Endi olíualdarinnar frestað Svavar Hávarðsson skrifar 10. nóvember 2016 07:15 Donald Trump, verðandi forseti Bandaríkjanna og Mike Pence, verðandi varaforseti Bandarikjanna. Vísir/Getty Þegar þjóðarleiðtogar féllust í faðma eftir undirritun loftslagssamnings Sameinuðu þjóðanna í París í desember síðastliðnum, var það kallað risaskref fram á við til að takast á við stærstu áskorun mannskyns – loftslagsbreytingar af mannavöldum. Donald Trump, nýkjörinn forseti Bandaríkjanna, hefur aftur á móti lýst því yfir að vísindin að baki loftslagsfræðunum séu þvættingur og að baki þeim séu Kínverjar sem vilji koma höggi á Bandaríkin. Hann sagði ítrekað í kosningabaráttu sinni að yrði hann kosinn forseti þá myndi hann kljúfa þjóð sína frá samkomulaginu sem leiðtogar 196 ríkja undirrituðu og taka fyrir alla fjármögnun loftslagstengdra verkefna úr bandarískum sjóðum. Eins vill hann gera allt sem í hans valdi stendur til að auka framleiðslu á olíu, gasi og kolum á leið sinni til að tvöfalda hagvöxt í Bandaríkjunum. Það loforð endurtók hann síðast í sigurræðu sinni í gærmorgun.KaldhæðnislegtÍ þessu ljósi er það kaldhæðnislegt að loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP22) stendur yfir þessa dagana í borginni Marrakesh í Marokkó – sem er jafnframt fyrsta aðildarríkjaþing Parísarsamningsins. Eins að fyrir fimm dögum gekk Parísarsamningurinn um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum í gildi á heimsvísu, en í Marrakesh liggur fyrir þinginu að útfæra nánar ýmis ákvæði Parísarsamningsins; bókhald ríkja varðandi losun gróðurhúsalofttegunda og bindingu kolefnis með skógrækt og öðrum aðgerðum, aðlögun að breytingum og fjármál.Stórt er spurtEn getur Donald Trump látið verða af hótunum sínum – sem jafnvel fulltrúar kínverskra stjórnvalda hafa gagnrýnt. Umhverfisráðherra Frakklands, Ségolène Royal, sem var mjög áberandi við gerð Parísarsamningsins, sagði við blaðamenn í Marrakesh í gær að Bandaríkin gætu ekki sagt sig einhliða frá samningnum. Í samkomulaginu kæmi skýrt fram að allar þjóðir sem hefðu fullgilt hann væru bundnar af honum næstu fjögur árin. Ekki eru allir jafn sannfærðir um „fjögur ár stöðugleika“, eins og Royal. Bent er á að þrátt fyrir Parísarsamkomulagið geti Trump unnið gegn markmiðum þess innan frá; með því að ónýta verk Baracks Obama, fráfarandi forseta, sem miða að því að draga úr losun í Bandaríkjunum. Hafa ber hugfast að stór hluti af innanríkispólitík Trumps, eins og hún birtist í kosningabaráttu hans, er einmitt að endurlífga kolaiðnaðinn, og styrkja aðrar uppsprettur jarðefnaeldsneytis. Það eitt gengur þvert á anda Parísarsamkomulagsins – og heitstrengingar leiðtoga heims til að ná markmiðum þess um að takmarka hlýnun jarðar við 1,5 gráður. Valkosturinn, eins og margoft hefur komið fram í máli ráðamanna jafnt sem vísindamanna, eru áður óþekktar hamfarir sem munu ná til allrar heimsbyggðarinnar – en bara taka á sig ólíkar myndir.40%Bandaríkin og Kína bera samanlagt ábyrgð á um 40 prósentum af losun gróðurhúsalofttegunda í heiminum – og bera höfuð og herðar yfir öll önnur ríki hvað það varðar. Þess vegna vakti það sérstaka athygli þegar þessir fjandvinir komu saman mánuði fyrir Parísarfundinn og undirrituðu samkomulag um að minnka útblástur sinn. Enginn efast um áhrif þessa samkomulags á framgang samningaviðræðnanna sem fylgdu, og var sagt að ef Kína og Bandaríkin gætu sameinast um þessi markmið þá gætu aðrar þjóðir heims gert það líka. Þá má spyrja hvað þetta samband þýðir ef Bandaríkin ætla ekki að virða Parísarsamkomulagið. Getur það haft áhrif á afstöðu Kínverja