir viðhald. „Eini munurinn á þessum félögum er að þau greiða ekki út arð til eigenda sinna, sem er þá Reykjavíkurborg eða verkalýðsfélögin.“ Ragnhildur Alda segir að ef íbúðirnar færu allar á almennan markað myndi vera betra jafnvægi á fasteignamarkaði. Framboð mæti þá eftirspurn og verðið eigi að jafnast út. Þessi stefna stjórnvalda ýti undir enn frekari skort og þá hækki verðið enn frekar á almenna markaðnum. Húsnæðismál Stéttarfélög Reykjavík Sjálfstæðisflokkurinn Borgarstjórn Leigumarkaður Bítið Mest lesið Eiganda Trump Burger verður sparkað úr landi Erlent Alelda bíll á Emstruleið Innlent Lögreglan tekur leigubílamálin fastari tökum Innlent Skotárás á Times Square Erlent Rannsaka ásakanir á hendur ríkissáttasemjara Innlent „Úkraínumenn þurfa örugglega að gefa eftir land“ Erlent Lést eftir skyndileg veikindi við klettastökk Innlent Rekinn eftir tvo mánuði hjá skattinum og samdægurs tilnefndur sendiherra á Íslandi Erlent Taka þurfi ráðgjöf Hafró til endurskoðunar Innlent Gefur ekkert landsvæði eftir Erlent Fleiri fréttir Sendiherra á Íslandi á grundvelli misskilnings Pallaball fram á rauðanótt: „Farðu og finndu fólkið þitt!“ Lögreglan tekur leigubílamálin fastari tökum Vond staða Úkraínu, furðukenning um geimverur og Gleðigangan Taka þurfi ráðgjöf Hafró til endurskoðunar Alelda bíll á Emstruleið Vond niðurstaða Úkraínu, ásakanir á hendur sáttasemjara og síðasta hlaupið Mikill meirihluti hefur áhyggjur af stríðsátökum Rannsaka ásakanir á hendur ríkissáttasemjara Samdráttur og vítahringur í boði stjórnvalda Ekki stafi lengur tilvistarógn af Hamasliðum Lést eftir skyndileg veikindi við klettastökk Segjast ekkert hafa vitað um hætturnar í Reynisfjöru Féll fjóra metra í vinnuslysi í Kópavogi Ómeðvitaðir ferðamenn í Reynisfjöru, síbökuð hjón og tölvuspil fram á nótt Enginn árangur af „veiða og sleppa“ aðferðinni Flokkarnir dæla milljónum í áróður á Meta Hræðast að fleiri en einn fari í sjóinn Átökin „hvorki vegna né þrátt fyrir“ áfengissöluna Heitavatnslaust í Laugardal Lést við flúðasiglingar í Vestari-Jökulsá Langflestir telja sig búa á góðum stað fyrir samkynhneigða Áttu ekki von á neinu veseni og viðbúnaður eftir því Amma ræsti neyðarhnapp við enn eina árás dóttur sinnar Maður féll í Vestari-Jökulsá Fangar í einangrun vegna sama máls noti ekki sama útisvæði Hundarnir þegar aflífaðir en ákvörðun um lógun ólögmæt Samskipti fanga í einangrun, tapsárir Danir og drottning Gleðigöngunnar Allir fundir við ESB „fyrst og fremst“ hagsmunagæsla Telja að lífvörður myndi aðeins gera ferðamenn kærulausari Sjá meira
„Að ætla að taka 45 prósent af öllum nýjum íbúðum og útdeila þeim til útvaldra fyrirtækja bara til að vera með leigu til afmarkaðs hóps af fólki,“ segir Ragnhildur Alda og vísar þar til ASÍ og BSRB sem reka til dæmis Bjarg íbúðafélag og Félagsbústaða en skilyrði fyrir því að fá íbúð hjá þeim er að vera aðili að samtökunum. „Þetta mun gera það að verkum hinar íbúðirnar sem eru eftir fyrir almenna markaðinn hækka því sem um nemur,“ segir Ragnhildur Alda og að það verði meiri íbúðaskortur og meiri hækkun á fasteignaverði. „Það verður meiri ójöfnuður og meiri stéttaskipting.