Mamma, hver ert þú og hver er ég? Friðrik Agni Árnason skrifar 21. ágúst 2020 11:30 Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Mamma mín fannst úti á götum Bombay, fullkomlega ótengt og óþekkt ungabarn. Hún var tekin inn á munaðarleysingjahæli fyrir stúlkur rekið af kaþólskum nunnum. Henni var gefinn fæðingardagur og nafn; úr varð Maya, stúlka, fædd 28. október 1966. Maya Jill Einarsdóttir býr nú á Íslandi og hefur búið hér síðan hún var ættleidd af þýskri hjúkrunarkonu og íslenskum söngvara árið 1969. Fyrir einhverjum tíma skrifaði ég hér á sama miðil litla grein um Íslendinginn þig og Íslendinginn mig. Pistill sem óvart (eða kannski átti meðvitað) að koma af stað smá umræðu. Það er heilbrigt og gott þegar samtal mótast í samfélaginu og veldur því kannski að fólk fer að spyrja sig spurninga sem það hefur ekki gert áður. Það er nú oftast tilgangurinn líka með þessum skrifum; miðla hugleiðingum og ná til fólks. Og tekst það auðvitað misvel. Á framhaldsnótum fyrrnefnds pistils fór ég að hugsa út frá sjálfum mér ennfremur um minn bakgrunn. Ég er jú sannarlega Íslendingur. En ég er hálfur Indverji líka. Sú staðreynd er oft eitthvað sem ég reyni að ýta frá mér. Ég veit hreinlega ekki af hverju. Kannski finnst mér ég alltaf þurfa að réttmæta tilvist mína sem Íslendingur fyrir öðrum Íslendingum sem verður til þess að hinn hlutinn af mér gleymist. Barnæskan og leifar af einelti kemur upp í hugann. Það var komið öðruvísi fram við mig í sumum tilfellum og ég skynjaði sterkt að ég var alltaf aðeins öðruvísi en þeir í kringum mig. Umfjöllun um Indland fannst mér heldur ekki endilega vera jákvæð umfjöllun. Götubörn, fátækt og barnaþrælkun sem ég vildi ekki að fólk tengdi mig við. Ég var mikið umkringdur vinum sem áttu vel efnaða foreldra sem voru hreinlega Íslendingar. Ég ber það augljóslega með mér í útliti að vera ekki 100% Íslendingur. Íslenskt fólk er almennt ekki dökkt á hörund með brún augu og svart hár. Ástæða þess að ég hef í gegnum tíðina gert minna úr indversku tengslunum mín gæti verið að ég vildi bara vera eins og þeir sem voru í kringum mig þegar ég var að alast upp. Það er hinsvegar líka staðreynd að ég hef aldrei komið til Indlands og ég veit nákvæmlega ekkert um blóðtengsl móður minnar frekar en hún sjálf. Ég þekki heldur ekkert til indverskrar menningar, umhverfis eða indverskrar tilvistar yfir höfuð. Það litla sem ég þekki kemur frá matarmenningu á veitingastöðum, Bollywood tónlist og dansi. Dansinn. Það er svo eitt. Frá unga aldri hef ég dansað og enginn í fjölskyldunni hafði dansað eitthvað af viti áður. Nema kannski á sveitaböllum. En ég sjálfur veit að við ákveðinn samruna tónlistar og hreyfingar fer hjartað mitt af stað, líkaminn fer í alsælu og einstaka sinnum getur þessi samruni kallað fram tár. Það segir mér að í dansinum sæki ég í mína ástríðu. Í minn tilgang. Sem ég reyni svo eftri fremsta megni að miðla og deila með fólki. Ég spyr mig oft hvaðan þessi ástríða kemur. Því hún er svo brjálæðislega sterk. Þegar ég kemst í góða núvitund og hugleiðslu þá koma oft upp í huga mér leifturmyndir þar sem ég er staðsettur á óþekktum stað, í hofi, umkringdur fjarlægum grænum plöntum og dýralífi. Ég kemst í einhvern kjarna inn í mér sem ég þekki samt ekki. Það er ríkt í mér að spyrja spurninga og vera forvitinn. Ég hef alltaf farið mínar eigin leiðir í lífinu og er ávallt í einhverskonar endurskilgreiningu á mér sjálfum. Gæti það verið af því að það er stór hluti af mér sem ég hef ekki hugmynd um hvaðan kemur? Hve mikið lærum við frá fæðingu sem hefur áhrif á hvernig einstaklingar við svo erum og verðum? Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Eða eru það genin og blóðið? Hvaða blóð rennur í mér? Ég hef kannski verið of upptekinn að því að réttlæta mína menningarlegu tilvist og uppeldi að ég hef gleymt því að réttmæta mína blóðlegu tilvist. Það er er næsta skref. Að þora að standa með bakgrunni mínum, virða sögu móður minnar og hennar ferðalag. Það er ekki hægt að segjast vera í sjálfsuppgötvun ef maður lokar á hálfan hluta af heildinni. Þó er það ekki endilega að ástæðulausu sem ég hef lokað eða hundsað þennan hluta eins og ég segi hér að ofan. Umfjöllun og hegðun í samfélaginu hafa áhrif á hvernig börn hugsa, hvað þau gera og hver þau verða. Ég heiti Friðrik Agni og fæddist á Íslandi. En ég er hálfindverskur. Ég er stoltur af því. Það hefur gefið mér einkenni og styrkleika að vera öðruvísi. Það heldur mér á tánum. Og þar sem ég veit ekkert um fjölskyldutengslin mín á Indlandi verð ég ávallt forvitinn og forvitnin fjölgar spurningunum sem leiða af sér endalaust haf af mögulegum svörum. Það er dýrmætt. Hvernig ætli greinin verði til: Indverjinn ég og Indverjinn þú? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Friðrik Agni Árnason Mest lesið Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson Skoðun Umburðarlyndi og kærleikur Snorri Ásmundsson Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun Skoðun Skoðun Þétting á 27. brautinni Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Þá verður gott að búa á Íslandi Bjarni Karlsson,Jóna Hrönn Bolladóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? III: Tækifæri fyrir löggjafann Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þingmaður til sölu – bátur fylgir með Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Þeir vökulu og tungumálið sem stjórntæki Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Umburðarlyndi og kærleikur Snorri Ásmundsson skrifar Skoðun Kolbrún og Kafka Pétur Orri Pétursson skrifar Skoðun Brottvísanir sem öllum var sama um Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Mamma er gulur góð einkunn? Díana Dögg Víglundsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í vinnunni: Frá hamri til heilabús Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Engu slaufað Eydís Ásbjörnsdóttir skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? II. Viðurkenning og höfnun Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Krabbameinsfélagið í stafni í aðdraganda storms Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Lénsherratímabilið er hafið Einar G Harðarson skrifar Skoðun Þéttur eða þríklofinn Sjálfstæðisflokkur Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Bras og brall við gerð Brákarborgar Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Auðlindarentan heim í hérað Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Héraðsvötn og Kjalölduveitu í nýtingarflokk Jens Garðar Helgason,Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Sjá meira
Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Mamma mín fannst úti á götum Bombay, fullkomlega ótengt og óþekkt ungabarn. Hún var tekin inn á munaðarleysingjahæli fyrir stúlkur rekið af kaþólskum nunnum. Henni var gefinn fæðingardagur og nafn; úr varð Maya, stúlka, fædd 28. október 1966. Maya Jill Einarsdóttir býr nú á Íslandi og hefur búið hér síðan hún var ættleidd af þýskri hjúkrunarkonu og íslenskum söngvara árið 1969. Fyrir einhverjum tíma skrifaði ég hér á sama miðil litla grein um Íslendinginn þig og Íslendinginn mig. Pistill sem óvart (eða kannski átti meðvitað) að koma af stað smá umræðu. Það er heilbrigt og gott þegar samtal mótast í samfélaginu og veldur því kannski að fólk fer að spyrja sig spurninga sem það hefur ekki gert áður. Það er nú oftast tilgangurinn líka með þessum skrifum; miðla hugleiðingum og ná til fólks. Og tekst það auðvitað misvel. Á framhaldsnótum fyrrnefnds pistils fór ég að hugsa út frá sjálfum mér ennfremur um minn bakgrunn. Ég er jú sannarlega Íslendingur. En ég er hálfur Indverji líka. Sú staðreynd er oft eitthvað sem ég reyni að ýta frá mér. Ég veit hreinlega ekki af hverju. Kannski finnst mér ég alltaf þurfa að réttmæta tilvist mína sem Íslendingur fyrir öðrum Íslendingum sem verður til þess að hinn hlutinn af mér gleymist. Barnæskan og leifar af einelti kemur upp í hugann. Það var komið öðruvísi fram við mig í sumum tilfellum og ég skynjaði sterkt að ég var alltaf aðeins öðruvísi