Stuðningurinn stefnubreyting 20. janúar 2005 00:01 Pétur Gunnarsson, skrifstofustjóri þingflokks Framsóknarflokksins, sagði í pistli sínum á tímanum.is, málgagni Framsóknarflokksins, 14. janúar síðastliðinn: "Það var Karl Rove sem bjó til hugtakið "Listi hinna staðföstu þjóða". Það var engin pólitísk ákvörðun íslenskra stjórnvalda sem lá að baki því að nafn Íslands var skráð á þann lista, það var almannatengslaákvörðun, tekin í Hvíta húsinu, í því skyni að koma pólitískum skilaboðum á framfæri á einfaldan hátt við bandarískan almenning. Á því bera íslensk stjórnvöld ekki ábyrgð heldur starfsmenn Hvíta hússins og forseti Bandaríkjanna." Halldór Ásgrímsson, þáverandi utanríkisráðherra, svaraði hins vegar spurningu Þórunnar Sveinbjarnardóttur á fundi utanríkismálanefndar 21. mars 2003, þremur dögum eftir að forsætisráðherra og utanríkisráðherra tóku þá ákvörðun að Íslendingar styddu innrásina í Írak. Þar óskaði hún eftir skýringum á því hvernig Ísland hafi lent á lista yfir hin 30 staðföstu ríki og hvernig það hafi farið fram. Halldór svaraði því til að það hafi gerst í samtölum milli embættismanna í forsætisráðuneyti og utanríkisráðuneyti hinn 18. mars 2003. Af þessum orðum verður ekki annað ráðið en að ráðherrarnir tveir, Halldór og Davíð, hafi haft fulla vitneskju um tilvist þessa lista þegar þeir lýstu yfir stuðningi Íslendinga, þrátt fyrir það sem framsóknarmenn hafa viljað halda fram. Nú síðast í pistli Valgerðar Sverrisdóttur iðnaðarráðherra á frá því í gær sem birtist á heimasíðu hennar. Þar heldur Valgerður því fram að ekki hafi falist í ákvörðuninni við stuðninginn við innrásina að Ísland yrði sett á lista hinna staðföstu þjóða. "Spurningin var ekki hvort Ísland vildi vera á einhverjum lista. Sá listi var búinn til í Washington. Þess vegna er umræðan endalausa um listann óttalegt rugl," segir hún í pistlinum. Ekkert benti til að árás væri yfirvofandi Forsætisráðherra hefur ásamt öðrum ráðamönnum haldið því fram að ráðherrarnir tveir hafi ekki brotið gegn þingskaparlögum með því að kalla ekki til fundar utanríkismálanefndar áður en ákvörðunin var tekin. Á fundi nefndarinnar 21. mars var forsætisráðherra gagnrýndur fyrir þau vinnubrögð sem viðhöfð höfðu verið í ákvörðunarferlinu. Þar lýsti Sigríður Anna Þórðardóttir, formaður nefndarinnar, því yfir að hún teldi að ákvæði 24. greinar laga um þingsköp Alþingis hefðu ekki verið brotin enda hefði afstaða stjórnvalda alltaf verið kunn. Í lagagreininni segir: "Utanríkismálanefnd skal vera ríkisstjórninni til ráðuneytis um meiri háttar utanríkismál enda skal ríkisstjórnin ávallt bera undir hana slík mál jafnt á þingtíma sem í þinghléum." Rannveig Guðmundsdóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, gagnrýndi það harðlega á fundinum að ríkisstjórnin hefði ekki haft samráð við nefndina svo sem lögskylt væri enda hefði stefnumótandi ákvörðun verið tekin af ríkisstjorninni sem færi gegn þeim grundvallaratriðum að ekki mætti ráðast gegn öðru ríki nema með samþykki öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna. Hún benti jafnframt á að ekkert af því sem fram hefði komið í umræðunni um ástandið í Írak til þessa hefði gefið tilefni til þess að innrás væri yfirvofandi. Steingrímur J. Sigfússon, formaður Vinstri-grænna, tók undir orð Rannveigar á fundinum. Hann sagði að ekkert hefði áður komið fram sem hefði gefið ástæðu til að ætla að ríkisstjórnin myndi styðja hernaðaraðgerðir gegn Írak án undangenginnar ályktunar öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna. Þvert á móti hefði mátt búast við gagnstæðri afstöðu ríkisstjórnarinnar og vísaði til þess sem fram hefði komið á fundi utanríkismálanefndar 19. febrúar 2003. Halldór vildi gefa meiri tíma Á fundi nefndarinnar 19. febrúar 2003, rétt rúmum mánuði áður en Íslendingar lýstu yfir stuðningi við innrásina, lýsti Halldór Ásgrímsson því yfir að rétt væri að gefa vopnaeftirlitsmönnum meiri tíma og freista þess að ná friðsamlegri lausn. Rétt er að benda á að þetta var fyrsti fundur utanríkismálanefndar veturinn 2002 til 2003 þar sem málefni Íraks var tekið til umræðu. Þá sagði hann á fundinum að margt benti til þess að samstaða gæti náðst innan öryggisráðsins og ekki væri ólíklegt að ný ályktun yrði samþykkt þar sem Írak fengi nýjan tímaramma en ella yrðu Sameinuðu þjóðirnar að þvinga fram afvopnun. Þessi afstaða hans hafði áður komið fram, meðal annars í ræðu hans á Alþingi í lok janúar sama ár þar sem hann sagði: "það er alveg ljóst af okkar hálfu að við teljum algjörlega nauðsynlegt að þetta mál komi til umfjöllunar öryggisráðsins á nýjan leik." Á fundi utanríkismálanefndar 19. febrúar sagði Halldór jafnframt að samstaða hefði náðst innan Evrópusambandsins um hvernig ætti að nálgast Íraksmálið. Í meginatriðum væri afstaða sambandsins sú að Írak bæri skilyrðislaust að afvopnast en reynt yrði til þrautar að komast hjá átökum og vopnaeftirlitinu yrði gefinn meiri tími til að athafna sig. Hann nefndi því tvær mögulegar leiðir í málinu 19. febrúar: Annars vegar að Írakar féllust á afvopnun en hins vegar að öryggisráðið samþykkti ályktun þar sem samstaða næðist um aðgerðir. Tæplega mánuði síðar var farin þriðja leiðin, sem aldrei var nefnd sem hugsanlegur möguleiki, sem fólst í því eins og alþekkt er, að Bandaríkjamenn og Bretar réðust inn í Írak án samþykktar öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna, með stuðningi 30 þjóða - Íslendinga þar á meðal. Gerði ráð fyrir samþykkt öryggisráðsins Í máli Halldórs á fundinum 19. febrúar kom því fram afdráttarlaus afstaða ríkisstjórnarinnar til þess að ef til aðgerða gegn Írak kæmi, yrðu þær einungis gerðar með samþykki öryggisráðsins. Hann sagði að ákveðin hótun væri að hlaðast upp gagnvart Írak með liðsafnaði, fyrst og fremst herstyrk Bandaríkjanna og Bretlands. Aðrar þjóðir fái hins vegar það hlutverk að reyna að greiða úr málinu með diplómatískum hætti, til dæmis Frakkland og Rússland. Af þessum orðum má ráða að á þessu stigi málsins, tæpum mánuði fyrir innrásina í Írak, hafi ekkert gefið tilefni til þess að ráðist yrði í aðgerðir án stuðnings allra þeirra þjóða sem sæti eiga í öryggisráðinu, þar á meðal Frakka. Utanríkismálanefnd var því algjörlega óupplýst um skyndilega stefnubreytingu ríkisstjórnarinnar sem tekin var með þeirri ákvörðun að styðja Bandaríkjamenn og Breta í innrásinni í Írak gegn vilja öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna. Framsóknarflokkurinn Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið Allkröpp lægð á leiðinni til landsins Veður Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Innlent Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Innlent Hefur í hótunum við New York vegna „kommúnistans“ Mamdani Erlent Tugir missa vinnuna í sumar Innlent Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Innlent Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Innlent Svörin líklega að finna á Íslandi: Vonlítill um að Jón Þröstur sé á lífi Innlent Aftur kjörin formaður þrátt fyrir