Kosningar á Grænlandi: Innanflokksátök, erlendar fjárfestingar og stórveldakapphlaup Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 5. apríl 2021 00:06 Sótt hefur verið að Kim Kielsen að undanförnu. Spennandi kosningar eru framundan á Grænlandi, einkum þegar þær eru settar í stærra samhengi við kapphlaup efnameiri þjóða um ítök á Norðurslóðum. Getty/Matthew Eisman Ný forysta grænlenska stjórnmálaflokksins Siumuts ákvað á síðustu stundu að skipta Kim Kielsen, fyrrverandi formanni flokksins og forsætisráðherra Grænlands, út sem fulltrúa flokksins í sjónvarpskappræðum sem fram fóru á föstudaginn dag í tengslum við þingkosningarnar sem fram fara á Grænlandi á þriðjudaginn. Kosningarnar fara fram í skugga samkeppni stórvelda á borð við Kína, Bandaríkin og Rússland um ítök á Norðurslóðum. Stór fjárfestingaráform eru uppi um verkefni við námugröft á Grænlandi, framkvæmd sem spilað hefur sína rullu í aðdraganda kosninganna. Erlendar stjórfjárfestingar og pólitísk átök Þegar einn stærsti fréttamiðll Grænlands, Sermitsiaq, er opnaður blasir við stærðarinnar auglýsingaborði frá ástralska fyrirtækinu Greenland Minerals Ltd. Fyrirtækið hefur í pípunum Kvanefjeld-námuverkefnið svokallaða, risavaxið fjárfestingarverkefni í námugreftri eftir verðmætum jarðefnum til útflutnings. Fjárfestar á bak við verkefnið eru langt frá því að vera aðeins ástralskir þótt fyrirtækið sé það að nafninu til. Grænlensk stjórnvöld hafa séð von um að stórframkvæmdir á borð við Kvanefjeld-verkefnið geti verið mikilvægur liður í efnahagslegri uppbyggingu þjóðarbúsins en sitt sýnist hverjum. Siumut, flokkur Kielsen forsætisráðherra, hefur stutt verkefnið á meðan einn stærsti stjórnarandstöðuflokkurinn, Inuit Ataqatigiit, leggst gegn verkefninu. Skoðanakannanir benda til þess að Inuit Ataqatigiit gæti farið með sigur í kosningunum sem gæti haft tilheyrandi afleiðingar fyrir verkefnið. Kvanefjeld-verkefnið auk annarra fyrirhugaðra námuvinnsluverkefna á Suður-Grænlandi, hafa þegar vakið athygli út fyrir landsteinana. Kínverjar hafa verið leiðandi í fjárfestingum hvað varðar slík verkefni og hefur áhugi Kínverja á svæðinu meðal annars vakið ákveðinn ugg dönsku utanríkisþjónustunnar. Innanflokksátök í miðri kosningabaráttu Mikill meirihluti grænlenska þingsins samþykkti í febrúar að boða til kosninga sem fram fara þann 6. apríl, samhliða áður boðuðum sveitarstjórnarkosningum í landinu. Flokkurinn Demokraatit sagði skilið við samsteypustjórn flokksins, Siumut og Nunatta Qitornai í byrjun febrúar sem varð til þess að eftir stóð veik minnihlutastjórn sem einungis naut stuðnings ellefu þingmanna. Mikil átök hafa verið innan Siumut, flokks Kielsens, síðustu vikur og mánuði, en Erik Jensen bolaði honum úr formannsembætti í nóvember. Kielsen fékk tölvupóst á föstudaginn frá forystu flokksins um að gerðar hafi verið breytingar sem hefðu í för með sér að hann myndi ekki taka þátt í sjónvarpskappræðunum þann dag. Ákvörðunin kom Kielsen í opna skjöldu að því er fram kemur í umfjöllun grænlenska