þar sem löndin komu fram saman sem tvíeyki, og hann hefði aldrei orðið að veruleika án ríkjanna tveggja. Án samnings í París hafði verið látið að því liggja að Sameinuðu þjóðirnar hefðu misst af sínu síðasta tækifæri til að ná samkomulagi milli allra, stórra sem smárra, um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum. Við tæki glundroði þar sem enginn tæki ábyrgð á lausn vandans, sem nær allir þó viðurkenna og hræðast. Parísarsamkomulagið var síðar sagt marka endi olíualdarinnar. Í dag virðist það mikilli óvissu háð. Rétt eins og hvað það raunverulega þýðir fyrir baráttuna gegn hlýnun jarðar að valdamesti maður heims viðurkennir ekki að breytingarnar séu að eiga sér stað. Donald Trump Forsetakosningar í Bandaríkjunum Birtist í Fréttablaðinu Tengdar fréttir Donald Trump í gegnum árin Farið yfir feril verðandi forseta Bandaríkjanna í máli og myndum. 9. nóvember 2016 14:53 Donald Trump kjörinn forseti Bandaríkjanna Kallar eftir einingu innan landsins og segist ætla að verða forseti allra íbúa Bandaríkjanna. 9. nóvember 2016 07:30 Mest lesið Prestur í Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Innlent Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Innlent „Af hverju ertu svona í framan?“ Innlent Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Erlent Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Erlent Eldur í þvottahúsi á Granda Innlent Prestur og prófastur bíður spenntur eftir Hrútaskránni Innlent Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Erlent Alelda bíll á Reykjanesbraut Innlent Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Erlent Fleiri fréttir Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Þrjátíu særðust í drónaárás á farþegalest Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Þrettán ára grunaður um aðild að skotárás Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Loftárásir í kjölfar ákalls Trumps Flogið á ný í München eftir mögulegt drónaflug Skipar Ísraelum að hætta að sprengja Hamasliðar tilbúnir að sleppa gíslum og láta völd af hendi Hótar helvíti á jörð samþykki Hamas ekki tillögurnar Vísa frá máli á hendur skipverjum sem voru taldir hafa slitið sæstrengi „Það vill enginn spila eftir reglum sem eru samdar annars staðar“ Rekja andlát dóttur að hluta til samsæriskenninga móður Fyrsta konan sem verður erkibiskupinn af Kantaraborg Diddy í fimmtíu mánaða fangelsisvist Einn hinna látnu skotinn af lögreglu og annar særður Finna mikla nálykt frá rústunum Bein útsending: Siglt áleiðis til Gasa Látinn fara eftir að hafa neitað Trump um sverð í eigu Eisenhower Segist breyttur maður og biðlar til dómarans Hamas liðar vilja ekki afvopnast Flugvellinum í München lokað vegna drónaumferðar Nafngreina árásarmanninn í Manchester Segist eiga í vopnuðum átökum við eiturlyfjasmyglara Árásin í Manchester skilgreind sem hryðjuverk Leiðtogafundur í Danmörku: „Rússar munu ekki stoppa fyrr en tilneyddir“ Tveir látnir og þrír alvarlega særðir eftir árás í Manchester Afganir fagna því að vera aftur komnir í samband við umheiminn Thunberg meðal 500 handtekinna aðgerðasinna Sjá meira
