Helmingur laxa í Mjólká reyndist úr eldi Árni Sæberg og Óttar Kolbeinsson Proppé skrifa 12. september 2022 19:15 Jón Kaldal er talsmaður Íslenska náttúruverndarsjóðsins. Hann segir tíðindin staðfesta að sjókvíaeldi fylgi skaði. Vísir/Vilhelm Helmingur þeirra laxa sem Fiskistofa veiddi í Mjólká í Arnarfirði til rannsóknar í síðasta mánuði reyndust vera eldislaxar. Alls voru 32 laxar teknir úr ánni til skoðunar en sextán þeirra reyndust eldislaxar. Þetta kemur fram í tilkynningu Matvælastofnunar en samkvæmt bráðabirgðaniðurstöðum DNA-greininga á fiskunum virðast þeir koma frá sjókví Arnarlax í firðinum. Stórt gat kom á kvína í ágúst í fyrra og eru vísbendingar um að fiskarnir sem veiddust í ánni hafi sloppið úr henni þá. Jón Kaldal, talsmaður Íslenska náttúruverndarsjóðsins, segir málið sýna hættuna sem steðjar að villta laxastofninum. Stofninn telji í dag um fimmtíu til sextíu þúsund fiska en í eldisstofninum í kvíum landsins séu um sextán milljónir fiska. „Þetta er fyrst og fremst að staðfesta það að þessum sjókvíaeldisiðnaði fylgir nákvæmlega þessi skaði. Fiskur mun alltaf sleppa úr netum. Það á bæði við stór sleppislys, þegar net rofna og sleppur út mikill fjöldi eldislaxa en það er líka stöðugur leki úr þessum kvíum,“ segir hann í samtali við fréttastofu. Ekki einu sinni toppurinn á ísjakanum „Frá hverju tonni sem er alið í sjókví er gert ráð fyrir að einn fiskur sleppi - það er talan í Noregi, hérna í áhættumati er talað um 0,8 fiska. Þannig við bara getum gert ráð fyrir því að hérna hafi sloppið þrjátíu eða fjörutíu þúsund laxar úr eldiskvíum á síðasta ári. Þannig að þessir eldislaxar sem finnast í Mjólká, þeir eru ekki einu sinni toppurinn af ísjakanum sem við sjáum ekki undir yfirborðinu,“ segir Jón. Hann segist þó ekki muna til þess að svo margir eldislaxar finnist í einu lagi í greiningu. Hann segir töluna vera mjög athyglisverða, annars vegar vegna þess mikla fjölda eldislaxa sem fannst og hins vegar að sextán villtir laxar hafi fundist. „Þegar sjókvíeldið var heimilað á Vestfjörðum, þá var því haldið fram að það væru nánast engir villtir laxastofnar á þessum slóðum og því væri óhætt að ala eldislax í þessum fjörðum. Við vitum miklu betur núna að laxastofninn á Vestfjörðum er með tíu þúsund ára þróunarsögu, sem er núna verið að eyðileggja með því að leyfa þar sjókvíaeldi. Þar sem húsdýr blandast þessum villtu stofnum og munu þurrka þá út á endanum,“ segir Jón. Þjóðin sé að vakna Jón segir að honum finnist þjóðin hafa verið að vakna mjög hressilega upp á síðustu árum og gera sér grein fyrir þeim skaða sem sjókvíaeldi veldur umhverfinu og lífríkinu. „Ég myndi hreinlega vilja sjá stofnanirnar fylgja þar eftir. Mér hefur fundist vanta viðbrögð þar. Bæði af hálfu MAST og líka af hálfu Hafrannsóknarstofnunar í uppfærðu áhættumati. Með réttu ætti, eins og sérfræðingar sem sjávarútvegsráðherra skipaði fyrir fimm árum bentu á, að herða áhættumatið nákvæmlega á þessum svæðum þar sem eru minni og viðkvæmari villtir stofnar. Það á við um Vestfirði,“ segir Jón að lokum. Fiskeldi Lax Ísafjarðarbær Tengdar fréttir Tekist á um laxeldi í Pallborðinu Þeir Jón Kaldal, talsmaður Íslenska náttúruverndarsjóðsins, og Sigurður Pétursson, einn stofnanda Arctic Fish, takast á um laxeldi á Íslandi í beinni útsendingu í Pallborðinu á Vísi klukkan 14 í dag. Óttar Kolbeinsson Proppé stýrir umræðum. 1. september 2021 13:22 Mest lesið Fundaði með borginni: „Hef upplifað ýmislegt en aldrei svona grimmd“ Innlent „Beðið um leyfi fyrir átta þúsund manns“ Innlent Skipulagði árásina í Colorado í heilt ár Erlent Bendir ríkisstjórn á „byrjendanámskeið í verkefnastjórnun“ Innlent Vilja ný og öruggari bílastæði á samningslausu landi gróðrarstöðvar Innlent Minnsta fylgi Framsóknar í 33 ára sögu þjóðarpúlsins Innlent Kalla út snjóruðningstæki og bændur koma búfé í skjól Innlent Segir Bjarna Benediktssyni að stinga tappa upp í „tengdasoninn“ Innlent Fundað vegna örtraðarinnar í höllinni Innlent Ákváðu að stöðva ekki tónleikana: „Þá fyrst hefði skrattinn hitt ömmu sína“ Innlent Fleiri fréttir „Norðan óveður á landinu í dag“ Fundaði með borginni: „Hef upplifað ýmislegt