fréttamiðilsins Sermitsiaq í dag. Kielsen kom af fjöllum „Auðvitað varð ég hissa yfir ákvörðuninni. Ef ég hefði vitað þetta fyrir fram, að ég ætti ekki að taka þátt í kappræðunum, þá hefði ég getað farið til Paamiut með strandskipinu og tekið þátt í kosningafundi þar. Nú fór ég líka á mis við tækifærið til að taka þátt í kosningafundinum í Paamiut,“ segir Kielsen í samtali við Sermitsiaq. Kielsen vísar því þó á bug að klofningur eigi sér stað innan flokksins. Nýr formaður flokksins, Erik Jensen, vildi ekki tjá sig um málið þegar eftir því var leitað en ítrekaði að kosningabaráttan snúist um að hafa betur gegn öðrum flokkum. „Okkar keppinautar eru ekki flokksfélagar okkar. Markmið okkar er að vinna hina flokkana. Ég reyni að vinna kosningarnar á vegum Siumut,“ sagði Jensen við Sermitsiaq. Grænlensku stjórnarnmálaflokkarnir Demokraatit og Samarbejdspartiet tapa fylgi samkvæmt nýjustu skoðanakönnunum. Forystufólk flokkanna kveðst ekki hafa miklar áhyggjur af niðurstöðum kannana og halda kosningabaráttu sinni áfram á lokametrunum fyrir kosningar. Grænland Norðurslóðir Fréttaskýringar Kosningar á Grænlandi Mest lesið Ísraelar gera loftárásir á Katar Erlent Leið yfir nýja ráðherrann á fyrsta fundi Erlent Gera loftárásir á háhýsi og vara við yfirvofandi innrás Erlent Gefa grænt ljós á handtökur á grundvelli kynþáttar og málnotkunar Erlent Opinbera bréf Trumps til Epsteins Erlent Kínversk ferðaskrifstofa fær ekki áheyrn hjá Hæstarétti Innlent Ruddust inn til manns og mölbrutu í honum tennurnar Innlent Ekki útgangspunktur að beita ákvæðinu Innlent Boða 157 mál á 157. löggjafaþingi og hér er það helsta Innlent Fámenn mótmæli við þingsetningu: „Afætur! Aumingjar! Rasistar!“ Innlent Fleiri fréttir Kveikt í þinghúsinu og forsætisráðherrann hrökklast frá Leið yfir nýja ráðherrann á fyrsta fundi Á þriðja tug lífeyrisþega látinn eftir spengjuárás Rússa Ísraelar gera loftárásir á Katar Støre á vandasamt verk fyrir höndum eftir kosningasigur Svíar munu banna farsíma í grunnskólum frá næsta hausti Kosningaúrslit í Noregi: Störe fagnar sigri en Solberg mögulega á förum Mótmæla enn og þrír ráðherrar segja af sér Gefa grænt ljós á handtökur á grundvelli kynþáttar og málnotkunar Gera loftárásir á háhýsi og vara við yfirvofandi innrás Alþjóðakerfinu ekki viðbjargandi og þörf á aðlögun Segir danska kerfið þurfa að líta á Grænlendinga sem jafningja Opinbera bréf Trumps til Epsteins Vinstriblokkin með meirihluta í Noregi Þurfa að finna fimmta forsætisráðherrann á tveimur árum Biðlaði til stjórnarandstöðunnar á pólitískum dánarbeði sínum Mál úgandsks stríðsherra gæti haft þýðingu fyrir Pútín og Netanjahú Skutu mótmælendur til bana við þinghúsið í Nepal Sex látnir í skotárás Palestínumanna í Jerúsalem Fjórar ungar vinkonur fórust í eldsvoða í Noregi Boðað til mótmæla vegna vopnasýningar í Lundúnum Sveppamorðinginn í lífstíðarfangelsi í Ástralíu Treystir á afdráttarlaus viðbrögð bandamanna við árás helgarinnar Bera kennsl á mann fimmtíu árum eftir að hann lét sig hverfa Líklega snúin staða sama hvernig fer í Noregi Tölvuleikjaspilandi táningur tekinn í dýrlingatölu Finnski þjóðsöngurinn gleðilegastur af þjóðsöngvum Norðurlandanna Vilja skylda samskiptaforrit til að skanna einkaskilaboð fólks Rafmagnsflugvél reynd í áætlunarflugi í Noregi „Markmiðið er að innlima Úkraínu í áhrifasvæði Rússlands“ Sjá meira
