Sigmundur Davíð og flugvallarmálið Höskuldur Þórhallsson skrifar 6. september 2016 07:00 Í grein sem ber heitið „Selt undan flugvellinum“ og birtist í Morgunblaðinu 1. september sl. fer Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, formaður Framsóknarflokksins og fyrrverandi forsætisráðherra, hörðum orðum um þær fréttir að „ríkið hafi selt Reykjavíkurborg rúmlega 110.000 fermetra land sem nú er undir suðurenda umræddrar neyðarbrautar fyrir 440 milljónir króna“. Ég tek undir harða gagnrýni vegna sölu landsins en geri hins vegar verulegar athugasemdir við þær ávirðingar sem óneitanlega beinast að ríkisstjórn Sigurðar Inga Jóhannssonar, rangar söguskýringar og villandi efnistök í greininni. Í fyrsta lagi var ekki um að ræða sölu af hálfu ríkisins, þ.e. ríkisstjórnar Sigurðar Inga Jóhannssonar. Eingöngu var um að ræða ákvörðun núverandi innanríkisráðherra og fjármálaráðherra sem báðir tilheyra Sjálfstæðisflokknum. Hún var framkvæmd með vísan til heimildar í fjárlögum fyrir árið 2013 sem hæstaréttarlögmaðurinn og fyrrverandi dómari í Hæstarétti, Jón Steinar Gunnlaugsson, hefur gagnrýnt fyrir þær sakir að sé ekki nægjanleg heimild fyrir sölunni heldur þurfi einnig til að koma heimild í almennum lögum. Ég er sammála gagnrýni Jóns Steinars enda hafa núverandi forsætisráðherra og þingmenn Framsóknarflokksins gagnrýnt söluna harðlega. Þeir komu hins vegar hvergi að málinu þegar ákvörðunin var tekin af viðkomandi ráðherrum eins og halda mætti af því sem gefið er í skyn í greininni. Í öðru lagi kemur það hvergi fram í samningum, dómum eða öðrum gögnum að fyrrverandi forsætisráðherra hafi „beinlínis gert það að skilyrði“ fyrir undirritun samkomulagsins við Reykjavíkurborg um hina svokölluðu Rögnunefnd „… að horfið yrði frá því að semja“ um lokun NA/SV-flugbrautarinnar sem í daglegu tali er kölluð neyðarbrautin. Samkomulag fyrrverandi innanríkisráðherra, Hönnu Birnu Kristjánsdóttur, og Dags B. Eggertssonar borgarstjóra, sem lá til grundvallar niðurstöðu Hæstaréttar um lokun brautarinnar, var undirritað á sama stað og á sama tíma og samkomulagið um Rögnunefndina, eins og myndir af atburðinum sýna svart á hvítu. Ef skilyrðið um að ekki yrðið samið um lokun brautarinnar hefði til að mynda komið fram í samningnum um Rögnunefndina, hefðu dómstólar aldrei fallist á samkomulagið um lokun neyðarbrautarinnar. Fullyrðingar fyrrverandi forsætisráðherra um þetta atriði eru því afar ótrúverðugar, ef ekki beinlínis rangar.Algjörlega óútskýrt Hin bitra staðreynd er sú að samkomulagið um lokun neyðarbrautarinnar er stærsti áfanginn hingað til í því að bola flugvellinum í burtu. Það er blákaldur veruleikinn þótt ég telji að enn sé hægt að grípa til aðgerða til að forðast það tjón sem af því myndi hljótast. Það fer líka þvert gegn því sem fram kemur í málefnasamningi ríkisstjórnarinnar þar sem segir að flugvöllurinn „sé grundvallarþáttur í samgöngum landsins“. Af hverju fyrrverandi forsætisráðherra lét það viðgangast að samkomulagið um lokun neyðarbrautarinnar væri undirritað, beinlínis fyrir framan augun á honum, er algjörlega óútskýrt. Einnig hvers vegna ríkisstjórnin var ekki kölluð þá þegar saman og þess krafist að samkomulaginu yrði rift. Ef ekki hefði verið orðið við því hefði verið hægt að leggja fram þingmál til að ógilda samkomulagið eins og Hæstiréttur staðfesti í sumar að heimilt hefði verið. Þá hefði fyrrverandi forsætisráðherra verið í lófa lagið að