en aldrei svona grimmd“ „Beðið um leyfi fyrir átta þúsund manns“ Bendir ríkisstjórn á „byrjendanámskeið í verkefnastjórnun“ Fundað vegna örtraðarinnar í höllinni Minnsta fylgi Framsóknar í 33 ára sögu þjóðarpúlsins Kalla út snjóruðningstæki og bændur koma búfé í skjól Vilja ný og öruggari bílastæði á samningslausu landi gróðrarstöðvar Óveður, yfirlið á tónleikum og málahali Ákváðu að stöðva ekki tónleikana: „Þá fyrst hefði skrattinn hitt ömmu sína“ Hvergi af baki dottinn og fer með áminninguna fyrir Landsrétt Flutt á sjúkrahús eftir bílslys á Háaleitisbraut „Yfirgnæfandi líkur“ á að Oscar fái íslenskan ríkisborgararétt Útskrifaður samdægurs eftir hnífaárás á Húsavík Gæti komið til lokana á vegum Selfosskirkjugarður að fyllast Í haldi grunaður um að hafa valdið alvarlegum áverkum Ungmenni réðust á varnarlaust fórnarlamb í skógræktinni á Akranesi Brottvísun Oscars frestað Segir vegið að rétti fatlaðra við uppbyggingu á Fannborgar- og Traðarreit Veitingamaður með langan brotaferil hlaut þunga sekt Faðir bræðranna sem létust segir úrræði gegn fíkn rjúkandi rúst Áminning Höskuldar stendur Þarf ekki að víkja úr dómsal: „Þegar þú drepst þá mun ég brosa“ Frá Goðafossi að Gróttuvita með hundrað kíló í eftirdragi Slæmt að fá hret á varptíma Verða boðaðir á fund lögreglu Lögregla boðar tónleikahaldara á sinn fund Segir „rasistum“ að leggja íslenska fánanum og fá sér sinn eigin Þorleifur keilari hvergi nærri af baki dottinn Sjá meira
Alls voru 32 laxar teknir úr ánni til skoðunar en sextán þeirra reyndust eldislaxar. Þetta kemur fram í tilkynningu Matvælastofnunar en samkvæmt bráðabirgðaniðurstöðum DNA-greininga á fiskunum virðast þeir koma frá sjókví Arnarlax í firðinum. Stórt gat kom á kvína í ágúst í fyrra og eru vísbendingar um að fiskarnir sem veiddust í ánni hafi sloppið úr henni þá. Jón Kaldal, talsmaður Íslenska náttúruverndarsjóðsins, segir málið sýna hættuna sem steðjar að villta laxastofninum. Stofninn telji í dag um fimmtíu til sextíu þúsund fiska en í eldisstofninum í kvíum landsins séu um sextán milljónir fiska. „Þetta er fyrst og fremst að staðfesta það að þessum sjókvíaeldisiðnaði fylgir nákvæmlega þessi skaði. Fiskur mun alltaf sleppa úr netum. Það á bæði við stór sleppislys, þegar net rofna og sleppur út mikill fjöldi eldislaxa en það er líka stöðugur leki úr þessum kvíum,“ segir hann í samtali við fréttastofu. Ekki einu sinni toppurinn á ísjakanum „Frá hverju tonni sem er alið í sjókví er gert ráð fyrir að einn fiskur sleppi - það er talan í Noregi, hérna í áhættumati er talað um 0,8 fiska. Þannig við bara getum gert ráð fyrir því að hérna hafi sloppið þrjátíu eða fjörutíu þúsund laxar úr eldiskvíum á síðasta ári. Þannig að þessir eldislaxar sem finnast í Mjólká, þeir eru ekki einu sinni toppurinn af ísjakanum sem við sjáum ekki undir yfirborðinu,“ segir Jón. Hann segist þó ekki muna til þess að svo margir eldislaxar finnist í einu lagi í greiningu. Hann segir töluna vera mjög athyglisverða, annars vegar vegna þess mikla fjölda eldislaxa sem fannst og hins vegar að sextán villtir laxar hafi fundist. „Þegar sjókvíeldið var heimilað á Vestfjörðum, þá var því haldið fram að það væru nánast engir villtir laxastofnar á þessum slóðum og því væri óhætt að ala eldislax í þessum fjörðum. Við vitum miklu betur núna að laxastofninn á Vestfjörðum er með tíu þúsund ára þróunarsögu, sem er núna verið að eyðileggja með því að leyfa þar sjókvíaeldi. Þar sem húsdýr blandast þessum villtu stofnum og munu þurrka þá út á endanum,“ segir Jón. Þjóðin sé að vakna Jón segir að honum finnist þjóðin hafa verið að vakna mjög hressilega upp á síðustu árum og gera sér grein fyrir þeim skaða sem sjókvíaeldi veldur umhverfinu og lífríkinu. „Ég myndi hreinlega vilja sjá stofnanirnar fylgja þar eftir. Mér hefur fundist vanta viðbrögð þar. Bæði af hálfu MAST og líka af hálfu Hafrannsóknarstofnunar í uppfærðu áhættumati. Með réttu ætti, eins og sérfræðingar sem sjávarútvegsráðherra skipaði fyrir fimm árum bentu á, að herða áhættumatið nákvæmlega á þessum svæðum þar sem eru minni og viðkvæmari villtir stofnar. Það á við um Vestfirði,“ segir Jón að lokum.
