Frambjóðendur, gerið betur Steinunn Þórðardóttir skrifar 13. nóvember 2024 09:15 Það er búið að vera sérstaklega erfitt að fylgjast með kosningabaráttunni fyrir alþingiskosningarnar í þetta skiptið. Ekki hvað síst í ljósi þess að á sama tíma er stéttin mín að berjast fyrir bættu starfsumhverfi og betri mönnun læknisþjónustu við landsmenn, en forsenda þess eru sómasamleg kjör lækna. Verkföll lækna eru yfirvofandi og staðan grafalvarleg. Læknar hafa árum saman talað fyrir lausnum sem bætt gætu stöðuna í heilbrigðisþjónustunni. Þessar ábendingar hafa margar fengið hlustun og skilning en úrbæturnar ganga mun hægar en hratt vaxandi vandi kerfisins. Þessi vandi helgast af mörgu, m.a. mjög hraðri fjölgun íbúa landsins og fjölgun í elstu aldurshópunum, sem er úr öllum takti við fjölda sérfræðilækna og uppbyggingu innviða kerfisins. Stöðugildum sérfræðilækna á Landspítalanum hefur t.a.m. heldur fækkað á undanförnum árum og sérfræðingum á stofu fækkaði einnig, þar til alveg nýlega þegar Sjúkratryggingar Íslands endurnýjuðu loksins samninga við síðarnefnda hópinn. Heimilislæknar þyrftu að vera helmingi fleiri en þeir eru í dag til að læknamönnun heilsugæslunnar teljist fullnægjandi, sem veldur enn meira álagi m.a. á bráðamóttökuna, þann stað kerfisins sem ekki getur sett ásókninni nein mörk þegar aðra innviði skortir, jafnvel þótt taka þurfi sjúkrabílabílskúrinn undir sjúklinga því gangarnir og biðstofurnar eru stappaðar. Ef heilbrigðiskerfið væri leikskóli væri löngu búið að loka honum. Hvaða foreldri myndi t.d. sætta sig við að barn sem misst hefur þvag og hægðir í buxurnar væri í þessum sömu buxum í sólarhring og einfaldlega klætt í hreinar buxur yfir þær óhreinu? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við að lösnu barni í ruglástandi væri ýtt einu út af leikskólanum á náttfötum og inniskóm einum saman og læst á eftir því? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við það að barnið þess væri vistað á lokaðri deild mánuðum saman, í bið eftir öðru úrræði, án þess að komast nokkurn tímann undir bert loft? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Þess ber einu sinni sem oftar að geta að þessi orð eru ekki rituð til að varpa skuld á heilbrigðisstarfsfólk eða stjórnendur í heilbrigðisþjónustu. Þar eru allir að gera sitt besta en stakkurinn er einfaldlega allt of þröngur. Fjölgun verkefnanna er of hröð miðað við hraða viðbragðanna. Við verðum að vita hvað frambjóðendur standa fyrir Inn í þennan veruleika og þessa baráttu stormar síðan kosningabaráttann í allri sinni dýrð. Þar heyrast sömu kunnuglegu frasarnir einu sinni sem oftar. Slagorð án raunverulegs innihalds, sum óhugnanlegri en önnur. Hægri og vinstri pólarnir hafa enn sem fyrr dustað rykið af öfgunum í báðar áttir án þess að vilja viðurkenna þá staðreynd að sannleikurinn er oftast ekki svona hraðsoðinn og einfaldur. Að farsælast er að sýna auðmýkt og hlusta á þá sem raunverulega halda þessu kerfi á floti og eru með alla þá þekkingu sem til þarf til að leiða það á farsælari brautir. Fólk rífst í fjölmiðlum og keppnin virðist aðallega snúast um hver er duglegri að gjamma fram í fyrir hinum. Fólk kastar fram alls konar staðhæfingum sem stangast á og það skortir mjög á rýni á því hver fer með rétt mál og hver ekki. Hér mættu fjölmiðlar gjarnan veita meira aðhald og vera hlutlaus aðili á bandi kjósenda. Hin hliðin á kosningabaráttunni eru síðan léttu strengirnir, Tik Tok myndböndin og annað glaðhlakkalegt grín og glens. Að sjálfsögðu er skilningur fyrir því að þetta sé tól í verkfærakistu frambjóðenda til að höfða betur til kjósenda. En hvaða verkefni eru það sem þetta fólk er að sækjast eftir að vinna? Stjórna landinu á mjög krefjandi tímum. Gera okkur heilbrigðisstarfsfólki kleift að vinna vinnuna okkar með sóma og af stolti og veita öllum íbúum þessa lands þá vissu að þau verði gripin ef og þegar þau veikjast, slasast, missa færni, þurfa hjálp. Að í slíkum tilvikum hefjist ekki löng og erfið barátta við ómanneskjulegt kerfið ofan á allt annað. Að þegar maður er orðinn gamall og sárlasinn þurfi maður ekki að bíða dögum saman í 9 manna gluggalausu herbergi á bráðamóttökunni, þar sem veitt er sólarhrings bráðaþjónusta og erillinn stöðugur. Nái sér kannski aldrei