Mamma, hver ert þú og hver er ég? Friðrik Agni Árnason skrifar 21. ágúst 2020 11:30 Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Mamma mín fannst úti á götum Bombay, fullkomlega ótengt og óþekkt ungabarn. Hún var tekin inn á munaðarleysingjahæli fyrir stúlkur rekið af kaþólskum nunnum. Henni var gefinn fæðingardagur og nafn; úr varð Maya, stúlka, fædd 28. október 1966. Maya Jill Einarsdóttir býr nú á Íslandi og hefur búið hér síðan hún var ættleidd af þýskri hjúkrunarkonu og íslenskum söngvara árið 1969. Fyrir einhverjum tíma skrifaði ég hér á sama miðil litla grein um Íslendinginn þig og Íslendinginn mig. Pistill sem óvart (eða kannski átti meðvitað) að koma af stað smá umræðu. Það er heilbrigt og gott þegar samtal mótast í samfélaginu og veldur því kannski að fólk fer að spyrja sig spurninga sem það hefur ekki gert áður. Það er nú oftast tilgangurinn líka með þessum skrifum; miðla hugleiðingum og ná til fólks. Og tekst það auðvitað misvel. Á framhaldsnótum fyrrnefnds pistils fór ég að hugsa út frá sjálfum mér ennfremur um minn bakgrunn. Ég er jú sannarlega Íslendingur. En ég er hálfur Indverji líka. Sú staðreynd er oft eitthvað sem ég reyni að ýta frá mér. Ég veit hreinlega ekki af hverju. Kannski finnst mér ég alltaf þurfa að réttmæta tilvist mína sem Íslendingur fyrir öðrum Íslendingum sem verður til þess að hinn hlutinn af mér gleymist. Barnæskan og leifar af einelti kemur upp í hugann. Það var komið öðruvísi fram við mig í sumum tilfellum og ég skynjaði sterkt að ég var alltaf aðeins öðruvísi en þeir í kringum mig. Umfjöllun um Indland fannst mér heldur ekki endilega vera jákvæð umfjöllun. Götubörn, fátækt og barnaþrælkun sem ég vildi ekki að fólk tengdi mig við. Ég var mikið umkringdur vinum sem áttu vel efnaða foreldra sem voru hreinlega Íslendingar. Ég ber það augljóslega með mér í útliti að vera ekki 100% Íslendingur. Íslenskt fólk er almennt ekki dökkt á hörund með brún augu og svart hár. Ástæða þess að ég hef í gegnum tíðina gert minna úr indversku tengslunum mín gæti verið að ég vildi bara vera eins og þeir sem voru í kringum mig þegar ég var að alast upp. Það er hinsvegar líka staðreynd að ég hef aldrei komið til Indlands og ég veit nákvæmlega ekkert um blóðtengsl móður minnar frekar en hún sjálf. Ég þekki heldur ekkert til indverskrar menningar, umhverfis eða indverskrar tilvistar yfir höfuð. Það litla sem ég þekki kemur frá matarmenningu á veitingastöðum, Bollywood tónlist og dansi. Dansinn. Það er svo eitt. Frá unga aldri hef ég dansað og enginn í fjölskyldunni hafði dansað eitthvað af viti áður. Nema kannski á sveitaböllum. En ég sjálfur veit að við ákveðinn samruna tónlistar og hreyfingar fer hjartað mitt af stað, líkaminn fer í alsælu og einstaka sinnum getur þessi samruni kallað fram tár. Það segir mér að í dansinum sæki ég í mína ástríðu. Í minn tilgang. Sem ég reyni svo eftri fremsta megni að miðla og deila með fólki. Ég spyr mig oft hvaðan þessi ástríða kemur. Því hún er svo brjálæðislega sterk. Þegar ég kemst í góða núvitund og hugleiðslu þá koma oft upp í huga mér leifturmyndir þar sem ég er staðsettur á óþekktum stað, í hofi, umkringdur fjarlægum grænum plöntum og dýralífi. Ég kemst í einhvern kjarna inn í mér sem ég þekki samt ekki. Það er ríkt í mér að spyrja spurninga og vera forvitinn. Ég hef alltaf farið mínar eigin leiðir í lífinu og er ávallt í einhverskonar endurskilgreiningu á mér sjálfum. Gæti það verið af því að það er stór hluti af mér sem ég hef ekki hugmynd um hvaðan kemur? Hve mikið lærum við frá fæðingu sem hefur áhrif á hvernig einstaklingar við svo erum og verðum? Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Eða eru það genin og blóðið? Hvaða blóð rennur í mér? Ég hef kannski verið of upptekinn að því að réttlæta mína menningarlegu tilvist og uppeldi að ég hef gleymt því að réttmæta mína blóðlegu tilvist. Það er er næsta skref. Að þora að standa með bakgrunni mínum, virða sögu móður minnar og hennar ferðalag. Það er ekki hægt að segjast vera í sjálfsuppgötvun ef maður lokar á hálfan hluta af heildinni. Þó er það ekki endilega að ástæðulausu sem ég hef lokað eða hundsað þennan hluta eins og ég segi hér að ofan. Umfjöllun og hegðun í samfélaginu hafa áhrif á hvernig börn hugsa, hvað þau gera og hver þau verða. Ég heiti Friðrik Agni og fæddist á Íslandi. En ég er hálfindverskur. Ég er stoltur af því. Það hefur gefið mér einkenni og styrkleika að vera öðruvísi. Það heldur mér á tánum. Og þar sem ég veit ekkert um fjölskyldutengslin mín á Indlandi verð ég ávallt forvitinn og forvitnin fjölgar spurningunum sem leiða af sér endalaust haf af mögulegum svörum. Það er dýrmætt. Hvernig ætli greinin verði til: Indverjinn ég og Indverjinn þú? Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Friðrik Agni Árnason Mest lesið Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson Skoðun Okkar lágkúrulega illska Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir Skoðun Öndum rólega – á meðan húsið brennur Magnús Magnússon Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Halldór 23.8.2025 Halldór Skoðun Skoðun Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen skrifar Sjá meira
Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Mamma mín fannst úti á götum Bombay, fullkomlega ótengt og óþekkt ungabarn. Hún var tekin inn á munaðarleysingjahæli fyrir stúlkur rekið af kaþólskum nunnum. Henni var gefinn fæðingardagur og nafn; úr varð Maya, stúlka, fædd 28. október 1966. Maya Jill Einarsdóttir býr nú á Íslandi og hefur búið hér síðan hún var ættleidd af þýskri hjúkrunarkonu og íslenskum söngvara árið 1969. Fyrir einhverjum tíma skrifaði ég hér á sama miðil litla grein um Íslendinginn þig og Íslendinginn mig. Pistill sem óvart (eða kannski átti meðvitað) að koma af stað smá umræðu. Það er heilbrigt og gott þegar samtal mótast í samfélaginu og veldur því kannski að fólk fer að spyrja sig spurninga sem það hefur ekki gert áður. Það er nú oftast tilgangurinn líka með þessum skrifum; miðla hugleiðingum og ná til fólks. Og tekst það auðvitað misvel. Á framhaldsnótum fyrrnefnds pistils fór ég að hugsa út frá sjálfum mér ennfremur um minn bakgrunn. Ég er jú sannarlega Íslendingur. En ég er hálfur Indverji líka. Sú staðreynd er oft eitthvað sem ég reyni að ýta frá mér. Ég veit hreinlega ekki af hverju. Kannski finnst mér ég alltaf þurfa að réttmæta tilvist mína sem Íslendingur fyrir öðrum Íslendingum sem verður til þess að hinn hlutinn af mér gleymist. Barnæskan og leifar af einelti kemur upp í hugann. Það var komið öðruvísi fram við mig í sumum tilfellum og ég