en þeir í kringum mig. Umfjöllun um Indland fannst mér heldur ekki endilega vera jákvæð umfjöllun. Götubörn, fátækt og barnaþrælkun sem ég vildi ekki að fólk tengdi mig við. Ég var mikið umkringdur vinum sem áttu vel efnaða foreldra sem voru hreinlega Íslendingar. Ég ber það augljóslega með mér í útliti að vera ekki 100% Íslendingur. Íslenskt fólk er almennt ekki dökkt á hörund með brún augu og svart hár. Ástæða þess að ég hef í gegnum tíðina gert minna úr indversku tengslunum mín gæti verið að ég vildi bara vera eins og þeir sem voru í kringum mig þegar ég var að alast upp. Það er hinsvegar líka staðreynd að ég hef aldrei komið til Indlands og ég veit nákvæmlega ekkert um blóðtengsl móður minnar frekar en hún sjálf. Ég þekki heldur ekkert til indverskrar menningar, umhverfis eða indverskrar tilvistar yfir höfuð. Það litla sem ég þekki kemur frá matarmenningu á veitingastöðum, Bollywood tónlist og dansi. Dansinn. Það er svo eitt. Frá unga aldri hef ég dansað og enginn í fjölskyldunni hafði dansað eitthvað af viti áður. Nema kannski á sveitaböllum. En ég sjálfur veit að við ákveðinn samruna tónlistar og hreyfingar fer hjartað mitt af stað, líkaminn fer í alsælu og einstaka sinnum getur þessi samruni kallað fram tár. Það segir mér að í dansinum sæki ég í mína ástríðu. Í minn tilgang. Sem ég reyni svo eftri fremsta megni að miðla og deila með fólki. Ég spyr mig oft hvaðan þessi ástríða kemur. Því hún er svo brjálæðislega sterk. Þegar ég kemst í góða núvitund og hugleiðslu þá koma oft upp í huga mér leifturmyndir þar sem ég er staðsettur á óþekktum stað, í hofi, umkringdur fjarlægum grænum plöntum og dýralífi. Ég kemst í einhvern kjarna inn í mér sem ég þekki samt ekki. Það er ríkt í mér að spyrja spurninga og vera forvitinn. Ég hef alltaf farið mínar eigin leiðir í lífinu og er ávallt í einhverskonar endurskilgreiningu á mér sjálfum. Gæti það verið af því að það er stór hluti af mér sem ég hef ekki hugmynd um hvaðan kemur? Hve mikið lærum við frá fæðingu sem hefur áhrif á hvernig einstaklingar við svo erum og verðum? Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Eða eru það genin og blóðið? Hvaða blóð rennur í mér? Ég hef kannski verið of upptekinn að því að réttlæta mína menningarlegu tilvist og uppeldi að ég hef gleymt því að réttmæta mína blóðlegu tilvist. Það er er næsta skref. Að þora að standa með bakgrunni mínum, virða sögu móður minnar og hennar ferðalag. Það er ekki hægt að segjast vera í sjálfsuppgötvun ef maður lokar á hálfan hluta af heildinni. Þó er það ekki endilega að ástæðulausu sem ég hef lokað eða hundsað þennan hluta eins og ég segi hér að ofan. Umfjöllun og hegðun í samfélaginu hafa áhrif á hvernig börn hugsa, hvað þau gera og hver þau verða. Ég heiti Friðrik Agni og fæddist á Íslandi. En ég er hálfindverskur. Ég er stoltur af því. Það hefur gefið mér einkenni og styrkleika að vera öðruvísi. Það heldur mér á tánum. Og þar sem ég veit ekkert um fjölskyldutengslin mín á Indlandi verð ég ávallt forvitinn og forvitnin fjölgar spurningunum sem leiða af sér endalaust haf af mögulegum svörum. Það er dýrmætt. Hvernig ætli greinin verði til: Indverjinn ég og Indverjinn þú?
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun
Skoðun Fagmennska, fræðileg þekking, samráð, samvinna, þarfir og vilji barna og ungmenna eru grundvallaratriði Árni Guðmundsson skrifar
Skoðun Getur uppbyggilegur fréttaflutningur aukið velsæld í íslensku samfélagi? Ása Fríða Kjartansdóttir, Dóra Guðrún Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun „Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir skrifar
Skoðun Ósk um sérbýli, garð og rólegt umhverfi dregur fólk frá höfuðborgarsvæðinu Margrét Þóra Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Eru borgir barnvænar? Þétting byggðar og staða barna í skipulagi Lára Ingimundardóttir skrifar
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
„Elska skaltu náunga þinn“ – gegn rasisma, hatri og sögufölsunum öfga hægrisins Guðrún Ósk Þórudóttir Skoðun