fjárdráttinn sem felldi hana Erlent Samstöðin loki mögulega í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Innlent Fleiri fréttir Samstöðin loki mögulega í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Strandveiðibátur sökk úti fyrir Patreksfirði Reynt að ná saman um þinglok og hart deilt um Vorstjörnuna Máttu ekki eyða gögnum fyrr en málum væri lokið á öllum dómstigum Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Skoða ekki hvort maður hafi mátt binda barn niður og kitla Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Svörin líklega að finna á Íslandi: Vonlítill um að Jón Þröstur sé á lífi Skjálfti upp á þrjá í Kötlu Fundar með þingflokksformönnum Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Ekkert samkomulag í höfn enn um þinglok Hringsund um Ísland skapi verðmæta þekkingu Óákveðin hvort hún fari aftur fram fyrir Sósíalista: „Mér finnst þetta bara orðið bull“ Tugir missa vinnuna í sumar Segir ráðherra sjálfum í lófa lagið að breyta leikreglum svo ágóðinn rati vestur Segir gömlu samræmdu prófin ekki hafa mælt það sem þurfti Múmínlundurinn verður Ævintýraskógur á meðan leyst er úr höfundarrétti Störf á landsbyggðinni, skortur á sérfræðiþekkingu kennara og óperugala Sektaður fyrir að vera á 101 kílómetra hraða í 101 Rektorar allra íslenskra háskóla lýsa yfir miklum áhyggjum Ekki gagnlegt að stilla fyrirtækjum upp gegn starfsfólki Krefst aðkomu Vinstri grænna að endurmótun varnarmálastefnu Skýrslutökum írsku lögreglunnar lokið Veðurstofan nýtir ofurtölvu til að herma eftir hraunflæði „Samfélagsleg ábyrgð þessa fyrirtækis virðist ekki vera nein“ Óhress innviðaráðherra, öryggis- og varnarmál og ofurtölva Árásarmaðurinn ölvaður Íslendingur Ný kirkjuhandbók og kaldar kveðjur til ferðaþjónustunnar Sjá meira
Pétur Gunnarsson, skrifstofustjóri þingflokks Framsóknarflokksins, sagði í pistli sínum á tímanum.is, málgagni Framsóknarflokksins, 14. janúar síðastliðinn: "Það var Karl Rove sem bjó til hugtakið "Listi hinna staðföstu þjóða". Það var engin pólitísk ákvörðun íslenskra stjórnvalda sem lá að baki því að nafn Íslands var skráð á þann lista, það var almannatengslaákvörðun, tekin í Hvíta húsinu, í því skyni að koma pólitískum skilaboðum á framfæri á einfaldan hátt við bandarískan almenning. Á því bera íslensk stjórnvöld ekki ábyrgð heldur starfsmenn Hvíta hússins og forseti Bandaríkjanna." Halldór Ásgrímsson, þáverandi utanríkisráðherra, svaraði hins vegar spurningu Þórunnar Sveinbjarnardóttur á fundi utanríkismálanefndar 21. mars 2003, þremur dögum eftir að forsætisráðherra og utanríkisráðherra tóku þá ákvörðun að Íslendingar styddu innrásina í Írak. Þar óskaði hún eftir skýringum á því hvernig Ísland hafi lent á lista yfir hin 30 staðföstu ríki og hvernig það hafi farið fram. Halldór svaraði því til að það hafi gerst í samtölum milli embættismanna í forsætisráðuneyti og utanríkisráðuneyti hinn 18. mars 2003. Af þessum orðum verður ekki annað ráðið en að ráðherrarnir tveir, Halldór og Davíð, hafi haft fulla vitneskju um tilvist þessa lista þegar þeir lýstu yfir stuðningi Íslendinga, þrátt fyrir það sem framsóknarmenn hafa viljað halda fram. Nú síðast í pistli Valgerðar Sverrisdóttur iðnaðarráðherra á frá því í gær sem birtist á heimasíðu hennar. Þar heldur Valgerður því fram að ekki hafi falist í ákvörðuninni við stuðninginn við innrásina að Ísland yrði sett á lista hinna staðföstu þjóða. "Spurningin var ekki hvort Ísland vildi vera á einhverjum lista. Sá listi var búinn til í