Fordómar gagnvart hinsegin fólki – Reynslusaga Geir Gunnar Markússon skrifar 7. ágúst 2025 08:30 Fordómar, sjálfsþroski og hinsegin dagar Nú eru Hinsegin dagar nýhafnir og sjaldan hefur þörfin á þeim verið meiri. Helst þyrftu allir dagar að vera hinsegin dagar, því það er sorglegt að verða vitni að því bakslagi sem orðið hefur í réttindabaráttu hinsegin fólks um allan heim. Ég er miðaldra, gagnkynhneigður karlmaður með kvíðaröskun og langar að deila með ykkur minni reynslu af fordómum gagnvart hinsegin samfélaginu Frá fordómum til skilnings Þegar ég var rúmlega tvítugur var ég mjög fordómafullur. Um leið var ég óöruggur í eigin skinni, hræddur og kvíðinn. Á þessum árum kom nákominn ættingi minn út úr skápnum og ég brást mjög illa við, sakaði viðkomandi um að vera að bulla og grínast í mér. Ég hafði fram að því ekki þekkt neinn sem var opinberlega samkynhneigður. Þetta kvöld bauð þessi ættingi minn mér og vinkonu minni út að borða á veitingastaðnum Ítalíu og síðan á barinn 22 til að hitta vini síni og kærustu/a. Með þessu var ætlunin að sýna fyrir mér að þetta væri ekkert grín, en ég afneitaði þessu öllu og vissi ekki einu sinni að barinn 22 væri yfirlýstur skemmtistaður samkynhneigðra á þessum tíma. Vá, hvað ég vildi að ég ætti tímavél og gæti farið aftur í tímann — faðmaðu þenna ættingja minn lengi og óskað honum innilega til hamingju með þetta hugrakka skref. En tíminn líður áfram og ég hef þroskast mikið á áratugunum sem liðin eru. Ég hef síðan þá bæði grátið og hlegið að þessum kjánalegu og fordómafullu viðbrögðum mínum með ættingja mínum. Einnig hef ég fengið þann heiður að fagna með vinum og ættingjum þegar þau hafa stigið fram sem hinsegin. Við eigum að fagna því þegar fólk þorir að stíga þetta mikilvæga skref. Ótti foreldra og samfélagslegir fordómar Sem foreldri skil ég vel að margir foreldrar sem bera ekki með sér fordóma gagnvart því að vera hinsegin — en þeir óttast fordóma samfélagsins og reyna því jafnvel að „fela“ hinseginleika barns síns. Þau spyrja sig: Hvernig mun barnið mitt bregðast við þegar einhver eys yfir það fúkyrðum og fordómum fyrir að vera hinsegin? Hvað þá ef barnið mitt er hán, trans, pan eða annað sem sumir sífellt hrista hausinn yfir? Í mínum huga snýst þessi ótti ekki um vanþóknun á barninu heldur um þá verndartilfinningu sem foreldrar bera . Sem betur fer hefur hin mikla barátta fyrir réttindum hinseginleikans í okkar samfélagi skilað okkur því að umræðan er opin og velkomin þrátt fyrir bakslag. En við verðum að muna að besta verndin sem við getum veitt fyrir börnin okkar er að skapa samfélag sem heldur áfram að taka umræðuna, upplýsa og taka öllum opnum örmum. Af hverju hræðumst við ástina? Hvers vegna reiðist fólk því að aðrir elska? Hvers vegna veldur það svona miklum viðbrögðum að fólk vilji vera það sjálft ? Er það ekki sameiginleg þrá flestra að elska og vera elskaður? Við sækjum flest í viðurkenningu, hlýju og tengsl. Það er því óskiljanlegt að einhverjir velji að bregðast við ást annarra með reiði og hatri. Kynnumst hinsegin manneskju Ég hvet alla sem finna fyrir fordómum gagnvart hinsegin fólki að reyna að eignast vin í hinsegin samfélaginu. Þegar þú kynnist manneskjunni á bak við skilgreininguna, breytist sjónarhornið. Þetta eru fólk af holdi og blóði — með drauma, vonir, breyskleika og styrk, rétt eins og þú. Af minni reynslu virðist meira að segja vera meiri kærleikur, hlýja og vinsemd í hinsegin samfélaginu en víða annars staðar í samfélaginu. Fræðsla og gleði sem mótvægi við hatur Ef þú berð fordóma, hvettu sjálfan þig til að stíga eitt skref í átt að skilningi. Heimsæktu samtök hinsegin fólks, fáðu fræðslu, mættu í viðburð og sjáðu manneskjurnar á bak við baráttuna og leyfðu þér að kynnast góðu fólki hvar sem það er í sveit sett. Og vonandi sjáumst við brosandi, full af ást og mannelskandi orku í Gleðigöngunni á laugardaginn. Um fordóma og von Það er ástæða fyrir því að fólk hatar. Fordómar spretta af óöryggi, ótta og oft vanlíðan. Enginn fæðist fordómafullur — en við lærum það af umhverfinu. En rétt eins og fordómar geta kviknað, þá er hægt að vinna bug á þeim. Með fræðslu, vináttu, opnu samtali og kærleika. Hinsegin fólk má líka ekki að láta hatrið sigra. Því hatrið er mannskemmandi tilfinning og ekki endurgjalda hatur með hatri, heldur með vorkunn, skilningi og þrautseigju. Vonum innilega að fólk sem hatar og sýnir mikla fordóma sjái ljósið einn daginn. Því sú manneskja sem ekki getur elskað, lifir innantómu lífi. Ástin á tímum haturs Í heimi þar sem gleðigöngur eru bannaðar og stríð geysa, þurfum við meira af ást, umhyggju og virðingu — ekki minna. Við þurfum fleiri þjóðarleiðtoga og stjórnmálamenn sem klæðast dragi í gleðigöngum og fagna fjölbreytileikanum. Það er von mín að þessi grein opni augu einhverra sem eru í skugganum og ástleysinu. Gleðilega og ástríka Hinsegin daga, kæra þjóð. Höfundur er næringarfræðingur, matvælafræðingur og einkaþjálfari. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Geir Gunnar Markússon Hinsegin Mest lesið Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen Skoðun Bakslag í skoðanafrelsi? Kári Allansson Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga Skoðun Skoðun Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar Skoðun Segðu skilið við sektarkenndina Finnur Th. Eiríksson skrifar Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar Skoðun Lög um vinnu og virknimiðstöðvar Atli Már Haraldsson skrifar Skoðun Áfram Breiðholt og Kjalarnes! Skúli Helgason skrifar Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar Skoðun Vesturlönd mega ekki leyfa Pútín að skrifa leikreglurnar Daði Freyr Ólafsson skrifar Skoðun Umfjöllun Kastljóss Þorgrímur Sigmundsson skrifar Skoðun Gulur september María Heimisdóttir skrifar Skoðun Kyn og vægi líkamans Gunnar Snorri Árnason skrifar Skoðun Sakborningur hjá saksóknara Páll Steingrímsson skrifar Skoðun Reiði á tímum allsnægta Jökull Gíslason skrifar Skoðun 60.000 auðir fermetrar Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Kristinn átrúnaður á tímum þjóðarmorðs Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Tölur segja ekki alla söguna Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Skólinn er ekki verksmiðja Kristinn Jón Ólafsson,Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Enn úr sömu sveitinni Trausti Hjálmarsson skrifar Skoðun Palestínsk börn eiga betra skilið Anna Lúðvíksdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Öll dýrin í skóginum eiga að vera vinir Árni Sigurðsson skrifar Skoðun Hvar er pabbi? Og aðrir stríðsglæpir Ísraels Þórhildur Sunna Ævarsdóttir skrifar Skoðun Meira að segja Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 76 dagar sem koma aldrei aftur Einar Guðnason skrifar Skoðun Er popúlismi kenning um siðferði? Einar Gísli Gunnarsson skrifar Skoðun Umferðaröryggi barna í Kópavogi Eydís Inga Valsdóttir skrifar Skoðun Ákalli um samræmingu í eftirliti svarað Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Fordómar, sjálfsþroski og hinsegin dagar Nú eru Hinsegin dagar nýhafnir og sjaldan hefur þörfin á þeim verið meiri. Helst þyrftu allir dagar að vera hinsegin dagar, því það er sorglegt að verða vitni að því bakslagi sem orðið hefur í réttindabaráttu hinsegin fólks um allan heim. Ég er miðaldra, gagnkynhneigður karlmaður með kvíðaröskun og langar að deila með ykkur minni reynslu af fordómum gagnvart hinsegin samfélaginu Frá fordómum til skilnings Þegar ég var rúmlega tvítugur var ég mjög fordómafullur. Um leið var ég óöruggur í eigin skinni, hræddur og kvíðinn. Á þessum árum kom nákominn ættingi minn út úr skápnum og ég brást mjög illa við, sakaði viðkomandi um að vera að bulla og grínast í mér. Ég hafði fram að því ekki þekkt neinn sem var opinberlega samkynhneigður. Þetta kvöld bauð þessi ættingi minn mér og vinkonu minni út að borða á veitingastaðnum Ítalíu og síðan á barinn 22 til að hitta vini síni og kærustu/a. Með þessu var ætlunin að sýna fyrir mér að þetta væri ekkert grín, en ég afneitaði þessu öllu og vissi ekki einu sinni að barinn 22 væri yfirlýstur skemmtistaður samkynhneigðra á þessum tíma. Vá, hvað ég vildi að ég ætti tímavél og gæti farið aftur í tímann — faðmaðu þenna ættingja minn lengi og óskað honum innilega til hamingju með þetta hugrakka skref. En tíminn líður áfram og ég hef þroskast mikið á áratugunum sem liðin eru. Ég hef síðan þá bæði grátið og hlegið að þessum kjánalegu og fordómafullu viðbrögðum mínum með ættingja mínum. Einnig hef ég fengið þann heiður að fagna með