Jákvætt að rafvarnarvopn hafi fælingarmátt Silja Rún Sigurbjörnsdóttir skrifar 18. október 2025 12:09 Margrét Valdimarsdóttir afbrotafræðingur. vísir/Lýður Rafvarnarvopnum hefur verið beitt sjö sinnum frá því að þau voru tekin í notkun á síðasta ári en hafa verið notuð talsvert oftar til að ógna. Oftast virðist duga að nota tækið til að ógna og telur afbrotafræðingur það jákvætt. Frá aprílmánuði til júní notaði lögregla rafvarnarvopn tvisvar sinnum við handtöku og fækkar tilfellum um eitt frá fyrsta ársfjórðungi 2025 samkvæmt upplýsingum frá lögreglu. „Markmiðið með innleiðingu rafvopna, rafvarnarvopna, var fyrst og fremst að fækka þeim tilvikum þar sem annað hvort lögreglumenn eða borgarar slasast við afskipti, til dæmis þegar grípa þarf til handtöku einstaklings sem veitir mótspyrnu og einnig að draga úr alvarlegri valdbeitingu, til dæmis að koma í veg fyrir að lögreglan þurfi að vopnast skotvopni,“ segir Margrét Valdimarsdóttir, afbrotafræðingur, í samtali við fréttastofu. „Þannig að þessar upplýsingar einar og sér segja ekki mikið um árangur eða áhrif notkunarinnar, einungis að lögreglan hefur ekki beitt rafvarnarvopni gegn borgurum mjög oft og engin sérstök aukning er á því.“ Einnig kemur fram að tilfellum þar sem beitingu rafvarnarvopna hefur verið ógnað hafi fjölgað. Margrét telur að fjölgun tilfellanna þurfi ekki endilega að þýða að lögreglumenn muni koma til með að beita vopninu oftar. „Það ætti í raun og veru alltaf að vera markmiðið að það sé nóg að lögreglan hafi rafvarnarvopn og það eitt og sér hafi ákveðinn svona fælingarmátt í för með sér á ógnandi einstaklinga,“ segir hún. „Mér finnst mikilvægt að við horfum á það sem jákvætt að það sé nóg að hóta því en það sé ekki notað í raun og veru gegn borgaranum eða gegn fólki sem er að handtaka.“ Margrét segir þó að einungis sé um lágmarksupplýsingar um notkun rafvarnarvopna að ræða og kallar hún eftir skýrara samhengi svo hægt sé að meta áhrif notkunarinnar. Rafbyssur Lögreglan Mest lesið „Nú ætla menn að kollvarpa þessu kerfi, fyrir hvað?“ Innlent Lögreglumenn náðu stjörnuhrapi á eftirlitsmyndavél Innlent Ræðst í úttekt á bókamarkaðnum Innlent Tryggja þurfi að ráðamenn hlaupi ekki í störf hjá ESB Innlent Flugvél lenti í Keflavíkur vegna bilunar Innlent Sakar kaupendur um að hafa aldrei greitt fyrir veitingastaðina Innlent Áköf undirskriftakeppni hafin vegna jarðganga Innlent Glæsilegir forystuhrútar á Syðra – Velli í Flóa Innlent Missir úr skóla og tekur ekki þátt í félagslífi eftir að vökvagjöf var hætt Innlent Byrjað að daðra við rasíska samsæriskenningu Innlent Fleiri fréttir Lögreglumenn náðu stjörnuhrapi á eftirlitsmyndavél Ræðst í úttekt á bókamarkaðnum „Nú ætla menn að kollvarpa þessu kerfi, fyrir hvað?“ Flugvél lenti í Keflavíkur vegna bilunar Glæsilegir forystuhrútar á Syðra – Velli í Flóa Áköf undirskriftakeppni hafin vegna jarðganga Tryggja þurfi að ráðamenn hlaupi ekki í störf hjá ESB Vara við mögulegri glerhálku í kvöld „Kerfinu kollvarpað“, jólabókaflóð og forystusauðir Höfðu eftirlit með fangageymslu lögreglu Sakar kaupendur um að hafa aldrei greitt fyrir veitingastaðina Missir úr skóla og tekur ekki þátt í félagslífi eftir að vökvagjöf var hætt Óttast áhrifin sem frumvarpið geti haft á Landspítalann Óslóartréð fellt í Heiðmörk Ósáttur með viðbrögð Barna- og fjölskyldustofu Göngugarpar munu mynda Ljósafoss niður Esjuna Eftirlit í skötulíki, Trump hótar málsókn og Ljósafossgangan Minni tekjur góðar fréttir Ölvun og hávaði í heimahúsi Misskilningur um losunarmarkmið „stórkostlegur áfellisdómur“ „Þetta er hættulegt ef við viljum áfram búa í frjálslyndu lýðræðissamfélagi“ Auka sýnileika milli rýma á leikskólum „Algjört vandræðamál og sorglegt“ Þau eru nýir talsmenn fatlaðs fólks á þingi Herja á umsækjendur um alþjóðlega vernd Hælisleitendur og börn í auknum mæli notuð sem burðardýr Sameining geti aukið aðdráttarafl fyrir nýja íbúa Arnfríður og Víðir Smári tímabundið í Landsrétt Eldur í Sorpu á Granda Keyrði aftan á strætisvagn Sjá meira