Þegar þjóðarleiðtogar féllust í faðma eftir undirritun loftslagssamnings Sameinuðu þjóðanna í París í desember síðastliðnum, var það kallað risaskref fram á við til að takast á við stærstu áskorun mannskyns – loftslagsbreytingar af mannavöldum. Donald Trump, nýkjörinn forseti Bandaríkjanna, hefur aftur á móti lýst því yfir að vísindin að baki loftslagsfræðunum séu þvættingur og að baki þeim séu Kínverjar sem vilji koma höggi á Bandaríkin. Hann sagði ítrekað í kosningabaráttu sinni að yrði hann kosinn forseti þá myndi hann kljúfa þjóð sína frá samkomulaginu sem leiðtogar 196 ríkja undirrituðu og taka fyrir alla fjármögnun loftslagstengdra verkefna úr bandarískum sjóðum. Eins vill hann gera allt sem í hans valdi stendur til að auka framleiðslu á olíu, gasi og kolum á leið sinni til að tvöfalda hagvöxt í Bandaríkjunum. Það loforð endurtók hann síðast í sigurræðu sinni í gærmorgun.KaldhæðnislegtÍ þessu ljósi er það kaldhæðnislegt að loftslagsráðstefna Sameinuðu þjóðanna (COP22) stendur yfir þessa dagana í borginni Marrakesh í Marokkó – sem er jafnframt fyrsta aðildarríkjaþing Parísarsamningsins. Eins að fyrir fimm dögum gekk Parísarsamningurinn um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum í gildi á heimsvísu, en í Marrakesh liggur fyrir þinginu að útfæra nánar ýmis ákvæði Parísarsamningsins; bókhald ríkja varðandi losun gróðurhúsalofttegunda og bindingu kolefnis með skógrækt og öðrum aðgerðum, aðlögun að breytingum og fjármál.Stórt er spurtEn getur Donald Trump látið verða af hótunum sínum – sem jafnvel fulltrúar kínverskra stjórnvalda hafa gagnrýnt. Umhverfisráðherra Frakklands, Ségolène Royal, sem var mjög áberandi við gerð Parísarsamningsins, sagði við blaðamenn í Marrakesh í gær að Bandaríkin gætu ekki sagt sig einhliða frá samningnum. Í samkomulaginu kæmi skýrt fram að allar þjóðir sem hefðu fullgilt hann væru bundnar af honum næstu fjögur árin. Ekki eru allir jafn sannfærðir um „fjögur ár stöðugleika“, eins og Royal. Bent er á að þrátt fyrir Parísarsamkomulagið geti Trump unnið gegn markmiðum þess innan frá; með því að ónýta verk Baracks Obama, fráfarandi forseta, sem miða að því að draga úr losun í Bandaríkjunum. Hafa ber hugfast að stór hluti af innanríkispólitík Trumps, eins og hún birtist í kosningabaráttu hans, er einmitt að endurlífga kolaiðnaðinn, og styrkja aðrar uppsprettur jarðefnaeldsneytis. Það eitt gengur þvert á anda Parísarsamkomulagsins – og heitstrengingar leiðtoga heims til að ná markmiðum þess um að takmarka hlýnun jarðar við 1,5 gráður. Valkosturinn, eins og margoft hefur komið fram í máli ráðamanna jafnt sem vísindamanna, eru áður óþekktar hamfarir sem munu ná til allrar heimsbyggðarinnar – en bara taka á sig ólíkar myndir.40%Bandaríkin og Kína bera samanlagt ábyrgð á um 40 prósentum af losun gróðurhúsalofttegunda í heiminum – og bera höfuð og herðar yfir öll önnur ríki hvað það varðar. Þess vegna vakti það sérstaka athygli þegar þessir fjandvinir komu saman mánuði fyrir Parísarfundinn og undirrituðu samkomulag um að minnka útblástur sinn. Enginn efast um áhrif þessa samkomulags á framgang samningaviðræðnanna sem fylgdu, og var sagt að ef Kína og Bandaríkin gætu sameinast um þessi markmið þá gætu aðrar þjóðir heims gert það líka. Þá má spyrja hvað þetta samband þýðir ef Bandaríkin ætla ekki að virða Parísarsamkomulagið. Getur það haft áhrif á afstöðu Kínverja þar sem löndin komu fram saman sem tvíeyki, og hann hefði aldrei orðið að veruleika án ríkjanna tveggja. Án samnings í París hafði verið látið að því liggja að Sameinuðu þjóðirnar hefðu misst af sínu síðasta tækifæri til að ná samkomulagi milli allra, stórra sem smárra, um aðgerðir gegn loftslagsbreytingum. Við tæki glundroði þar sem enginn tæki ábyrgð á lausn vandans, sem nær allir þó viðurkenna og hræðast. Parísarsamkomulagið var síðar sagt marka endi olíualdarinnar. Í dag virðist það mikilli óvissu háð. Rétt eins og hvað það raunverulega þýðir fyrir baráttuna gegn hlýnun jarðar að valdamesti maður heims viðurkennir ekki að breytingarnar séu að eiga sér stað.