vinum og ættingjum þegar þau hafa stigið fram sem hinsegin. Við eigum að fagna því þegar fólk þorir að stíga þetta mikilvæga skref. Ótti foreldra og samfélagslegir fordómar Sem foreldri skil ég vel að margir foreldrar sem bera ekki með sér fordóma gagnvart því að vera hinsegin — en þeir óttast fordóma samfélagsins og reyna því jafnvel að „fela“ hinseginleika barns síns. Þau spyrja sig: Hvernig mun barnið mitt bregðast við þegar einhver eys yfir það fúkyrðum og fordómum fyrir að vera hinsegin? Hvað þá ef barnið mitt er hán, trans, pan eða annað sem sumir sífellt hrista hausinn yfir? Í mínum huga snýst þessi ótti ekki um vanþóknun á barninu heldur um þá verndartilfinningu sem foreldrar bera . Sem betur fer hefur hin mikla barátta fyrir réttindum hinseginleikans í okkar samfélagi skilað okkur því að umræðan er opin og velkomin þrátt fyrir bakslag. En við verðum að muna að besta verndin sem við getum veitt fyrir börnin okkar er að skapa samfélag sem heldur áfram að taka umræðuna, upplýsa og taka öllum opnum örmum. Af hverju hræðumst við ástina? Hvers vegna reiðist fólk því að aðrir elska? Hvers vegna veldur það svona miklum viðbrögðum að fólk vilji vera það sjálft ? Er það ekki sameiginleg þrá flestra að elska og vera elskaður? Við sækjum flest í viðurkenningu, hlýju og tengsl. Það er því óskiljanlegt að einhverjir velji að bregðast við ást annarra með reiði og hatri. Kynnumst hinsegin manneskju Ég hvet alla sem finna fyrir fordómum gagnvart hinsegin fólki að reyna að eignast vin í hinsegin samfélaginu. Þegar þú kynnist manneskjunni á bak við skilgreininguna, breytist sjónarhornið. Þetta eru fólk af holdi og blóði — með drauma, vonir, breyskleika og styrk, rétt eins og þú. Af minni reynslu virðist meira að segja vera meiri kærleikur, hlýja og vinsemd í hinsegin samfélaginu en víða annars staðar í samfélaginu. Fræðsla og gleði sem mótvægi við hatur Ef þú berð fordóma, hvettu sjálfan þig til að stíga eitt skref í átt að skilningi. Heimsæktu samtök hinsegin fólks, fáðu fræðslu, mættu í viðburð og sjáðu manneskjurnar á bak við baráttuna og leyfðu þér að kynnast góðu fólki hvar sem það er í sveit sett. Og vonandi sjáumst við brosandi, full af ást og mannelskandi orku í Gleðigöngunni á laugardaginn. Um fordóma og von Það er ástæða fyrir því að fólk hatar. Fordómar spretta af óöryggi, ótta og oft vanlíðan. Enginn fæðist fordómafullur — en við lærum það af umhverfinu. En rétt eins og fordómar geta kviknað, þá er hægt að vinna bug á þeim. Með fræðslu, vináttu, opnu samtali og kærleika. Hinsegin fólk má líka ekki að láta hatrið sigra. Því hatrið er mannskemmandi tilfinning og ekki endurgjalda hatur með hatri, heldur með vorkunn, skilningi og þrautseigju. Vonum innilega að fólk sem hatar og sýnir mikla fordóma sjái ljósið einn daginn. Því sú manneskja sem ekki getur elskað, lifir innantómu lífi. Ástin á tímum haturs Í heimi þar sem gleðigöngur eru bannaðar og stríð geysa, þurfum við meira af ást, umhyggju og virðingu — ekki minna. Við þurfum fleiri þjóðarleiðtoga og stjórnmálamenn sem klæðast dragi í gleðigöngum og fagna fjölbreytileikanum. Það er von mín að þessi grein opni augu einhverra sem eru í skugganum og ástleysinu. Gleðilega og ástríka Hinsegin daga, kæra þjóð. Höfundur er næringarfræðingur, matvælafræðingur og einkaþjálfari.
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun
Skoðun Skóli án aðgreiningar - tékklisti fyrir stjórnvöld til að gera betur Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar
Skoðun Fjöldi kynja – treystir þú þér í samtalið með velferð barna að leiðarljósi? Böðvar Ingi Guðbjartsson skrifar
Skoðun Ókeypis minnisblað fyrir Alþingi: Jafnrétti er ekki skoðun- en umræðan er það Sigríður Ásta Hauksdóttir skrifar
Skoðun Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius skrifar
Skoðun Austurland situr eftir þrátt fyrir fjórðung vöruútflutningstekna Berglind Harpa Svavarsdóttir skrifar
Skoðun Stjórn Eflingar lýsir yfir samstöðu með palestínsku þjóðinni og fordæmir þjóðarmorð á Gaza Hópur stjórnarmanna í Eflingu skrifar
Skoðun Þjóð gegn þjóðarmorði – stéttarfélög hvetja til þátttöku Hópur formanna stéttarfélaga skrifar
Að útrýma menningu og þjóð Dagrún Ósk Jónsdóttir,Esther Ösp Valdimarsdóttir,Snædís Sunna Thorlacius Skoðun