Neitaði að skrifa undir plagg Trumps um sjaldgæfa málma Samúel Karl Ólason skrifar 16. febrúar 2025 08:00 Vólódímír Selenskí, forseti Úkraínu. EPA/Sean Gallup Vólódímír Selenskí, forseti Úkraínu, segist hafa sagt ráðherrum sínum að skrifa ekki undir samning við Bandaríkjamenn um að veita þeim síðarnefndu aðgang að umfangsmikilli námuvinnslu í Úkraínu. Hann segir samkomulagið eingöngu snúa að hag Bandaríkjanna. Meðal annars hafi það ekki innihaldið neinskonar öryggistryggingar handa Úkraínumönnum í skiptum fyrir auðlindirnar. Fram kemur í frétt AP að samkomulagið hafi fjallað um að Bandaríkjamenn fengju aðgang að svokölluðum sjaldgæfum málmum í Úkraínu sem greiðslu fyrir þann hernaðarstuðning sem Úkraínumenn hafa þegar fengið frá ríkisstjórn Joes Biden og fyrir mögulega aðstoð í framtíðinni, samkvæmt úkraínskum embættismönnum. AP fréttaveitan hefur eftir háttsettum bandarískum embættismanni að þar á bæ sé ákvörðun Selenskís að skrifa ekki undir samninginn lýst sem „skammsýnni“. Talið er að í Úkraínu megi finna umfangsmikið magn svokallaðra sjaldgæfra málma en þeir eru mikilvægir þegar kemur að framleiðslu allskonar nútímatækni og raftækja, auk hergagna. Þess vegna hafa þessir málmar orðið sífellt mikilvægari á undanförnum árum og hafa stórveldi heimsins, eins og Bandaríkin, gjóað augum sínum til Grænlands. Kínverjar eru með gífurlegt forskot á heimsvísu þegar kemur að greftri og vinnslu sjaldgæfra málma en vinnslan hefur dregist verulega saman í Bandaríkjunum á undanförnum áratugum. Sérfræðingar telja Kína með allt að níutíu prósenta markaðshlutdeild á þessu sviði, heilt yfir, en í tilteknum málmum eru Kínverjar nánast þeir einu sem vinna þá. Í grein New York Times segir að samkomulagið hefði fært helming sjaldgæfra málma sem talið er að finna megi í Úkraínu í hendur Bandaríkjamanna, auk úrans og annarra auðlinda. Vill öryggistryggingar Selenskí hefur sagt að hann vilji að samningar um vinnslu þessara auðlinda í Úkraínu feli í sér einhverskonar öryggistryggingar sem ætlað er að koma í veg fyrir aðra innrás frá Rússum í framtíðinni, eftir að núverandi stríði lýkur. Undir lok Kalda stríðsins létu Úkraínumenn kjarnorkuvopn sem voru þar í landi af hendi til Rússlands og var það í skiptum fyrir samkomulag um að Rússar viðurkenndu fullveldi Úkraínu og hétu þess að virða landamæri ríkisins. Bretar og Bandaríkjamenn skrifuðu einnig undir samkomulagið og hétu þeir því að verja fullveldi Úkraínu. Scott Bassent, fjármálaráðherra Bandaríkjanna, sýndi Selenskí samkomulagið þegar hann fór til Úkraínu í vikunni og þá ræddi JD Vance, varaforseti, það við forsetann þegar þeir funduðu í München á dögunum. Í samtali við AP vildi Selenskí ekki fara nánar út í af hverju hann hefði ekki viljað skrifa undir plaggið. Einn heimildarmanna fréttaveitunnar frá Úkraínu sagði þó að samningurinn hefði í raun falið í sér að gera Úkraínu að nýlendu og Selenskí gæti ómögulega skrifað undir það. Talsmaður þjóðaröryggisráðs Bandaríkjanna sagði Selenskí vera skammsýnan og að ríkisstjórn Trumps hefði veitt Úkraínumönnum frábært tækifæri. Samkomulagið um aðgang að auðlindum Úkraínu myndi endurgreiða bandarískum skattgreiðendum fyrir aðstoðina handa Úkraínumönnum og stækka hagkerfi Úkraínu. Hann sagði einnig að Hvíta húsið teldi að bindandi efnahagssamband Úkraínu og Bandaríkjanna væri besta öryggistryggingin gegn árásum í framtíðinni. „Bandaríkin átta sig á því, Rússar átta sig á því og Úkraínumenn verða einni að átta sig á því,“ sagði Brian Huges. Úkraínumenn eru sagðir vinna að gagntilboði sem kynna á fyrir Bandaríkjamönnum í næstu framtíð. We have begun working with President Trump’s team and can already see that success is attainable. Right now, the world is looking up to America as the power that has the ability to not only stop the war but also help ensure the reliability of peace afterward.Ahead of the Munich…— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) February 15, 2025 Funda með Rússum í Sádi-Arabíu Bandarískir og rússneskir erindrekar munu koma saman í Sádi-Arabíu á dögunum þar sem markmiðið á að vera að binda enda á innrás Rússa í Úkraínu. Selenskí segir að Úkraínumönnum hafi ekki verið boðið sæti við samningaborðið og að þeir myndu ekki sætta sig við samkomulag sem þeir hefðu ekki tekið þátt í að semja. Ráðamenn í Evrópu hafa slegið á svipaða strengi undanfarna daga. Reuters hefur eftir bandarískum erindreka að viðræðunum í Sádi-Arabíu eigi að vera ætlað að koma á fundi milli Trumps, Vladimírs Pútín, forseta Rússlands, og Selenskís. Margvíslegar yfirlýsingar frá Trump-liðum varðandi Úkraínu og Evrópu í heild sinni undanfarna daga hafa vakið töluverðar áhyggjur í höfuðborgum Evrópu. Sökum þessa ætla margir af leiðtogum Evrópu að funda sérstaklega í París á morgun, þar sem ræða á sérstaklega Bandaríkin og Evrópu. Sjá einnig: Evrópskir ráðamenn funda vegna Trumps Selenskí notaði ræðu sína í Münich í gær til að kalla eftir myndun sameiginlegs evrópsks herafla. Hvatti hann leiðtoga heimsálfunnar til að taka eigin framtíð í sínar hendur. Ekki væri hægt að treysta því að Bandaríkjamenn myndu hafa hag Evrópu í huga. Hann sagði Evrópu þurfa að vaxa ásmegin svo Bandaríkjamenn teldu sig hafa hag af því að styðja heimsálfuna. Það gæti Evrópa eingöngu gert í sameiningu. Úkraína Innrás Rússa í Úkraínu Bandaríkin Donald Trump Evrópusambandið Hernaður Rússland Vladimír Pútín Sádi-Arabía Mest lesið Íranir neita að hafa skotið eldflaugum Erlent Áhrifavaldur sakaður um að bera ábyrgð á dauða dóttur sinnar Erlent Fjögur búsetuúrræði Vinnumálastofnunar standa auð Innlent Breytingar á lögum um sjúkratryggingar mismuni eftir efnahagsstöðu Innlent Æf vegna ummæla Kristrúnar um falsfréttir: „Þessi skammarlegu, ómaklegu ummæli“ Innlent Sektaður um 240 þúsund fyrir að halda sauðfé í Grindavík Innlent Sé tilraun til að þagga niður í gagnrýni Innlent „Þetta rugl í Kastljósi í gær af hálfu forsætisráðherra er skammarlegt“ Innlent Sextán ár fyrir að bana dóttur sinni Innlent Páll skipstjóri krefur Ríkisútvarpið um milljónir króna Innlent Fleiri fréttir „Honum fylgir auðvitað ákveðinn ófyrirsjáanleiki“ Óbreyttir borgarar féllu í árásum Rússa á úkraínskar borgir Íranir neita að hafa skotið eldflaugum Áhrifavaldur sakaður um að bera ábyrgð á dauða dóttur sinnar Segir vopnahlé í höfn Trump þakkar Írönum fyrir að láta vita af sér Rýma sextán þorp vegna gróðurelda í Grikklandi Íranir ráðast á herstöð Bandaríkjamanna í Katar Handtóku Evrópubúa sakaðan um njósnir fyrir Ísrael Byrjað að smella af með stærstu myndavél í heimi Meira örplast í flöskum úr gleri en plasti Hífðu lystisnekkjuna sem sökk upp úr sjónum við Sikiley Segja aftur ráðist á neðanjarðarauðgunarstöð í Íran Ísraelar héldu árásum sínum áfram í nótt „Gríðarstór“ árás á höfuðborgina Tuttugu og tveir látnir eftir sjálfsmorðsárás í kirkju Trump hellir sér yfir flokksbróður sinn: „MAGA ætti að losa sig við þennan aumkunarverða aumingja“ Tíu Íslendingar í Íran og fjórir í Ísrael Aðdragandinn: Hótanir og árásir á hótanir og árásir ofan Embættis- og ráðamenn tjá sig um árásina Vaktin: Bandaríkin gera árásir á Íran Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Bandaríkjamenn gera loftárásir á Írani Átta látnir hið minnsta eftir að kviknaði í loftbelg Ísraelar bíði ekki eftir grænu ljósi Trump Leiðtogi í hvítrússnesku andspyrnuhreyfingunni frjáls Tugir látnir eftir þeir reyndu að sækja sér mat Tilnefna Bandaríkjaforseta til friðarverðlauna Nóbels Óvissu erlendra nemenda tímabundið eytt Aðgerðasinninn látinn laus en Hvíta húsið hyggst brottvísa Sjá meira