Kosningarnar fara fram í skugga samkeppni stórvelda á borð við Kína, Bandaríkin og Rússland um ítök á Norðurslóðum. Stór fjárfestingaráform eru uppi um verkefni við námugröft á Grænlandi, framkvæmd sem spilað hefur sína rullu í aðdraganda kosninganna. Erlendar stjórfjárfestingar og pólitísk átök Þegar einn stærsti fréttamiðll Grænlands, Sermitsiaq, er opnaður blasir við stærðarinnar auglýsingaborði frá ástralska fyrirtækinu Greenland Minerals Ltd. Fyrirtækið hefur í pípunum Kvanefjeld-námuverkefnið svokallaða, risavaxið fjárfestingarverkefni í námugreftri eftir verðmætum jarðefnum til útflutnings. Fjárfestar á bak við verkefnið eru langt frá því að vera aðeins ástralskir þótt fyrirtækið sé það að nafninu til. Grænlensk stjórnvöld hafa séð von um að stórframkvæmdir á borð við Kvanefjeld-verkefnið geti verið mikilvægur liður í efnahagslegri uppbyggingu þjóðarbúsins en sitt sýnist hverjum. Siumut, flokkur Kielsen forsætisráðherra, hefur stutt verkefnið á meðan einn stærsti stjórnarandstöðuflokkurinn, Inuit Ataqatigiit, leggst gegn verkefninu. Skoðanakannanir benda til þess að Inuit Ataqatigiit gæti farið með sigur í kosningunum sem gæti haft tilheyrandi afleiðingar fyrir verkefnið. Kvanefjeld-verkefnið auk annarra fyrirhugaðra námuvinnsluverkefna á Suður-Grænlandi, hafa þegar vakið athygli út fyrir landsteinana. Kínverjar hafa verið leiðandi í fjárfestingum hvað varðar slík verkefni og hefur áhugi Kínverja á svæðinu meðal annars vakið ákveðinn ugg dönsku utanríkisþjónustunnar. Innanflokksátök í miðri kosningabaráttu Mikill meirihluti grænlenska þingsins samþykkti í febrúar að boða til kosninga sem fram fara þann 6. apríl, samhliða áður boðuðum sveitarstjórnarkosningum í landinu. Flokkurinn Demokraatit sagði skilið við samsteypustjórn flokksins, Siumut og Nunatta Qitornai í byrjun febrúar sem varð til þess að eftir stóð veik minnihlutastjórn sem einungis naut stuðnings ellefu þingmanna. Mikil átök hafa verið innan Siumut, flokks Kielsens, síðustu vikur og mánuði, en Erik Jensen bolaði honum úr formannsembætti í nóvember. Kielsen fékk tölvupóst á föstudaginn frá forystu flokksins um að gerðar hafi verið breytingar sem hefðu í för með sér að hann myndi ekki taka þátt í sjónvarpskappræðunum þann dag. Ákvörðunin kom Kielsen í opna skjöldu að því er fram kemur í umfjöllun grænlenska fréttamiðilsins Sermitsiaq í dag. Kielsen kom af fjöllum „Auðvitað varð ég hissa yfir ákvörðuninni. Ef ég hefði vitað þetta fyrir fram, að ég ætti ekki að taka þátt í kappræðunum, þá hefði ég getað farið til Paamiut með strandskipinu og tekið þátt í kosningafundi þar. Nú fór ég líka á mis við tækifærið til að taka þátt í kosningafundinum