Washington. Þess vegna er umræðan endalausa um listann óttalegt rugl," segir hún í pistlinum. Ekkert benti til að árás væri yfirvofandi Forsætisráðherra hefur ásamt öðrum ráðamönnum haldið því fram að ráðherrarnir tveir hafi ekki brotið gegn þingskaparlögum með því að kalla ekki til fundar utanríkismálanefndar áður en ákvörðunin var tekin. Á fundi nefndarinnar 21. mars var forsætisráðherra gagnrýndur fyrir þau vinnubrögð sem viðhöfð höfðu verið í ákvörðunarferlinu. Þar lýsti Sigríður Anna Þórðardóttir, formaður nefndarinnar, því yfir að hún teldi að ákvæði 24. greinar laga um þingsköp Alþingis hefðu ekki verið brotin enda hefði afstaða stjórnvalda alltaf verið kunn. Í lagagreininni segir: "Utanríkismálanefnd skal vera ríkisstjórninni til ráðuneytis um meiri háttar utanríkismál enda skal ríkisstjórnin ávallt bera undir hana slík mál jafnt á þingtíma sem í þinghléum." Rannveig Guðmundsdóttir, þingmaður Samfylkingarinnar, gagnrýndi það harðlega á fundinum að ríkisstjórnin hefði ekki haft samráð við nefndina svo sem lögskylt væri enda hefði stefnumótandi ákvörðun verið tekin af ríkisstjorninni sem færi gegn þeim grundvallaratriðum að ekki mætti ráðast gegn öðru ríki nema með samþykki öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna. Hún benti jafnframt á að ekkert af því sem fram hefði komið í umræðunni um ástandið í Írak til þessa hefði gefið tilefni til þess að innrás væri yfirvofandi. Steingrímur J. Sigfússon, formaður Vinstri-grænna, tók undir orð Rannveigar á fundinum. Hann sagði að ekkert hefði áður komið fram sem hefði gefið ástæðu til að ætla að ríkisstjórnin myndi styðja hernaðaraðgerðir gegn Írak án undangenginnar ályktunar öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna. Þvert á móti hefði mátt búast við gagnstæðri afstöðu ríkisstjórnarinnar og vísaði til þess sem fram hefði komið á fundi utanríkismálanefndar 19. febrúar 2003. Halldór vildi gefa meiri tíma Á fundi nefndarinnar 19. febrúar 2003, rétt rúmum mánuði áður en Íslendingar lýstu yfir stuðningi við innrásina, lýsti Halldór Ásgrímsson því yfir að rétt væri að gefa vopnaeftirlitsmönnum meiri tíma og freista þess að ná friðsamlegri lausn. Rétt er að benda á að þetta var fyrsti fundur utanríkismálanefndar veturinn 2002 til 2003 þar sem málefni Íraks var tekið til umræðu. Þá sagði hann á fundinum að margt benti til þess að samstaða gæti náðst innan öryggisráðsins og ekki væri ólíklegt að ný ályktun yrði samþykkt þar sem Írak fengi nýjan tímaramma en ella yrðu Sameinuðu þjóðirnar að þvinga fram afvopnun. Þessi afstaða hans hafði áður komið fram, meðal annars í ræðu hans á Alþingi í lok janúar sama ár þar sem hann sagði: "það er alveg ljóst af okkar hálfu að við teljum algjörlega nauðsynlegt að þetta mál komi til umfjöllunar öryggisráðsins á nýjan leik." Á fundi utanríkismálanefndar 19. febrúar sagði Halldór jafnframt að samstaða hefði náðst innan Evrópusambandsins um hvernig ætti að nálgast Íraksmálið. Í meginatriðum væri afstaða sambandsins sú að Írak bæri skilyrðislaust að afvopnast en reynt yrði til þrautar að komast hjá átökum og vopnaeftirlitinu yrði gefinn meiri tími til að athafna sig. Hann nefndi því tvær mögulegar leiðir í málinu 19. febrúar: Annars vegar að Írakar féllust á afvopnun en hins vegar að öryggisráðið samþykkti ályktun þar sem samstaða næðist um aðgerðir. Tæplega mánuði síðar var farin þriðja leiðin, sem aldrei var nefnd sem hugsanlegur möguleiki, sem fólst í því eins og alþekkt er, að Bandaríkjamenn og Bretar réðust