Ásgeir Jónsson, seðlabankastjóri og formaður peningastefnunefndar, lagði fram tillögu um 0,25 prósentustiga hækkun á fundi nefndarinnar í byrjun október. Gunnar Jakobsson, varaseðlabankastjóri fjármálastöðugleika, og Gylfi Zoëga, prófessor og utanaðkomandi nefndarmaður, greiddu atkvæði gegn tillögu seðlabankastjóra og vildu hækka vexti um 0,5 prósentustig.
Rannveig Sigurðardóttur aðstoðarseðlabankastjóri og Katrín Ólafsdóttir, lektor við Háskólann í Reykjavík, studdu tillögu Ásgeirs og var hún þar með samþykkt.
Vildu einnig hækka meira í ágúst
Fundargerð peningastefnunefndarinnar var birt í dag. Þetta er ekki í fyrsta sinn sem Gunnar og Gylfi velja að ganga lengra en seðlabankastjóri en á fundi nefndarinnar í ágúst vildu þeir sömuleiðis að bankinn myndi hækka vexti um 0,5 prósentustig. Þá varð þeim ekki heldur að ósk sinni og samþykkti nefndin að hækka vexti um 0,25 prósentustig með sama þriggja manna meirihluta.
Í fundargerðinni fyrir síðasta fund nefndarinnar í október eru reifuð helstu rök sem fram komu fyrir því að hækka vexti um 0,5 prósentusti. Til mynda benti margt til þess að efnahagsumsvif hefðu tekið verulega við sér sem birtist meðal annars í töluverðum verðhækkunum á fasteignamarkaði, miklum vexti á útlánum til heimila og skorti á vinnuafli í ákveðnum greinum.
Bentu fundarmenn sömuleiðis á að þriðjungur fyrirtækja ætti í erfiðleikum með að ráða í lausar stöður. Einnig kom fram að hætta væri á aukinni innfluttri verðbólgu á næstu misserum auk þess sem kannanir sýndu að meirihluti stjórnenda fyrirtækja ætti von á því að þurfa að hækka verð á eigin vöru og þjónustu og búast við verðhækkunum frá sínum birgjum.
Í því ljósi væri mikilvægt að herða taumhald peningastefnunnar af ákveðni til þess að lágmarka hættuna á að verðbólga yrði enn þrálátari og bregðast af krafti við hækkun langtímaverðbólguvæntinga.
Óvissa um hversu varanlegur batinn sé á vinnumarkaði
Helstu rök sem komu fram fyrir því að taka minna hækkunarskref voru þau að óvissa um alþjóðlegar efnahagshorfur væri enn nokkur og jafnframt væri óvissa um þróun á vinnumarkaði.
Þrátt fyrir að mikill kraftur hefði verið í eftirspurn eftir vinnuafli frá vormánuðum væri enn nokkur óvissa um hversu varanlegur sá bati væri þegar smám saman yrði dregið úr stuðningsaðgerðum stjórnvalda. Atvinnuleysi gæti þá aukist á ný og enn frekar ef það myndi til dæmis hægja á umsvifum í ferðaþjónustu í vetur.
Einnig kom fram í umræðu á fundi peningastefnunefndar að líklega mætti skýra hluta verðbólgunnar með tímabundnum þáttum eins og framboðshnökrum erlendis.
Jafnframt var bent á að í ljósi nýlegra ákvarðana fjármálastöðugleikanefndar Seðlabankans um lækkun á hámarki veðsetningarhlutfalls fasteignalána og reglur um hámark greiðslubyrðarhlutfalls lántakenda væri betra að taka áfram varfærin skref þar sem töluverð óvissa væri til staðar um samspil vaxtahækkana bankans og beitingu þjóðhagsvarúðartækja sem þessara.
Þá kom fram að miðlun peningastefnunnar væri líklega hraðari nú en áður þar sem lánþegar hefðu í meira mæli tekið óverðtryggð lán á breytilegum vöxtum undanfarin misseri. Næsta vaxtaákvörðun Seðlabankans verður kynnt 17. nóvember.