Fiskeldi Lax Ísafjarðarbær Tengdar fréttir Tekist á um laxeldi í Pallborðinu Þeir Jón Kaldal, talsmaður Íslenska náttúruverndarsjóðsins, og Sigurður Pétursson, einn stofnanda Arctic Fish, takast á um laxeldi á Íslandi í beinni útsendingu í Pallborðinu á Vísi klukkan 14 í dag. Óttar Kolbeinsson Proppé stýrir umræðum. 1. september 2021 13:22 Mest lesið Fundaði með borginni: „Hef upplifað ýmislegt en aldrei svona grimmd“ Innlent „Beðið um leyfi fyrir átta þúsund manns“ Innlent Skipulagði árásina í Colorado í heilt ár Erlent Bendir ríkisstjórn á „byrjendanámskeið í verkefnastjórnun“ Innlent Vilja ný og öruggari bílastæði á samningslausu landi gróðrarstöðvar Innlent Minnsta fylgi Framsóknar í 33 ára sögu þjóðarpúlsins Innlent Kalla út snjóruðningstæki og bændur koma búfé í skjól Innlent Segir Bjarna Benediktssyni að stinga tappa upp í „tengdasoninn“ Innlent Fundað vegna örtraðarinnar í höllinni Innlent Ákváðu að stöðva ekki tónleikana: „Þá fyrst hefði skrattinn hitt ömmu sína“ Innlent Fleiri fréttir „Norðan óveður á landinu í dag“ Fundaði með borginni: „Hef upplifað ýmislegt en aldrei svona grimmd“ „Beðið um leyfi fyrir átta þúsund manns“ Bendir ríkisstjórn á „byrjendanámskeið í verkefnastjórnun“ Fundað vegna örtraðarinnar í höllinni Minnsta fylgi Framsóknar í 33 ára sögu þjóðarpúlsins Kalla út snjóruðningstæki og bændur koma búfé í skjól Vilja ný og öruggari bílastæði á samningslausu landi gróðrarstöðvar Óveður, yfirlið á tónleikum og málahali Ákváðu að stöðva ekki tónleikana: „Þá fyrst hefði skrattinn hitt ömmu sína“ Hvergi af baki dottinn og fer með áminninguna fyrir Landsrétt Flutt á sjúkrahús eftir bílslys á Háaleitisbraut „Yfirgnæfandi líkur“ á að Oscar fái íslenskan ríkisborgararétt Útskrifaður samdægurs eftir hnífaárás á Húsavík Gæti komið til lokana á vegum Selfosskirkjugarður að fyllast Í haldi grunaður um að hafa valdið alvarlegum áverkum Ungmenni réðust á varnarlaust fórnarlamb í skógræktinni á Akranesi Brottvísun Oscars frestað Segir vegið að rétti fatlaðra við uppbyggingu á Fannborgar- og Traðarreit Veitingamaður með langan brotaferil hlaut þunga sekt Faðir bræðranna sem létust segir úrræði gegn fíkn rjúkandi rúst Áminning Höskuldar stendur Þarf ekki að víkja úr dómsal: „Þegar þú drepst þá mun ég brosa“ Frá Goðafossi að Gróttuvita með hundrað kíló í eftirdragi Slæmt að fá hret á varptíma Verða boðaðir á fund lögreglu Lögregla boðar tónleikahaldara á sinn fund Segir „rasistum“ að leggja íslenska fánanum og fá sér sinn eigin Þorleifur keilari hvergi nærri af baki dottinn Sjá meira
Tekist á um laxeldi í Pallborðinu Þeir Jón Kaldal, talsmaður Íslenska náttúruverndarsjóðsins, og Sigurður Pétursson, einn stofnanda Arctic Fish, takast á um laxeldi á Íslandi í beinni útsendingu í Pallborðinu á Vísi klukkan 14 í dag. Óttar Kolbeinsson Proppé stýrir umræðum. 1. september 2021 13:22