Frá aprílmánuði til júní notaði lögregla rafvarnarvopn tvisvar sinnum við handtöku og fækkar tilfellum um eitt frá fyrsta ársfjórðungi 2025 samkvæmt upplýsingum frá lögreglu. „Markmiðið með innleiðingu rafvopna, rafvarnarvopna, var fyrst og fremst að fækka þeim tilvikum þar sem annað hvort lögreglumenn eða borgarar slasast við afskipti, til dæmis þegar grípa þarf til handtöku einstaklings sem veitir mótspyrnu og einnig að draga úr alvarlegri valdbeitingu, til dæmis að koma í veg fyrir að lögreglan þurfi að vopnast skotvopni,“ segir Margrét Valdimarsdóttir, afbrotafræðingur, í samtali við fréttastofu. „Þannig að þessar upplýsingar einar og sér segja ekki mikið um árangur eða áhrif notkunarinnar, einungis að lögreglan hefur ekki beitt rafvarnarvopni gegn borgurum mjög oft og engin sérstök aukning er á því.“ Einnig kemur fram að tilfellum þar sem beitingu rafvarnarvopna hefur verið ógnað hafi fjölgað. Margrét telur að fjölgun tilfellanna þurfi ekki endilega að þýða að lögreglumenn muni koma til með að beita vopninu oftar. „Það ætti í raun og veru alltaf að vera markmiðið að það sé nóg að lögreglan hafi rafvarnarvopn og það eitt og sér hafi ákveðinn svona fælingarmátt í för með sér á ógnandi einstaklinga,“ segir hún. „Mér finnst mikilvægt að við horfum á það sem jákvætt að það sé nóg að hóta því en það sé ekki notað í raun og veru gegn borgaranum eða gegn fólki sem er að handtaka.“ Margrét segir þó að einungis sé um lágmarksupplýsingar um notkun rafvarnarvopna að ræða og kallar hún eftir skýrara samhengi svo hægt sé að meta áhrif notkunarinnar.
Rafbyssur Lögreglan Mest lesið „Nú ætla menn að kollvarpa þessu kerfi, fyrir hvað?“ Innlent Lögreglumenn náðu stjörnuhrapi á eftirlitsmyndavél Innlent Ræðst í úttekt á bókamarkaðnum Innlent Tryggja þurfi að ráðamenn hlaupi ekki í störf hjá ESB Innlent Flugvél lenti í Keflavíkur vegna bilunar Innlent Sakar kaupendur um að hafa aldrei greitt fyrir veitingastaðina Innlent Áköf undirskriftakeppni hafin vegna jarðganga Innlent Glæsilegir forystuhrútar á Syðra – Velli í Flóa Innlent Missir úr skóla og tekur ekki þátt í félagslífi eftir að vökvagjöf var hætt Innlent Byrjað að daðra við rasíska samsæriskenningu Innlent Fleiri fréttir Lögreglumenn náðu stjörnuhrapi á eftirlitsmyndavél Ræðst í úttekt á bókamarkaðnum „Nú ætla menn að kollvarpa þessu kerfi, fyrir hvað?“ Flugvél lenti í Keflavíkur vegna bilunar Glæsilegir forystuhrútar á Syðra – Velli í Flóa Áköf undirskriftakeppni hafin vegna jarðganga Tryggja þurfi að ráðamenn hlaupi ekki í störf hjá ESB Vara við mögulegri glerhálku í kvöld „Kerfinu kollvarpað“, jólabókaflóð og forystusauðir Höfðu eftirlit með fangageymslu lögreglu Sakar kaupendur um að hafa aldrei greitt fyrir veitingastaðina Missir úr skóla og tekur ekki þátt í félagslífi eftir að vökvagjöf var hætt Óttast áhrifin sem frumvarpið geti haft á Landspítalann Óslóartréð fellt í Heiðmörk Ósáttur með viðbrögð Barna- og fjölskyldustofu Göngugarpar munu mynda Ljósafoss niður Esjuna Eftirlit í skötulíki, Trump hótar málsókn og Ljósafossgangan Minni tekjur góðar fréttir Ölvun og hávaði í heimahúsi Misskilningur um losunarmarkmið „stórkostlegur áfellisdómur“ „Þetta er hættulegt ef við viljum áfram búa í frjálslyndu lýðræðissamfélagi“ Auka sýnileika milli rýma á leikskólum „Algjört vandræðamál og sorglegt“ Þau eru nýir talsmenn fatlaðs fólks á þingi Herja á umsækjendur um alþjóðlega vernd Hælisleitendur og börn í auknum mæli notuð sem burðardýr Sameining geti aukið aðdráttarafl fyrir nýja íbúa Arnfríður og Víðir Smári tímabundið í Landsrétt Eldur í Sorpu á Granda Keyrði aftan á strætisvagn Sjá meira