krefjast þess að þingmál um skipulagsvald Reykjavíkurborgar, sem allur þingflokkur Framsóknarflokksins stendur á bak við, færi í atkvæðagreiðslu, því slíkt er á hans valdi. Engar slíkar aðgerðir voru framkvæmdar þótt tækifæri hefði verið til á sínum tíma. Í þriðja lagi er í greininni vísað til þess að öryggisnefnd Félags íslenskra atvinnuflugmanna hafi lýst „yfir vonbrigðum með drög að samgönguáætlun meðal annars með vísan til lokun brautarinnar“. Þessa framsetningu tel ég afar villandi. Í drögum að samgönguáætlun sem vísað er til og lögð voru fram af núverandi innanríkisráðherra í vor sem leið er hvergi minnst einu orði á lokun neyðarbrautarinnar. Gagnrýni FÍA snýst fyrst og fremst um fjárskort til uppbyggingar, endurbóta og viðhalds á flugvöllum víðs vegar um landið. Þeim áhyggjum hefur verið eytt með þeim breytingum sem umhverfis- og samgöngunefnd kynnti í drögum að nefndaráliti með samgönguáætlun síðasta vor og verður að öllum líkindum samþykkt á Alþingi núna á haustþinginu. Þar er verulegu fjármagni bætt við í framkvæmdir við flugvelli og flughlöð um allt land. Baráttan gegn áframhaldandi veru Reykjavíkurflugvallar í Vatnsmýrinni er hörð og óvægin. Reykjavíkurborg hefur sýnt í verki að hún mun einskis láta ófreistað að koma flugvellinum fyrir kattarnef. Á næsta kjörtímabili ræðst hvernig sú barátta endar þar sem örfá ár eru til stefnu áður en honum verður endanlega lokað samkvæmt gildandi samkomulagi. Þar skiptir trúverðugleiki stjórnmálamanna í umræðunni lykilhlutverki. Í því samhengi er vert að minna á að forsætisráðherrann fyrrverandi var fulltrúi í skipulagsnefnd Reykjavíkurborgar, þar sem unnið var að aðalskipulagi þar sem meginmarkmiðið var að flugvöllurinn myndi víkja, auk þess sem hann var sjálfur þeirrar skoðunar. Þótt hann skipti um skoðun þegar hann tók við sem formaður Framsóknarflokksins árið 2009 benda verk hans á kjörtímabilinu ekki til þess að hann hafi lagt nokkurn skapaðan hlut á sig til að koma í veg fyrir að Reykjavíkurflugvöllur færi úr Vatnsmýrinni.Þessi grein birtist upphaflega í Fréttablaðinu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Mest lesið Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson Skoðun Í nafni frelsis og valdeflingar Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Nokkur orð um sérlausn í flugi Birna Sigrún Hallsdóttir,Hrafnhildur Bragadóttir skrifar Skoðun Geta öll dýrin í skóginum verið vinir? Steinar Bragi Sigurjónsson skrifar Skoðun Iðjuþjálfun í verki Þóra Leósdóttir skrifar Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason skrifar Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal skrifar Skoðun Hamona Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Ógn og ofbeldi á vinnustöðum – hvað er til ráða Gísli Níls Einarsson skrifar Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson skrifar Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson skrifar Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson skrifar Skoðun Barnvæn borg byggist á traustu leikskólakerfi Stefán Pettersson skrifar Skoðun Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ójöfnuður í fjármögnun nýsköpunarverkefna Elinóra Inga Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Þjóð án máls – hver þegir, hver fær að tala? Guðjón Heiðar Pálsson skrifar Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar Skoðun Lýðræði og samfélagsmiðlar Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun „Þú þarft ekki að skilja, bara virða“ Hanna Birna Valdimarsdóttir skrifar Skoðun Þetta er ekki tölfræði, heldu líf fólks Sandra B. Franks skrifar Skoðun Stjórnmálaklækir og hræsni Salvör Gullbrá Þórarinsdóttir skrifar Skoðun Samfélag sem stendur saman Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Er biðin á enda? Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Lífsstílsvísindi og breytingaskeiðið Harpa Lind Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Hærri skattar á ferðamenn draga úr tekjum ríkissjóðs Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Ég þarf ekki að læra íslensku til að búa hérna Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Ósýnilegu bjargráð lögreglumannsins Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Óttast Þorgerður úrskurð EFTA-dómstólsins? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Sjá meira
Í grein sem ber heitið „Selt undan flugvellinum“ og birtist í Morgunblaðinu 1. september sl. fer Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, formaður Framsóknarflokksins og fyrrverandi forsætisráðherra, hörðum orðum um þær fréttir að „ríkið hafi selt Reykjavíkurborg rúmlega 110.000 fermetra land sem nú er undir suðurenda umræddrar neyðarbrautar fyrir 440 milljónir króna“. Ég tek undir harða gagnrýni vegna sölu landsins en geri hins vegar verulegar athugasemdir við þær ávirðingar sem óneitanlega beinast að ríkisstjórn Sigurðar Inga Jóhannssonar, rangar söguskýringar og villandi efnistök í greininni. Í fyrsta lagi var ekki um að ræða sölu af hálfu ríkisins, þ.e. ríkisstjórnar Sigurðar Inga Jóhannssonar. Eingöngu var um að ræða ákvörðun núverandi innanríkisráðherra og fjármálaráðherra sem báðir tilheyra Sjálfstæðisflokknum. Hún var framkvæmd með vísan til heimildar í fjárlögum fyrir árið 2013 sem hæstaréttarlögmaðurinn og fyrrverandi dómari í Hæstarétti, Jón Steinar Gunnlaugsson, hefur gagnrýnt fyrir þær sakir að sé ekki nægjanleg heimild fyrir sölunni heldur þurfi einnig til að koma heimild í almennum lögum. Ég er sammála gagnrýni Jóns Steinars enda hafa núverandi forsætisráðherra og þingmenn Framsóknarflokksins gagnrýnt söluna harðlega. Þeir komu hins vegar hvergi að málinu þegar ákvörðunin var tekin af viðkomandi ráðherrum eins og halda mætti af því sem gefið er í skyn í greininni. Í öðru lagi kemur það hvergi fram í samningum, dómum eða öðrum gögnum að fyrrverandi forsætisráðherra hafi „beinlínis gert það að skilyrði“ fyrir undirritun samkomulagsins við Reykjavíkurborg um hina svokölluðu Rögnunefnd „… að horfið yrði frá því að semja“ um lokun NA/SV-flugbrautarinnar sem í daglegu tali er kölluð neyðarbrautin. Samkomulag fyrrverandi innanríkisráðherra, Hönnu Birnu Kristjánsdóttur, og Dags B. Eggertssonar borgarstjóra, sem lá til grundvallar niðurstöðu Hæstaréttar um lokun brautarinnar, var undirritað á sama stað og á sama tíma og samkomulagið um Rögnunefndina, eins og myndir af atburðinum sýna svart á hvítu. Ef skilyrðið um að ekki yrðið samið um lokun brautarinnar hefði til að mynda komið fram í samningnum um Rögnunefndina, hefðu dómstólar aldrei fallist á samkomulagið um lokun neyðarbrautarinnar. Fullyrðingar fyrrverandi forsætisráðherra um þetta atriði eru því afar ótrúverðugar, ef ekki beinlínis rangar.Algjörlega óútskýrt Hin bitra staðreynd er sú að samkomulagið um lokun neyðarbrautarinnar er stærsti áfanginn hingað til í því að bola flugvellinum í burtu. Það