Samkvæmt niðurstöðum nýjustu PISA-könnunarinnar hefur staða íslenskra nemenda aldrei verið verri á öllum þremur sviðum sem könnunin tekur til. Könnunin er lögð fyrir tíundu bekkinga á þriggja ára fresti og hér að neðan má spreyta sig á nokkrum af þeim spurningum sem lagðar eru fyrir nemendurna.
Líkt og Vísir greindi frá fyrr í morgun er Ísland á niðurleið í stærðfræðilæsi, lesskilningi og vísindalæsi samkvæmt niðurstöðum könnunarinnar. Niðurstöðurnar benda til þess að læsi íslenskra nemenda á náttúruvísindi hafi hrakað mikið á síðastliðnum áratug. Læsi á stærðfræði hefur einnig hrakað stöðugt frá því að það var fyrst metið árið 2003.
PISA-rannsóknin er framkvæmd á þriggja ára fresti og gefur vísbendingar um breytingar á frammistöðu nemenda yfir tíma ásamt því að meta stöðu þeirra við lok skyldunáms.
Hér að neðan eru nokkrar spurningar úr könnunni sem eiga að taka til læsi á náttúruvísindi og læsi á stærðfræði en sérstök áhersla var lögð á læsi á náttúruvísindi í PISA-könnunni árið 2015. Sjá má rétt svar eða svör fyrir neðan hverja spurningu.
Smella má á myndirnar til að sjá stærri útgáfu.
Spurning 1
Svar: Þessi spurning krefst þess að nemendur átti sig á hlutverki nokkurra lífvera innan ákveðins kerfis. Nemendur verða að nota upplýsingar sem fram koma í skýringarmyndinni, að meðtaldri neðanmálsgrein undir myndinni.
Það sem eykur á erfiðleikastig þessarar spurningar er að það er hægt að draga lífverurnar í hvaða ker sem er og það eru engin takmörk fyrir því hversu margar lífverur má draga yfir í hvert ker. Þar af leiðandi er hægt að svara þessari spurningu rangt á marga vegu.
Fullt hús stiga hlýst fyrir að draga fjöruskera og sólkola í ker 2 (neðst til hægri) og fitjaþráðagras og skelfisk í ker 3 (til vinstri).
Spurning 2
Svar: Þessi spurning krefst þess að nemendur geti greint gögn og valið rétt svör úr lista af uppgefnum niðurstöðum.
Fullt hús stiga hlýst fyrir að velja hvort tveggja þessara svara:
-Kortin sýna að ferðir sumra heiðlóa norður á bóginn eru frábrugðnar ferðum þeirra suður á
bóginn.
-Kortin sýna að heiðlóur velja sér vetrardvalarstað sem er fyrir sunnan og suðvestan svæðin þar sem þær verpa og gera sér hreiður. Þessi spurning krefst þess að nemendur geti greint gögn og valið rétt svör úr lista af uppgefnum niðurstöðum.
Spurning 3
Svar: Í dæminu þarf nemandinn að reikna út fjölda opnunardaga út frá uppgefnum dagsetningum. Síðan þarf að deila heildarfjölda þeirra sem klífa fjallið á tímabilinu með fjölda daga til þess að finna hve margir klífa fjallið á dag á tímabilinu. Rétt svar er C.
Spurning 4
Svar: Í fyrra dæminu þarf nemandinn að geta fundið út hvaða bíll af fjórum mögulegum uppfyllir þrjú skilyrði sem ímyndaður kaupandi setur. Skilyrðin lúta að árgerð, uppsettu verði og hámarksfjölda ekinna kílómetra. Rétt svar er B.
Í því síðara þarf þarf nemandinn að átta sig á gildi tugabrota, en jafnvel fimmtán ára gamlir nemendur geta átt erfitt með það, sérstaklega þegar tugabrotin eru sett fram á óreglulegan hátt. Rétt svar er D.
Spurning 5
Svar: Í þessari spurningu þurfa nemendur að beita einfaldri náttúruvísindaþekkingu til þess að velja rétta útskýringu fyrir því hvers vegna hraði hluta eykst eftir því sem þeir nálgast jörðu. Þessi spurning metur efnisþekkingu nemenda og krefst þess að þeir geti útskýrt ákveðið fyrirbæri á vísindalegan hátt.
Rétt svar er „Massi jarðar dregur að sér reikisteininn“.
Spurning 6
Svar: Þessi spurning krefst þess að nemendur komist að viðeigandi niðurstöðu varðandi þessa þróun og þá kosti sem fylgja slíkri hegðun.
Rétt svar er „Fuglar sem flugu hver fyrir sig eða í litlum hópum höfðu minni möguleika á að lifa af og koma upp afkvæmi“.
Spurning 7
Svar: Í spurningunni þurfa nemendur að bera kennsl á byggingu aftan frá, eftir að hafa bara sé framhlið hennar. Það verður að túlka skýringarmyndina í samhengi við raunverulega staðsetningu á „aftan frá“. Sumt fólk snýr hlutum í huganum, eins og í þessu verkefni, með því að nota innsæi sitt til að sjá fyrir sér rýmið.
Aðrir styðjast við skýra rökfærslu. Þeir greina kannski staðsetningu margra þátta miðað við aðra (dyr, glugga, næsta horn) og útiloka valmöguleikana þannig einn af öðrum. Enn aðrir teikna myndina séða úr lofti og snúa henni svo hreinlega við. Þetta er eitt dæmi um hvernig ólíkir nemendur nota gjörólíkar aðferðir við að leysa PISA dæmi. Í þessu tilfelli er það skýr rökfærsla hjá sumum nemendum en innsæi hjá öðrum.
Rétt svar er C.