Meðal annars hafi það ekki innihaldið neinskonar öryggistryggingar handa Úkraínumönnum í skiptum fyrir auðlindirnar. Fram kemur í frétt AP að samkomulagið hafi fjallað um að Bandaríkjamenn fengju aðgang að svokölluðum sjaldgæfum málmum í Úkraínu sem greiðslu fyrir þann hernaðarstuðning sem Úkraínumenn hafa þegar fengið frá ríkisstjórn Joes Biden og fyrir mögulega aðstoð í framtíðinni, samkvæmt úkraínskum embættismönnum. AP fréttaveitan hefur eftir háttsettum bandarískum embættismanni að þar á bæ sé ákvörðun Selenskís að skrifa ekki undir samninginn lýst sem „skammsýnni“. Talið er að í Úkraínu megi finna umfangsmikið magn svokallaðra sjaldgæfra málma en þeir eru mikilvægir þegar kemur að framleiðslu allskonar nútímatækni og raftækja, auk hergagna. Þess vegna hafa þessir málmar orðið sífellt mikilvægari á undanförnum árum og hafa stórveldi heimsins, eins og Bandaríkin, gjóað augum sínum til Grænlands. Kínverjar eru með gífurlegt forskot á heimsvísu þegar kemur að greftri og vinnslu sjaldgæfra málma en vinnslan hefur dregist verulega saman í Bandaríkjunum á undanförnum áratugum. Sérfræðingar telja Kína með allt að níutíu prósenta markaðshlutdeild á þessu sviði, heilt yfir, en í tilteknum málmum eru Kínverjar nánast þeir einu sem vinna þá. Í grein New York Times segir að samkomulagið hefði fært helming sjaldgæfra málma sem talið er að finna megi í Úkraínu í hendur Bandaríkjamanna, auk úrans og annarra auðlinda. Vill öryggistryggingar Selenskí hefur sagt að hann vilji að samningar um vinnslu þessara auðlinda í Úkraínu feli í sér einhverskonar öryggistryggingar sem ætlað er að koma í veg fyrir aðra innrás frá Rússum í framtíðinni, eftir að núverandi stríði lýkur. Undir lok Kalda stríðsins létu Úkraínumenn kjarnorkuvopn sem voru þar í landi af hendi til Rússlands og var það í skiptum fyrir samkomulag um að Rússar viðurkenndu fullveldi Úkraínu og hétu þess að virða landamæri ríkisins. Bretar og Bandaríkjamenn skrifuðu einnig undir samkomulagið og hétu þeir því að verja fullveldi Úkraínu. Scott Bassent, fjármálaráðherra Bandaríkjanna, sýndi Selenskí samkomulagið þegar hann fór til Úkraínu í vikunni og þá ræddi JD Vance, varaforseti, það við forsetann þegar þeir funduðu í München á dögunum. Í samtali við AP vildi Selenskí ekki fara nánar út í af hverju hann hefði ekki viljað skrifa undir plaggið. Einn heimildarmanna fréttaveitunnar frá Úkraínu sagði þó að samningurinn hefði í raun falið í sér að gera Úkraínu að nýlendu og Selenskí gæti ómögulega skrifað undir það. Talsmaður þjóðaröryggisráðs Bandaríkjanna sagði Selenskí vera skammsýnan og að ríkisstjórn Trumps hefði veitt Úkraínumönnum frábært tækifæri. Samkomulagið um aðgang að auðlindum Úkraínu myndi endurgreiða bandarískum skattgreiðendum fyrir aðstoðina handa Úkraínumönnum og stækka hagkerfi Úkraínu. Hann sagði einnig að Hvíta húsið teldi að bindandi efnahagssamband Úkraínu og Bandaríkjanna væri besta öryggistryggingin gegn árásum í framtíðinni. „Bandaríkin átta sig á því, Rússar átta sig á því og Úkraínumenn verða einni að átta sig á því,“ sagði Brian Huges. Úkraínumenn eru sagðir vinna að gagntilboði sem kynna á fyrir Bandaríkjamönnum í næstu framtíð. We have begun working with President Trump’s team and can already see that success is attainable. Right now, the world is looking up to America as the power that has the ability to not only stop the war but also help ensure the reliability of peace afterward.Ahead of the Munich…— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) February 