eftir það. Að ef maður er svo óheppinn að mjaðmarbrotna þurfi maður ekki að bíða kvalinn af verkjum í allt að viku eftir bráðaaðgerð af því að það er ekki til pláss á deild vegna stöðugs útskriftarvanda. Ekkert af þessu er fyndið eða krefst eitthvað sérstaklega fyndins eða skemmtilegs fólks til að leysa. Við þurfum fólk sem getur gefið okkur raunhæf loforð um úrbætur og staðið við þau. Fólk sem tekur verkefninu eins alvarlega og við. Því vil ég biðja alla aðila baráttunnar um að gera betur fyrir fólkið í landinu. Gefa okkur heiðarleg og skýr skilaboð um framtíðina undir ykkar stjórn. Hætta blekkingum, minnka gjammið og grínið og tala af virðingu og af alvöru. Gerum sömu kröfur um fagmennsku á Alþingi Íslendinga og við gerum annars staðar í samfélaginu. Höfundur er formaður Læknafélags Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Steinunn Þórðardóttir Landspítalinn Mest lesið Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna Jón Ingi Hákonarson Skoðun Skoðun Skoðun Til hamingju Víkingur Heiðar! Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Á hvorum endanum viljum við byrja að skera af? Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Bakslag í opinberri þróunarsamvinnu Gunnar Salvarsson skrifar Skoðun Fyrirmyndar forvarnarstefna í Mosfellsbæ Kjartan Helgi Ólafsson skrifar Skoðun Hvernig léttum við daglega lífið þitt? Einar Geir Þorsteinsson skrifar Skoðun Kína mun ekki bjarga Vesturlöndum að þessu sinni Sæþór Randalsson skrifar Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Glerbrotin í ryksugupokanum Kristín Kolbrún Waage Kolbeinsdóttir skrifar Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar Skoðun Draghi-skýrslan og veikleikar Íslands Pawel Bartoszek skrifar Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir skrifar Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason skrifar Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal skrifar Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ógn og ofbeldi á vinnustöðum – hvað er til ráða Gísli Níls Einarsson skrifar Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson skrifar Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson skrifar Skoðun Barnvæn borg byggist á traustu leikskólakerfi Stefán Pettersson skrifar Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ójöfnuður í fjármögnun nýsköpunarverkefna Elinóra Inga Sigurðardóttir skrifar Sjá meira
Það er búið að vera sérstaklega erfitt að fylgjast með kosningabaráttunni fyrir alþingiskosningarnar í þetta skiptið. Ekki hvað síst í ljósi þess að á sama tíma er stéttin mín að berjast fyrir bættu starfsumhverfi og betri mönnun læknisþjónustu við landsmenn, en forsenda þess eru sómasamleg kjör lækna. Verkföll lækna eru yfirvofandi og staðan grafalvarleg. Læknar hafa árum saman talað fyrir lausnum sem bætt gætu stöðuna í heilbrigðisþjónustunni. Þessar ábendingar hafa margar fengið hlustun og skilning en úrbæturnar ganga mun hægar en hratt vaxandi vandi kerfisins. Þessi vandi helgast af mörgu, m.a. mjög hraðri fjölgun íbúa landsins og fjölgun í elstu aldurshópunum, sem er úr öllum takti við fjölda sérfræðilækna og uppbyggingu innviða kerfisins. Stöðugildum sérfræðilækna á Landspítalanum hefur t.a.m. heldur fækkað á undanförnum árum og sérfræðingum á stofu fækkaði einnig, þar til alveg nýlega þegar Sjúkratryggingar Íslands endurnýjuðu loksins samninga við síðarnefnda hópinn. Heimilislæknar þyrftu að vera helmingi fleiri en þeir eru í dag til að læknamönnun heilsugæslunnar teljist fullnægjandi, sem veldur enn meira álagi m.a. á bráðamóttökuna, þann stað kerfisins sem ekki getur sett ásókninni nein mörk þegar aðra innviði skortir, jafnvel þótt taka þurfi sjúkrabílabílskúrinn undir sjúklinga því gangarnir og biðstofurnar eru stappaðar. Ef heilbrigðiskerfið væri leikskóli væri löngu búið að loka honum. Hvaða foreldri myndi t.d. sætta sig við að barn sem misst hefur þvag og hægðir í buxurnar væri í þessum sömu buxum í sólarhring og einfaldlega klætt í hreinar buxur yfir þær óhreinu? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við að lösnu barni í ruglástandi væri ýtt einu út af leikskólanum á náttfötum og inniskóm einum saman og læst á eftir því? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Hvaða foreldri myndi sætta sig við það að barnið þess væri vistað á lokaðri deild mánuðum saman, í bið eftir öðru úrræði, án þess að komast nokkurn tímann undir bert loft? Þetta kemur fyrir elstu íbúa þessa lands. Þess ber einu sinni sem oftar að geta að þessi orð eru ekki rituð til að varpa skuld á heilbrigðisstarfsfólk eða stjórnendur í heilbrigðisþjónustu. Þar eru allir að gera sitt besta en stakkurinn er einfaldlega allt of þröngur. Fjölgun verkefnanna er of hröð miðað við hraða viðbragðanna. Við verðum að vita hvað frambjóðendur standa fyrir Inn í þennan veruleika og þessa baráttu stormar síðan kosningabaráttann í allri sinni dýrð. Þar heyrast sömu kunnuglegu frasarnir einu sinni sem oftar. Slagorð án raunverulegs innihalds, sum óhugnanlegri en önnur. Hægri og vinstri pólarnir hafa enn sem fyrr dustað rykið af öfgunum í báðar áttir án þess að vilja viðurkenna þá staðreynd að sannleikurinn er oftast ekki svona hraðsoðinn og einfaldur. Að farsælast er að sýna auðmýkt og hlusta á þá sem raunverulega halda þessu kerfi á floti og eru með alla þá þekkingu sem til þarf til að leiða það á farsælari brautir. Fólk rífst í fjölmiðlum og keppnin virðist aðallega snúast um hver er duglegri að gjamma fram í fyrir hinum. Fólk kastar fram alls konar staðhæfingum sem stangast á og það skortir mjög á rýni á því hver fer með rétt mál og hver ekki. Hér mættu fjölmiðlar gjarnan veita meira aðhald og vera hlutlaus aðili á bandi kjósenda. Hin hliðin á kosningabaráttunni eru síðan léttu strengirnir, Tik Tok myndböndin og annað glaðhlakkalegt grín og glens. Að sjálfsögðu er skilningur fyrir því að þetta sé tól í verkfærakistu frambjóðenda til að höfða betur til kjósenda. En hvaða verkefni eru það sem þetta fólk er að sækjast eftir að vinna? Stjórna landinu á mjög krefjandi tímum. Gera okkur heilbrigðisstarfsfólki kleift að vinna vinnuna okkar með sóma og af stolti og veita öllum íbúum þessa lands þá vissu að þau verði gripin ef og þegar þau veikjast, slasast, missa færni, þurfa hjálp. Að í slíkum tilvikum hefjist ekki löng og erfið barátta við ómanneskjulegt kerfið ofan á allt annað. Að þegar maður er orðinn gamall og sárlasinn þurfi maður ekki að bíða dögum saman í 9 manna gluggalausu herbergi á bráðamóttökunni, þar sem veitt er sólarhrings bráðaþjónusta og erillinn stöðugur. Nái sér kannski aldrei eftir það. Að ef maður er svo óheppinn að mjaðmarbrotna þurfi maður ekki að bíða kvalinn af verkjum í allt að viku eftir bráðaaðgerð af því að það er ekki til pláss á deild vegna stöðugs útskriftarvanda. Ekkert af þessu er fyndið eða krefst eitthvað sérstaklega fyndins eða skemmtilegs fólks til að leysa. Við þurfum fólk sem getur gefið okkur raunhæf loforð um úrbætur og staðið við þau. Fólk sem tekur verkefninu eins alvarlega og við. Því vil ég biðja alla aðila baráttunnar um að gera betur fyrir fólkið í landinu. Gefa okkur heiðarleg og skýr skilaboð um framtíðina undir ykkar stjórn. Hætta blekkingum, minnka gjammið og grínið og tala af virðingu og af alvöru. Gerum sömu kröfur um fagmennsku á Alþingi Íslendinga og við gerum annars staðar í samfélaginu. Höfundur er formaður Læknafélags Íslands.
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun
Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir Skoðun
Skoðun Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Þegar krónur skipta meira máli en velferð barna: Ástæður þess að enginn bauð í skólamáltíðir í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Skoðun Líf eftir afplánun – þegar stuðningur gerir frelsið raunverulegt Steinunn Ósk Óskarsdóttir skrifar
Skoðun Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson skrifar
Skoðun Átta mýtur klesstar inn í raunveruleikann - hvað er satt og hvað er logið um gervigreindina? Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Túrverkir og hitakóf – má ræða það í vinnunni? Já endilega! Katrín Björg Ríkarðsdóttir skrifar
Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Er þetta virkilega svarið frá Þjóðkirkjunni? – þegar barn þarf að flýja úr helgidóm Hilmar Kristinsson Skoðun
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun
Sjálfbærni með í för – Vegagerðin stígur skref í átt að loftslagsvænni framkvæmdum Hólmfríður Bjarnadóttir Skoðun