skynjaði sterkt að ég var alltaf aðeins öðruvísi en þeir í kringum mig. Umfjöllun um Indland fannst mér heldur ekki endilega vera jákvæð umfjöllun. Götubörn, fátækt og barnaþrælkun sem ég vildi ekki að fólk tengdi mig við. Ég var mikið umkringdur vinum sem áttu vel efnaða foreldra sem voru hreinlega Íslendingar. Ég ber það augljóslega með mér í útliti að vera ekki 100% Íslendingur. Íslenskt fólk er almennt ekki dökkt á hörund með brún augu og svart hár. Ástæða þess að ég hef í gegnum tíðina gert minna úr indversku tengslunum mín gæti verið að ég vildi bara vera eins og þeir sem voru í kringum mig þegar ég var að alast upp. Það er hinsvegar líka staðreynd að ég hef aldrei komið til Indlands og ég veit nákvæmlega ekkert um blóðtengsl móður minnar frekar en hún sjálf. Ég þekki heldur ekkert til indverskrar menningar, umhverfis eða indverskrar tilvistar yfir höfuð. Það litla sem ég þekki kemur frá matarmenningu á veitingastöðum, Bollywood tónlist og dansi. Dansinn. Það er svo eitt. Frá unga aldri hef ég dansað og enginn í fjölskyldunni hafði dansað eitthvað af viti áður. Nema kannski á sveitaböllum. En ég sjálfur veit að við ákveðinn samruna tónlistar og hreyfingar fer hjartað mitt af stað, líkaminn fer í alsælu og einstaka sinnum getur þessi samruni kallað fram tár. Það segir mér að í dansinum sæki ég í mína ástríðu. Í minn tilgang. Sem ég reyni svo eftri fremsta megni að miðla og deila með fólki. Ég spyr mig oft hvaðan þessi ástríða kemur. Því hún er svo brjálæðislega sterk. Þegar ég kemst í góða núvitund og hugleiðslu þá koma oft upp í huga mér leifturmyndir þar sem ég er staðsettur á óþekktum stað, í hofi, umkringdur fjarlægum grænum plöntum og dýralífi. Ég kemst í einhvern kjarna inn í mér sem ég þekki samt ekki. Það er ríkt í mér að spyrja spurninga og vera forvitinn. Ég hef alltaf farið mínar eigin leiðir í lífinu og er ávallt í einhverskonar endurskilgreiningu á mér sjálfum. Gæti það verið af því að það er stór hluti af mér sem ég hef ekki hugmynd um hvaðan kemur? Hve mikið lærum við frá fæðingu sem hefur áhrif á hvernig einstaklingar við svo erum og verðum? Er uppeldi, menning og umhverfi lykilatriði í mótun einstaklings? Eða eru það genin og blóðið? Hvaða blóð rennur í mér? Ég hef kannski verið of upptekinn að því að réttlæta mína menningarlegu tilvist og uppeldi að ég hef gleymt því að réttmæta mína blóðlegu tilvist. Það er er næsta skref. Að þora að standa með bakgrunni mínum, virða sögu móður minnar og hennar ferðalag. Það er ekki hægt að segjast vera í sjálfsuppgötvun ef maður lokar á hálfan hluta af heildinni. Þó er það ekki endilega að ástæðulausu sem ég hef lokað eða hundsað þennan hluta eins og ég segi hér að ofan. Umfjöllun og hegðun í samfélaginu hafa áhrif á hvernig börn hugsa, hvað þau gera og hver þau verða. Ég heiti Friðrik Agni og fæddist á Íslandi. En ég er hálfindverskur. Ég er stoltur af því. Það hefur gefið mér einkenni og styrkleika að vera öðruvísi. Það heldur mér á tánum. Og þar sem ég veit ekkert um fjölskyldutengslin mín á Indlandi verð ég ávallt forvitinn og forvitnin fjölgar spurningunum sem leiða af sér endalaust haf af mögulegum svörum. Það er dýrmætt. Hvernig ætli greinin verði til: Indverjinn ég og Indverjinn þú?
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar