Mafían, CIA eða Fidel Castro? Ný skjöl um morðið kynda undir samsæriskenningar Oddur Ævar Gunnarsson skrifar 3. apríl 2025 15:33 John F. Kennedy hefur löngum verið einn dáðasti forseti sem Bandaríkin hafa átt. Arnie Sachs/CNP/Getty Images Morðið á John F. Kennedy, forseta Bandaríkjanna, árið 1963 heldur áfram að hræra upp í fólki, hneyksla og æsa til umræðu – meira en hálfri öld síðar. Í nýjasta þætti hlaðvarpsins Skuggavaldið kafa prófessorarnir Hulda Þórisdóttir og Eiríkur Bergmann dýpra ofan í þetta hrollvekjandi sögulega dráp – var það kannski samsæri? Þetta er annar þáttur í þriggja þátta röð Skuggavaldsins um svokallaða Kennedy-bölvun. Morðið á John F. Kennedy, forseta Bandaríkjanna, árið 1963 heldur áfram að hræra upp í fólki, hneyksla og æsa til umræðu – meira en hálfri öld síðar. Í nýjasta þætti hlaðvarpsins Skuggavaldið kafa prófessorarnir Hulda Þórisdóttir og Eiríkur Bergmann dýpra ofan í þetta hrollvekjandi sögulega dráp – var það kannski samsæri? Þetta er annar þáttur í þriggja þátta röð Skuggavaldsins um svokallaða Kennedy-bölvun. Eiríkur og Hulda benda á að yfirvöld hafi frá upphafi ýtt undir tortryggni með leyndarhyggju sinni og ósamræmi í frásögnum. Þótt opinber niðurstaða Warren-nefndarinnar hafi verið skýr – að Lee Harvey Oswald hafi staðið einn að morðinu – telja margir að þar hafi aðeins yfirborðið verið klórað. Samkvæmt nýlegri Gallup-könnun telja 65% Bandaríkjamanna að fleiri hafi staðið að verki. Margir telja því morðið á JFK eina frægustu óleystu morðgátu sögunnar. Afléttu nýlega leynd af skjölum Nýlega var leynd aflétt af síðustu áður óbirtu skjölum úr bandarískum þjóðskjalasöfnum sem varða morðið. Þau virðast hafa virkað sem eldsneyti á gömul samsærisbál. Í nýjum skjölum sem Trump-stjórnin gerði opinber í mars 2025 má nú sjá minnisblað þar sem kemur fram að háttsettir embættismenn í stjórn John F. Kennedy höfðu áhyggjur af því hversu mikið leyniþjónustan skipti sér af utanríkisstefnu landsins – og að sambandið milli CIA og forsetans hafi verið kaldara en áður var viðurkennt. Einnig kemur fram að FBI og leyniþjónustan höfðu strax eftir morðið áhyggjur af því að almenning myndi gruna samsæri. „Það sem þessi gögn sýna okkur er að stofnanir á borð við CIA voru uppteknar af því að stýra frásögninni,“ segir Eiríkur Bergmann í þættinum. „Og þegar fólk finnur að ekki er alveg allur sannleikurinn sagður, þá fyllir það í eyðurnar sjálft – oft með samsæriskenningum.“ Ein áhugaverðasta samsæriskenningin um morðið snýr að mafíunni. Að hún hafi talið sig svikna af Kennedy bræðrunum, eftir að John F. Kennedy og bróðir hans dómsmálaráðherrann Robert F. Kennedy lýstu stríði á hendur skipulagðri glæpastarfsemi. Aðrir benda á CIA, sem hafði átt í útistöðum við JFK eftir misheppnaða innrás í Svínaflóa og aðra árekstra. Þá hefur einnig verið varpað fram vangaveltum um Fidel Castro eða kúbverska útlaga, sem hugsanlega hefðu átt hagsmuna