inn í Írak án samþykktar öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna, með stuðningi 30 þjóða - Íslendinga þar á meðal. Gerði ráð fyrir samþykkt öryggisráðsins Í máli Halldórs á fundinum 19. febrúar kom því fram afdráttarlaus afstaða ríkisstjórnarinnar til þess að ef til aðgerða gegn Írak kæmi, yrðu þær einungis gerðar með samþykki öryggisráðsins. Hann sagði að ákveðin hótun væri að hlaðast upp gagnvart Írak með liðsafnaði, fyrst og fremst herstyrk Bandaríkjanna og Bretlands. Aðrar þjóðir fái hins vegar það hlutverk að reyna að greiða úr málinu með diplómatískum hætti, til dæmis Frakkland og Rússland. Af þessum orðum má ráða að á þessu stigi málsins, tæpum mánuði fyrir innrásina í Írak, hafi ekkert gefið tilefni til þess að ráðist yrði í aðgerðir án stuðnings allra þeirra þjóða sem sæti eiga í öryggisráðinu, þar á meðal Frakka. Utanríkismálanefnd var því algjörlega óupplýst um skyndilega stefnubreytingu ríkisstjórnarinnar sem tekin var með þeirri ákvörðun að styðja Bandaríkjamenn og Breta í innrásinni í Írak gegn vilja öryggisráðs Sameinuðu þjóðanna.
Framsóknarflokkurinn Fréttir Innlent Stj.mál Mest lesið Allkröpp lægð á leiðinni til landsins Veður Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Innlent Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Innlent Hefur í hótunum við New York vegna „kommúnistans“ Mamdani Erlent Tugir missa vinnuna í sumar Innlent Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Innlent Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Innlent Svörin líklega að finna á Íslandi: Vonlítill um að Jón Þröstur sé á lífi Innlent Aftur kjörin formaður þrátt fyrir fjárdráttinn sem felldi hana Erlent Samstöðin loki mögulega í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Innlent Fleiri fréttir Samstöðin loki mögulega í kvöld: Vilja fá lögbann á boðaðan aðalfund Strandveiðibátur sökk úti fyrir Patreksfirði Reynt að ná saman um þinglok og hart deilt um Vorstjörnuna Máttu ekki eyða gögnum fyrr en málum væri lokið á öllum dómstigum Bjórpása í Víkinni og lögreglan í heimsókn í Garðabæ Skoða ekki hvort maður hafi mátt binda barn niður og kitla Biður Höllu afsökunar á fréttum af meintum lífvörðum Svörin líklega að finna á Íslandi: Vonlítill um að Jón Þröstur sé á lífi Skjálfti upp á þrjá í Kötlu Fundar með þingflokksformönnum Fötlun þýði ekki að börn njóti þess minna að róla og leika sér Borgin fékk frest til að svara Umboðsmanni um fundargerðarbreytingar Ekkert samkomulag í höfn enn um þinglok Hringsund um Ísland skapi verðmæta þekkingu Óákveðin hvort hún fari aftur fram fyrir Sósíalista: „Mér finnst þetta bara orðið bull“ Tugir missa vinnuna í sumar Segir ráðherra sjálfum í lófa lagið að breyta leikreglum svo ágóðinn rati vestur Segir gömlu samræmdu prófin ekki hafa mælt það sem þurfti Múmínlundurinn verður Ævintýraskógur á meðan leyst er úr höfundarrétti Störf á landsbyggðinni, skortur á sérfræðiþekkingu kennara og óperugala Sektaður fyrir að vera á 101 kílómetra hraða í 101 Rektorar allra íslenskra háskóla lýsa yfir miklum áhyggjum Ekki gagnlegt að stilla fyrirtækjum upp gegn starfsfólki Krefst aðkomu Vinstri grænna að endurmótun varnarmálastefnu Skýrslutökum írsku lögreglunnar lokið Veðurstofan nýtir ofurtölvu til að herma eftir hraunflæði „Samfélagsleg ábyrgð þessa fyrirtækis virðist ekki vera nein“ Óhress innviðaráðherra, öryggis- og varnarmál og ofurtölva Árásarmaðurinn ölvaður Íslendingur Ný kirkjuhandbók og kaldar kveðjur til ferðaþjónustunnar Sjá meira