“ Ragnhildur Alda ræddi húsnæðismál í Bítinu á Bylgjunni í morgun í tilefni af nýrri greiningu Viðskiptaráðs á húsnæðismarkaði í Þar kemur til dæmis fram að Reykjavíkurborg hyggst reisa 9.300 íbúðir á næstu árum en að aðeins helmingur þeirra íbúða fari á almennan markað þar sem fólk getur eignast sitt eigið húsnæði. Hinn helmingurinn, eða um 45 prósent, eru íbúðir sem reistar eru af óhagnaðardrifnum íbúðafélögum eða félagslegt húsnæði. Stefnan brjóti á jafnræði Í greiningu Viðskiptaráðs segir að stærstu úrræðin séu rekin af Bjargi íbúðafélagi sem er á vegum ASÍ og BSRB. Þar sé aðild að samtökunum skilyrði fyrir úthlutun á íbúðum sem eigi að fjármagna opinbera þjónustu. Viðskiptaráð metur svo að þarna sé verið að brjóta á jafnræði. Í greiningu Viðskiptaráðs kom einnig fram að skipting á milli almenns húsnæðismarkaðar og þessar úrræða er misjöfn eftir hverfum. Hlutfall félagslegra og íbúða á vegum íbúðafélaga sé til dæmis hæst miðsvæðis. Þá sé um helmingur af íbúðum sem eigi að rísa í Hlíðunum slíkar íbúðir og allar íbúðir við Háskóla Íslands, Hlíðarenda og Nauthólsveg. Hlutfallið er lægst í Skerjafirði og í Keldnalandi. Í greiningu Viðskiptaráðs kom einnig fram að ef þessi áform Reykjavíkurborgar ganga eftir nemi opinber framlög til niðurgreiddra íbúða 69 milljörðum króna til ársins 2033 þar af 24 milljarðar í falin framlög. Til samanburðar á að fjárfesta 34 milljarða í vegakerfinu á næsta ári. Gunnar Úlfarsson hagfræðingur fór yfir greininguna í Bítinu á Bylgjunni í gær. Vilja eiga frekar en að leigja Ragnhildur Alda segist hafa barist fyrir því í borgarstjórn að fólk sé stutt betur til þess að geta átt sína eigin íbúð. Frekar en að borgin „dæli skattfé í leigu- og fasteignafyrirtæki á vegum hins opinbera eða á vegum verkalýðsfélaganna“. Nýta eigi skattfé frekar í að aðstoða fólk við að eignast sínar íbúðir, sama hvort þær eru félagslegar eða ekki. Stór meirihluti þeirra sem sé á leigumarkaði vilji eiga sína íbúð auk þess sem Ragnhildur Alda segir það eina bestu leiðina sem hægt er að nýta til að aðstoða fólk úr fátækt. Hún segir þetta gert víða um heim. Í Bandaríkjunum hafi fólki til dæmis verið leyft að nýta húsnæðisstuðning líka til að greiða niður af húsnæðisláni, í ákveðinn tíma og að uppfylltum ákveðnum skilyrðum. Hér á landi er til dæmis aðeins slíkur húsnæðisstuðningur fyrir fólk sem er á leigumarkaði. „Þegar fólk lendir í félagslega kerfinu hefur það almennt engin verkfæri til að komast út. Við sjáum það hér að þeir sem eru að leigja hjá Félagsbústöðum, aðeins um eitt prósent fer út öðruvísi en í líkkistu í fylgd með presti eða hjúkrunarkonu á hjúkrunarheimili. Fólk festist í þessu kerfi og það vill ekki vera þar.“ Öll félögin séu hagnaðardrifin Hún segir að það sé vegna þess að fólk viti að um leið og það er komið í sína eigin eign, sama þótt það sé „kjallarahola“, þá viti það að peningarnir þeirra eru farnir að vinna fyrir þau, ekki einhvern annan. „Besta leiðin upp úr fátækt er að hjálpa fólki að eignast,“ segir Ragnhildur Alda og að með því að skilyrða aðstoð stjórnvalda við ákveðin leigufélög eða Félagsbústaða sé hætta á að fólk sem ekki tilheyri þessum samtökum eða félögum verði skilið eftir. Ragnhildur Alda segir það afbökun að tala um óhagnaðardrifin félög. Öll félög og fyrirtæki verði að skila hagnaði til að geta fjárfest meira og fyrir viðhald. „Eini munurinn á þessum félögum er að þau greiða ekki út arð til eigenda sinna, sem er þá Reykjavíkurborg eða verkalýðsfélögin.“ Ragnhildur Alda segir að ef íbúðirnar færu allar á almennan markað myndi vera betra jafnvægi á fasteignamarkaði. Framboð mæti þá eftirspurn og verðið eigi að jafnast út. Þessi stefna stjórnvalda ýti undir enn frekari skort og þá hækki verðið enn frekar á almenna markaðnum.
Húsnæðismál Stéttarfélög Reykjavík Sjálfstæðisflokkurinn Borgarstjórn Leigumarkaður Bítið Mest lesið Eiganda Trump Burger verður sparkað úr landi Erlent Alelda bíll á Emstruleið Innlent Lögreglan tekur leigubílamálin fastari tökum Innlent Skotárás á Times Square Erlent Rannsaka ásakanir á hendur ríkissáttasemjara Innlent „Úkraínumenn þurfa örugglega að gefa eftir land“ Erlent Lést eftir skyndileg veikindi við klettastökk Innlent Rekinn eftir tvo mánuði hjá skattinum og samdægurs tilnefndur sendiherra á Íslandi Erlent Taka þurfi ráðgjöf Hafró til endurskoðunar Innlent Gefur ekkert landsvæði eftir Erlent Fleiri fréttir Sendiherra á Íslandi á grundvelli misskilnings Pallaball fram á rauðanótt: „Farðu og finndu fólkið þitt!“ Lögreglan tekur leigubílamálin fastari tökum Vond staða Úkraínu, furðukenning um geimverur og Gleðigangan Taka þurfi ráðgjöf Hafró til endurskoðunar Alelda bíll á Emstruleið Vond niðurstaða Úkraínu, ásakanir á hendur sáttasemjara og síðasta hlaupið Mikill meirihluti hefur áhyggjur af stríðsátökum Rannsaka ásakanir á hendur ríkissáttasemjara Samdráttur og vítahringur í boði stjórnvalda Ekki stafi lengur tilvistarógn af Hamasliðum Lést eftir skyndileg veikindi við klettastökk Segjast ekkert hafa vitað um hætturnar í Reynisfjöru Féll fjóra metra í vinnuslysi í Kópavogi Ómeðvitaðir ferðamenn í Reynisfjöru, síbökuð hjón og tölvuspil fram á nótt Enginn árangur af „veiða og sleppa“ aðferðinni Flokkarnir dæla milljónum í áróður á Meta Hræðast að fleiri en einn fari í sjóinn Átökin „hvorki vegna né þrátt fyrir“ áfengissöluna Heitavatnslaust í Laugardal Lést við flúðasiglingar í Vestari-Jökulsá Langflestir telja sig búa á góðum stað fyrir samkynhneigða Áttu ekki von á neinu veseni og viðbúnaður eftir því Amma ræsti neyðarhnapp við enn eina árás dóttur sinnar Maður féll í Vestari-Jökulsá Fangar í einangrun vegna sama máls noti ekki sama útisvæði Hundarnir þegar aflífaðir en ákvörðun um lógun ólögmæt Samskipti fanga í einangrun, tapsárir Danir og drottning Gleðigöngunnar Allir fundir við ESB „fyrst og fremst“ hagsmunagæsla Telja að lífvörður myndi aðeins gera ferðamenn kærulausari Sjá meira