í Paamiut,“ segir Kielsen í samtali við Sermitsiaq. Kielsen vísar því þó á bug að klofningur eigi sér stað innan flokksins. Nýr formaður flokksins, Erik Jensen, vildi ekki tjá sig um málið þegar eftir því var leitað en ítrekaði að kosningabaráttan snúist um að hafa betur gegn öðrum flokkum. „Okkar keppinautar eru ekki flokksfélagar okkar. Markmið okkar er að vinna hina flokkana. Ég reyni að vinna kosningarnar á vegum Siumut,“ sagði Jensen við Sermitsiaq. Grænlensku stjórnarnmálaflokkarnir Demokraatit og Samarbejdspartiet tapa fylgi samkvæmt nýjustu skoðanakönnunum. Forystufólk flokkanna kveðst ekki hafa miklar áhyggjur af niðurstöðum kannana og halda kosningabaráttu sinni áfram á lokametrunum fyrir kosningar.
Grænland Norðurslóðir Fréttaskýringar Kosningar á Grænlandi Mest lesið Ísraelar gera loftárásir á Katar Erlent Leið yfir nýja ráðherrann á fyrsta fundi Erlent Gera loftárásir á háhýsi og vara við yfirvofandi innrás Erlent Gefa grænt ljós á handtökur á grundvelli kynþáttar og málnotkunar Erlent Opinbera bréf Trumps til Epsteins Erlent Kínversk ferðaskrifstofa fær ekki áheyrn hjá Hæstarétti Innlent Ruddust inn til manns og mölbrutu í honum tennurnar Innlent Ekki útgangspunktur að beita ákvæðinu Innlent Boða 157 mál á 157. löggjafaþingi og hér er það helsta Innlent Fámenn mótmæli við þingsetningu: „Afætur! Aumingjar! Rasistar!“ Innlent Fleiri fréttir Kveikt í þinghúsinu og forsætisráðherrann hrökklast frá Leið yfir nýja ráðherrann á fyrsta fundi Á þriðja tug lífeyrisþega látinn eftir spengjuárás Rússa Ísraelar gera loftárásir á Katar Støre á vandasamt verk fyrir höndum eftir kosningasigur Svíar munu banna farsíma í grunnskólum frá næsta hausti Kosningaúrslit í Noregi: Störe fagnar sigri en Solberg mögulega á förum Mótmæla enn og þrír ráðherrar segja af sér Gefa grænt ljós á handtökur á grundvelli kynþáttar og málnotkunar Gera loftárásir á háhýsi og vara við yfirvofandi innrás Alþjóðakerfinu ekki viðbjargandi og þörf á aðlögun Segir danska kerfið þurfa að líta á Grænlendinga sem jafningja Opinbera bréf Trumps til Epsteins Vinstriblokkin með meirihluta í Noregi Þurfa að finna fimmta forsætisráðherrann á tveimur árum Biðlaði til stjórnarandstöðunnar á pólitískum dánarbeði sínum Mál úgandsks stríðsherra gæti haft þýðingu fyrir Pútín og Netanjahú Skutu mótmælendur til bana við þinghúsið í Nepal Sex látnir í skotárás Palestínumanna í Jerúsalem Fjórar ungar vinkonur fórust í eldsvoða í Noregi Boðað til mótmæla vegna vopnasýningar í Lundúnum Sveppamorðinginn í lífstíðarfangelsi í Ástralíu Treystir á afdráttarlaus viðbrögð bandamanna við árás helgarinnar Bera kennsl á mann fimmtíu árum eftir að hann lét sig hverfa Líklega snúin staða sama hvernig fer í Noregi Tölvuleikjaspilandi táningur tekinn í dýrlingatölu Finnski þjóðsöngurinn gleðilegastur af þjóðsöngvum Norðurlandanna Vilja skylda samskiptaforrit til að skanna einkaskilaboð fólks Rafmagnsflugvél reynd í áætlunarflugi í Noregi „Markmiðið er að innlima Úkraínu í áhrifasvæði Rússlands“ Sjá meira