er blákaldur veruleikinn þótt ég telji að enn sé hægt að grípa til aðgerða til að forðast það tjón sem af því myndi hljótast. Það fer líka þvert gegn því sem fram kemur í málefnasamningi ríkisstjórnarinnar þar sem segir að flugvöllurinn „sé grundvallarþáttur í samgöngum landsins“. Af hverju fyrrverandi forsætisráðherra lét það viðgangast að samkomulagið um lokun neyðarbrautarinnar væri undirritað, beinlínis fyrir framan augun á honum, er algjörlega óútskýrt. Einnig hvers vegna ríkisstjórnin var ekki kölluð þá þegar saman og þess krafist að samkomulaginu yrði rift. Ef ekki hefði verið orðið við því hefði verið hægt að leggja fram þingmál til að ógilda samkomulagið eins og Hæstiréttur staðfesti í sumar að heimilt hefði verið. Þá hefði fyrrverandi forsætisráðherra verið í lófa lagið að krefjast þess að þingmál um skipulagsvald Reykjavíkurborgar, sem allur þingflokkur Framsóknarflokksins stendur á bak við, færi í atkvæðagreiðslu, því slíkt er á hans valdi. Engar slíkar aðgerðir voru framkvæmdar þótt tækifæri hefði verið til á sínum tíma. Í þriðja lagi er í greininni vísað til þess að öryggisnefnd Félags íslenskra atvinnuflugmanna hafi lýst „yfir vonbrigðum með drög að samgönguáætlun meðal annars með vísan til lokun brautarinnar“. Þessa framsetningu tel ég afar villandi. Í drögum að samgönguáætlun sem vísað er til og lögð voru fram af núverandi innanríkisráðherra í vor sem leið er hvergi minnst einu orði á lokun neyðarbrautarinnar. Gagnrýni FÍA snýst fyrst og fremst um fjárskort til uppbyggingar, endurbóta og viðhalds á flugvöllum víðs vegar um landið. Þeim áhyggjum hefur verið eytt með þeim breytingum sem umhverfis- og samgöngunefnd kynnti í drögum að nefndaráliti með samgönguáætlun síðasta vor og verður að öllum líkindum samþykkt á Alþingi núna á haustþinginu. Þar er verulegu fjármagni bætt við í framkvæmdir við flugvelli og flughlöð um allt land. Baráttan gegn áframhaldandi veru Reykjavíkurflugvallar í Vatnsmýrinni er hörð og óvægin. Reykjavíkurborg hefur sýnt í verki að hún mun einskis láta ófreistað að koma flugvellinum fyrir kattarnef. Á næsta kjörtímabili ræðst hvernig sú barátta endar þar sem örfá ár eru til stefnu áður en honum verður endanlega lokað samkvæmt gildandi samkomulagi. Þar skiptir trúverðugleiki stjórnmálamanna í umræðunni lykilhlutverki. Í því samhengi er vert að minna á að forsætisráðherrann fyrrverandi var fulltrúi í skipulagsnefnd Reykjavíkurborgar, þar sem unnið var að aðalskipulagi þar sem meginmarkmiðið var að flugvöllurinn myndi víkja, auk þess sem hann var sjálfur þeirrar skoðunar. Þótt hann skipti um skoðun þegar hann tók við sem formaður Framsóknarflokksins árið 2009 benda verk hans á kjörtímabilinu ekki til þess að hann hafi lagt nokkurn skapaðan hlut á sig til að koma í veg fyrir að Reykjavíkurflugvöllur færi úr Vatnsmýrinni.Þessi grein birtist upphaflega í Fréttablaðinu.
Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir Skoðun
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun
Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun „Dánaraðstoð er viðurkenning á sjálfræði sjúklings og mannlegri reisn” Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir skrifar
Skoðun Allt á einum stað – framtíð stafrænnar þjónustu ríkis og sveitarfélaga Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir Skoðun
Hvað vilja sumarbústaðaeigendur í Grímsnes- og Grafningshreppi? Bergdís Linda Kjartansdóttir Skoðun