að gæta – þó engin sannfærandi gögn hafi komið fram sem bendla þá né raun nokkurn annan en Oswald við morðið. Hulda Þórisdóttir segir að sálfræðin útskýri hvers vegna þessar kenningar lifa enn góðu lífi: „Við eigum erfitt með að sætta okkur við þá hugmynd að svona stórviðburður geti átt sér litla, ómerkilega orsök. Við leitum því ósjálfrátt stærri skýringa, eins og að valdastofnanir eða alþjóðleg samsæri hljóti að hafa verið á bak við þetta.“ Eiríkur Bergmann og Hulda Þórisdóttir stýra Skuggavaldinu.Vísir/Vilhelm Athyglin sem Kennedy-málið hefur vakið að undanförnu hefur líka endurvakið áhuga á öðrum sorgarsögum tengdum fjölskyldunni – og þeirri hugmynd að yfir henni hvíli bölvun. Einstaka meðlimir fjölskyldunnar hafa lýst efasemdum um opinberar skýringar, þar á meðal núverandi heilbrigðisráðherra Bandaríkjanna, Robert F. Kennedy Jr., sem heldur því fram að bæði faðir hans og frændi hafi verið fórnarlömb samsæra. Þannig halda gömlu kenningarnar áfram að lifa – og blómstra á ný í skugga nýrra opinberra skjala. Lokaþáttur þríleiks Skuggavaldsins um Kennedy-bölvunina birtist eftir tvær vikur – og þá verður grafið enn dýpra ofan í kanínuholuna. Skuggavaldið Bandaríkin Erlend sakamál Mest lesið „Verið ekki að sjúga lítil typpi því þið verðið hrukkóttar“ Lífið Musk æstur í Reðasafnið Lífið Lovísa Rós er Ungfrú Ísland Teen Lífið „Ég hef ekki trú á öðru en að við lifum þetta af“ Bíó og sjónvarp „Nú dýrka ég að vera vaxin eins og fæðing Venusar“ Tíska og hönnun Gervigreindarsvikarar reyna að hagnast á íslenskum stjörnum Tónlist Ása og Leo héldu tvöfalda skírnarveislu Lífið „Pylsusala“ á Lækjartorgi á kvennafrídaginn Lífið Heitasta listapar landsins á djamminu Lífið Sveinn Andri og María Sigrún mættu á frumsýninguna Lífið Fleiri fréttir Líf, fjör og einmanaleiki Plaströrum um að kenna, ekki litlum typpum Bleikir og hollir molar að hætti Jönu Musk æstur í Reðasafnið Ása og Leo héldu tvöfalda skírnarveislu Tróð matnum upp í sig til að reyna fá andstæðinga sína til að hlæja „Verið ekki að sjúga lítil typpi því þið verðið hrukkóttar“ „Pylsusala“ á Lækjartorgi á kvennafrídaginn Lovísa Rós er Ungfrú Ísland Teen Gerðið verði besti staðurinn nálægt borginni til að skoða stjörnur Heitasta listapar landsins á djamminu „Er ekki hrædd við að vera ég sjálf“ Sveinn Andri og María Sigrún mættu á frumsýninguna „Sextán ára stelpa hefur lítið að gera við svona háa upphæð“ Sýna(r)brjóstin, sýna stuðning Brjánn ávarpaði alla áhorfendur leiksins rétt fyrir upphafsflautið Innlit í þriggja hæða veitingastaðinn Bryggjuhúsið sem er í húsi frá 1863 Björgvin Franz kaupir 36 fermetra íbúð í miðbænum Innlit: „Ég bý í draumahúsinu“ „Gerði grín að líkamanum mínum og sagði að ég ætti að tala minna“ Óttast að hann sé fyrsta fórnarlamb flugunnar Fögnuðu fallegri og óvæntri vináttu Svikarar höfðu fjórar milljónir af Aroni Can „Setti sjálfa mig í fyrsta sæti og hef aldrei verið hamingjusamari“ Hvetur hávaxnar stelpur til að vera stoltar af hæð sinni Stjörnulífið: „Bið ekki um meira“ „Við María eigum rosalega fallegt samband og erum þakklát hvort fyrir annað“ Nóa-Siríus fjölskyldan fyrrverandi selur súkkulaðihöll Fær ógeðistilfinningu eftir fullnægingu Hugleiki Dagssyni hent út af Facebook Sjá meira