Donald Trump Forsetakosningar í Bandaríkjunum Birtist í Fréttablaðinu Tengdar fréttir Donald Trump í gegnum árin Farið yfir feril verðandi forseta Bandaríkjanna í máli og myndum. 9. nóvember 2016 14:53 Donald Trump kjörinn forseti Bandaríkjanna Kallar eftir einingu innan landsins og segist ætla að verða forseti allra íbúa Bandaríkjanna. 9. nóvember 2016 07:30 Mest lesið Prestur í Dalvík sver af sér kjaftasögur um ókristilega hegðun Innlent Kurr innan Samfylkingarinnar vegna brottvísunar ungbarna Innlent „Af hverju ertu svona í framan?“ Innlent Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Erlent Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Erlent Eldur í þvottahúsi á Granda Innlent Prestur og prófastur bíður spenntur eftir Hrútaskránni Innlent Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Erlent Alelda bíll á Reykjanesbraut Innlent Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Erlent Fleiri fréttir Segja stutt í samkomulag en sprengjum rignir enn Skoðanabróðir Orbans og Fico vinnur kosningar í Tékklandi Þrjátíu særðust í drónaárás á farþegalest Fjöldi án rafmagns vegna vonskuveðurs í Noregi Þrettán ára grunaður um aðild að skotárás Var að streyma á TikTok þegar hann féll til jarðar og lést Loftárásir í kjölfar ákalls Trumps Flogið á ný í München eftir mögulegt drónaflug Skipar Ísraelum að hætta að sprengja Hamasliðar tilbúnir að sleppa gíslum og láta völd af hendi Hótar helvíti á jörð samþykki Hamas ekki tillögurnar Vísa frá máli á hendur skipverjum sem voru taldir hafa slitið sæstrengi „Það vill enginn spila eftir reglum sem eru samdar annars staðar“ Rekja andlát dóttur að hluta til samsæriskenninga móður Fyrsta konan sem verður erkibiskupinn af Kantaraborg Diddy í fimmtíu mánaða fangelsisvist Einn hinna látnu skotinn af lögreglu og annar særður Finna mikla nálykt frá rústunum Bein útsending: Siglt áleiðis til Gasa Látinn fara eftir að hafa neitað Trump um sverð í eigu Eisenhower Segist breyttur maður og biðlar til dómarans Hamas liðar vilja ekki afvopnast Flugvellinum í München lokað vegna drónaumferðar Nafngreina árásarmanninn í Manchester Segist eiga í vopnuðum átökum við eiturlyfjasmyglara Árásin í Manchester skilgreind sem hryðjuverk Leiðtogafundur í Danmörku: „Rússar munu ekki stoppa fyrr en tilneyddir“ Tveir látnir og þrír alvarlega særðir eftir árás í Manchester Afganir fagna því að vera aftur komnir í samband við umheiminn Thunberg meðal 500 handtekinna aðgerðasinna Sjá meira
Donald Trump í gegnum árin Farið yfir feril verðandi forseta Bandaríkjanna í máli og myndum. 9. nóvember 2016 14:53
Donald Trump kjörinn forseti Bandaríkjanna Kallar eftir einingu innan landsins og segist ætla að verða forseti allra íbúa Bandaríkjanna. 9. nóvember 2016 07:30