15, 2025 Funda með Rússum í Sádi-Arabíu Bandarískir og rússneskir erindrekar munu koma saman í Sádi-Arabíu á dögunum þar sem markmiðið á að vera að binda enda á innrás Rússa í Úkraínu. Selenskí segir að Úkraínumönnum hafi ekki verið boðið sæti við samningaborðið og að þeir myndu ekki sætta sig við samkomulag sem þeir hefðu ekki tekið þátt í að semja. Ráðamenn í Evrópu hafa slegið á svipaða strengi undanfarna daga. Reuters hefur eftir bandarískum erindreka að viðræðunum í Sádi-Arabíu eigi að vera ætlað að koma á fundi milli Trumps, Vladimírs Pútín, forseta Rússlands, og Selenskís. Margvíslegar yfirlýsingar frá Trump-liðum varðandi Úkraínu og Evrópu í heild sinni undanfarna daga hafa vakið töluverðar áhyggjur í höfuðborgum Evrópu. Sökum þessa ætla margir af leiðtogum Evrópu að funda sérstaklega í París á morgun, þar sem ræða á sérstaklega Bandaríkin og Evrópu. Sjá einnig: Evrópskir ráðamenn funda vegna Trumps Selenskí notaði ræðu sína í Münich í gær til að kalla eftir myndun sameiginlegs evrópsks herafla. Hvatti hann leiðtoga heimsálfunnar til að taka eigin framtíð í sínar hendur. Ekki væri hægt að treysta því að Bandaríkjamenn myndu hafa hag Evrópu í huga. Hann sagði Evrópu þurfa að vaxa ásmegin svo Bandaríkjamenn teldu sig hafa hag af því að styðja heimsálfuna. Það gæti Evrópa eingöngu gert í sameiningu.
Úkraína Innrás Rússa í Úkraínu Bandaríkin Donald Trump Evrópusambandið Hernaður Rússland Vladimír Pútín Sádi-Arabía Mest lesið Íranir neita að hafa skotið eldflaugum Erlent Áhrifavaldur sakaður um að bera ábyrgð á dauða dóttur sinnar Erlent Fjögur búsetuúrræði Vinnumálastofnunar standa auð Innlent Breytingar á lögum um sjúkratryggingar mismuni eftir efnahagsstöðu Innlent Æf vegna ummæla Kristrúnar um falsfréttir: „Þessi skammarlegu, ómaklegu ummæli“ Innlent Sektaður um 240 þúsund fyrir að halda sauðfé í Grindavík Innlent Sé tilraun til að þagga niður í gagnrýni Innlent „Þetta rugl í Kastljósi í gær af hálfu forsætisráðherra er skammarlegt“ Innlent Sextán ár fyrir að bana dóttur sinni Innlent Páll skipstjóri krefur Ríkisútvarpið um milljónir króna Innlent Fleiri fréttir „Honum fylgir auðvitað ákveðinn ófyrirsjáanleiki“ Óbreyttir borgarar féllu í árásum Rússa á úkraínskar borgir Íranir neita að hafa skotið eldflaugum Áhrifavaldur sakaður um að bera ábyrgð á dauða dóttur sinnar Segir vopnahlé í höfn Trump þakkar Írönum fyrir að láta vita af sér Rýma sextán þorp vegna gróðurelda í Grikklandi Íranir ráðast á herstöð Bandaríkjamanna í Katar Handtóku Evrópubúa sakaðan um njósnir fyrir Ísrael Byrjað að smella af með stærstu myndavél í heimi Meira örplast í flöskum úr gleri en plasti Hífðu lystisnekkjuna sem sökk upp úr sjónum við Sikiley Segja aftur ráðist á neðanjarðarauðgunarstöð í Íran Ísraelar héldu árásum sínum áfram í nótt „Gríðarstór“ árás á höfuðborgina Tuttugu og tveir látnir eftir sjálfsmorðsárás í kirkju Trump hellir sér yfir flokksbróður sinn: „MAGA ætti að losa sig við þennan aumkunarverða aumingja“ Tíu Íslendingar í Íran og fjórir í Ísrael Aðdragandinn: Hótanir og árásir á hótanir og árásir ofan Embættis- og ráðamenn tjá sig um árásina Vaktin: Bandaríkin gera árásir á Íran Árás Bandaríkjanna á Íran: „Íran, yfirgangsseggur Miðausturlandanna, verður að boða til friðar“ Bandaríkjamenn gera loftárásir á Írani Átta látnir hið minnsta eftir að kviknaði í loftbelg Ísraelar bíði ekki eftir grænu ljósi Trump Leiðtogi í hvítrússnesku andspyrnuhreyfingunni frjáls Tugir látnir eftir þeir reyndu að sækja sér mat Tilnefna Bandaríkjaforseta til friðarverðlauna Nóbels Óvissu erlendra nemenda tímabundið eytt Aðgerðasinninn látinn laus en Hvíta húsið hyggst brottvísa Sjá meira