Morðið á John F. Kennedy, forseta Bandaríkjanna, árið 1963 heldur áfram að hræra upp í fólki, hneyksla og æsa til umræðu – meira en hálfri öld síðar. Í nýjasta þætti hlaðvarpsins Skuggavaldið kafa prófessorarnir Hulda Þórisdóttir og Eiríkur Bergmann dýpra ofan í þetta hrollvekjandi sögulega dráp – var það kannski samsæri? Þetta er annar þáttur í þriggja þátta röð Skuggavaldsins um svokallaða Kennedy-bölvun. Eiríkur og Hulda benda á að yfirvöld hafi frá upphafi ýtt undir tortryggni með leyndarhyggju sinni og ósamræmi í frásögnum. Þótt opinber niðurstaða Warren-nefndarinnar hafi verið skýr – að Lee Harvey Oswald hafi staðið einn að morðinu – telja margir að þar hafi aðeins yfirborðið verið klórað. Samkvæmt nýlegri Gallup-könnun telja 65% Bandaríkjamanna að fleiri hafi staðið að verki. Margir telja því morðið á JFK eina frægustu óleystu morðgátu sögunnar. Afléttu nýlega leynd af skjölum Nýlega var leynd aflétt af síðustu áður óbirtu skjölum úr bandarískum þjóðskjalasöfnum sem varða morðið. Þau virðast hafa virkað sem eldsneyti á gömul samsærisbál. Í nýjum skjölum sem Trump-stjórnin gerði opinber í mars 2025 má nú sjá minnisblað þar sem kemur fram að háttsettir embættismenn í stjórn John F. Kennedy höfðu áhyggjur af því hversu mikið leyniþjónustan skipti sér af utanríkisstefnu landsins – og að sambandið milli CIA og forsetans hafi verið kaldara en áður var viðurkennt. Einnig kemur fram að FBI og leyniþjónustan höfðu strax eftir morðið áhyggjur af því að almenning myndi gruna samsæri. „Það sem þessi gögn sýna okkur er að stofnanir á borð við CIA voru uppteknar af því að stýra frásögninni,“ segir Eiríkur Bergmann í þættinum. „Og þegar fólk finnur að ekki er alveg allur sannleikurinn sagður, þá fyllir það í eyðurnar sjálft – oft með samsæriskenningum.“ Ein áhugaverðasta samsæriskenningin um morðið snýr að mafíunni. Að hún hafi talið sig svikna af Kennedy bræðrunum, eftir að John F. Kennedy og bróðir hans dómsmálaráðherrann Robert F. Kennedy lýstu stríði á hendur skipulagðri glæpastarfsemi. Aðrir benda á CIA, sem hafði átt í útistöðum við JFK eftir misheppnaða innrás í Svínaflóa og aðra árekstra. Þá hefur einnig verið varpað fram vangaveltum um Fidel Castro eða kúbverska útlaga, sem hugsanlega hefðu átt hagsmuna að gæta – þó engin sannfærandi gögn hafi komið fram sem bendla þá né raun nokkurn annan en Oswald við morðið. Hulda Þórisdóttir segir að sálfræðin útskýri hvers vegna þessar kenningar lifa enn góðu lífi: „Við eigum erfitt með að sætta okkur við þá hugmynd að svona stórviðburður geti átt sér litla, ómerkilega orsök. Við leitum því ósjálfrátt stærri skýringa, eins og að valdastofnanir eða alþjóðleg samsæri hljóti að hafa verið á bak við þetta.“ Eiríkur Bergmann og Hulda Þórisdóttir stýra Skuggavaldinu.Vísir/Vilhelm Athyglin sem Kennedy-málið hefur vakið að undanförnu hefur líka endurvakið áhuga á öðrum sorgarsögum tengdum fjölskyldunni – og þeirri hugmynd að yfir henni hvíli bölvun. Einstaka meðlimir fjölskyldunnar hafa lýst efasemdum um opinberar skýringar, þar á meðal núverandi heilbrigðisráðherra Bandaríkjanna, Robert F. Kennedy Jr., sem heldur því fram að bæði faðir hans og frændi hafi verið fórnarlömb samsæra. Þannig halda gömlu kenningarnar áfram að lifa – og blómstra á ný í skugga nýrra opinberra skjala. Lokaþáttur þríleiks Skuggavaldsins um Kennedy-bölvunina birtist eftir tvær vikur – og þá verður grafið enn dýpra ofan í kanínuholuna.
Skuggavaldið Bandaríkin Erlend sakamál Mest lesið „Verið ekki að sjúga lítil typpi því þið verðið hrukkóttar“ Lífið Musk æstur í Reðasafnið Lífið Lovísa Rós er Ungfrú Ísland Teen Lífið „Ég hef ekki trú á öðru en að við lifum þetta af“ Bíó og sjónvarp „Nú dýrka ég að vera vaxin eins og fæðing Venusar“ Tíska og hönnun Gervigreindarsvikarar reyna að hagnast á íslenskum stjörnum Tónlist Ása og Leo héldu tvöfalda skírnarveislu Lífið „Pylsusala“ á Lækjartorgi á kvennafrídaginn Lífið Heitasta listapar landsins á djamminu Lífið Sveinn Andri og María Sigrún mættu á frumsýninguna Lífið Fleiri fréttir Líf, fjör og einmanaleiki Plaströrum um að kenna, ekki litlum typpum Bleikir og hollir molar að hætti Jönu Musk æstur í Reðasafnið Ása og Leo héldu tvöfalda skírnarveislu Tróð matnum upp í sig til að reyna fá andstæðinga sína til að hlæja „Verið ekki að sjúga lítil typpi því þið verðið hrukkóttar“ „Pylsusala“ á Lækjartorgi á kvennafrídaginn Lovísa Rós er Ungfrú Ísland Teen Gerðið verði besti staðurinn nálægt borginni til að skoða stjörnur Heitasta listapar landsins á djamminu „Er ekki hrædd við að vera ég sjálf“ Sveinn Andri og María Sigrún mættu á frumsýninguna „Sextán ára stelpa hefur lítið að gera við svona háa upphæð“ Sýna(r)brjóstin, sýna stuðning Brjánn ávarpaði alla áhorfendur leiksins rétt fyrir upphafsflautið Innlit í þriggja hæða veitingastaðinn Bryggjuhúsið sem er í húsi frá 1863 Björgvin Franz kaupir 36 fermetra íbúð í miðbænum Innlit: „Ég bý í draumahúsinu“ „Gerði grín að líkamanum mínum og sagði að ég ætti að tala minna“ Óttast að hann sé fyrsta fórnarlamb flugunnar Fögnuðu fallegri og óvæntri vináttu Svikarar höfðu fjórar milljónir af Aroni Can „Setti sjálfa mig í fyrsta sæti og hef aldrei verið hamingjusamari“ Hvetur hávaxnar stelpur til að vera stoltar af hæð sinni Stjörnulífið: „Bið ekki um meira“ „Við María eigum rosalega fallegt samband og erum þakklát hvort fyrir annað“ Nóa-Siríus fjölskyldan fyrrverandi selur súkkulaðihöll Fær ógeðistilfinningu eftir fullnægingu Hugleiki Dagssyni hent út af Facebook Sjá meira