Bissnessinn í tón­list: „Þetta er ekki lengur eins og þetta var í gamla daga“

Þá helst þeim sem eru í tónlist: Flytjendum, lagahöfundum, hljómsveitum.

„Ég var búin að ákveða sem barn að verða umboðsmaður þegar ég yrði stór,“ segir Soffía og brosir. Enda alin upp í mjög tónlistarsinnaðri fjölskyldu; Jón Stefánsson kórstjóri og organisti er til dæmis móðurbróðir hennar en eiginkona hans er Ólöf Kolbrún Harðardóttir óperusöngkona.

„Við Stebbi Jak erum systkinabörn,“ segir Soffía líka sem dæmi.

Ekki nóg með að Soffía hafi verið ákveðin í því að verða umboðsmaður heldur menntaði hún sig líka í faginu; Útskrifaðist með BS gráðu í Music Business frá háskóla í Flórída; Menntun sem án efa margir vissu ekki einu sinni að væri til!

En jú; Músík er heljarinnar bissness og það munum við svo sannarlega átta okkur betur á þegar Soffía skýrir út fyrir okkur út á hvað svona starfsemi gengur.

Þegar hugmyndin varð til

Iceland Sync var stofnað árið 2015 af þeim Soffíu og Steinunni Camillu Sigurðardóttur, en stöllurnar kynntust í Los Angeles árið 2014 en þá áttu þær þá þegar sameiginlegan félaga; Einar Bárðarson.

„Þegar ég var í grunnskóla var ég svo heppin að fá að vera einn dag með Einari Bárðasyni í starfskynningu, en hann var þá umboðsmaður Nylon,“ segir Soffía og vísar til ársins 2004.

„Eftir að ég útskrifaðist úr háskólanáminu í Flórída lá leiðin beint til Los Angeles og þar kynntist ég Steinunni Camillu og þeim hinum stelpunum í Charlies,“ segir Soffía; En Charlies var hljómsveitarnafnið sem Nylon stúlkurnar tóku upp og unnu með árin sem þær bjuggu og störfuðu í borg englana.

Við þessi kynni vaknaði sú hugmynd hjá Soffíu og Steinunni að vinna saman að stofnun umboðskrifstofu á Íslandi.

„Við brennum báðar fyrir því að koma íslenskri tónlist á framfæri og í LA byrjuðum við því á því að teikna upp viðskiptaáætlun fyrir fyrirtæki sem myndi sérhæfa sig í umboðsmennsku og tengdri þjónustu við tónlistarfólk.“

Iceland Sync varð til, sem Soffía segir að hafi í upphafi meira og minna snúist um að bóka gigg fyrir tónlistarfólk.

En er það ekki það sem umboðsmenn gera?

„Nei alls ekki,“ svarar Soffía.

Ísland er auðvitað lítill markaður en erlendis er þetta þannig að umboðsmenn sjá um allt önnur verkefni en að bóka gigg, því það eru bókarar sem sjá um að bóka tónleika og svo framvegis á meðan starf umboðsmannsins má frekar líkja við að vera framkvæmdastjóri listamannsins.“

Fóru á flug í Covid

Soffía segir bransann hafa tekið vel á móti Iceland Sync alveg frá upphafi.

„Sumum fannst þetta frekar krúttleg starfsemi og óskuðu okkur góðs gengis undir þeim formerkjum, en tónlistarmennirnir sjálfir tóku okkur fagnandi,“ segir Soffía.

Fjórir starfsmenn starfa hjá félaginu sem ólíkt því sem var í upphafi, hefur nú tekið á sig þá mynd að vera líkari þeirri þjónustu sem viðgengst og þekkist víðast hvar erlendis.

Þar sem umboðsmaðurinn sinnir almennu framkvæmdastjórastarfi fyrir tónlistarfólkið en því hlutverki sinna Soffía og Steinunn Camilla.

„Oft fylgja hin og þessi misskemmtileg verkefni því,“ segir Soffía og brosir.

En líka heilmörgum skemmtilegum verkefnum og við fáum að heyra af einu slíku á eftir.

Síðan sér Runólfur Bjarki um að bóka giggin; Eitt af fyrstu alvöru bókarastörfum á Íslandi að erlendri fyrirmynd.

Loks sér Brynja Guðmundsdóttir um það sem kallast á ensku ,,publishing“ en á íslensku því skrýtna orði forleggjari.

„Að vera forleggjari þýðir að fylgja eftir flytjenda- og höfundarréttarlaununum sem er alveg sér frumskógur út af fyrir sig,“ segir Soffía.

Enda löngum vitað að margir deila til dæmis um hversu litla þóknun aðilar eins og Spotify eru að greiða til tónlistarfólks.

Það eru samt fleiri dreifileiðir; Youtube, útvarp og fleira; felur það ekki í sér stærri tækifæri á móti?

„Jú vissulega,“ svarar Soffía en bætir við:

„Útvarpið er sérstaklega mikilvæg dreifileið vegna þess að það greiðir höfundum þóknun á meðan Spotify greiðir flytjendum. Eflaust hefur þetta verið hugsað þannig í byrjun að það væri gott að vega upp á móti útvarpinu með því að greiða frekar hærri þóknun til flytjenda þegar dreifileiðir eins og Spotify voru að byrja. Það sem hefur hins vegar gerst síðan þá, er að skekkjan er orðin svo mikil á milli þess sem verið er að greiða núna til flytjenda eða höfunda.“

Dæmi: Vörumerkið Bríet

Það sem er svo sérstaklega áhugavert í sögu Iceland Sync er hversu mikill vöxtur varð hjá fyrirtækinu í og eftir Covid.

„Stjórnvöld fóru af stað með úrræði sem gerðu okkur kleift að ráða Runólf inn í fullt starf, en hann hafði verið í hlutastarfi hjá okkur áður. Við nýttum sama úrræði þegar við réðum Brynju inn en með þeim höfum við náð að útvíkka starfsemina með því að aðskilja þjónustuna betur og þá meira í samræmi við það sem þekkist erlendis.“

En var nokkuð hægt að gera í Covid?

„Jú, við héldum litla tónleika hvar og hvenær sem við gátum; Á kaffihúsum og í kirkjum. Við fylgdum auðvitað eftir þeim takmörkunum sem giltu hverju sinni; Þetta voru viðburðir þar sem hámarkið voru 20 eða 50 manns. En fyrir vikið var fólk líka tilbúið til að borga aðeins hærra verð fyrir viðburðina en almennt gildir,“ segir Soffía og bætir við:

„Mig minnir að Bríet hafi til dæmis sungið á 120 tónleikum í Covid.“

Og talandi um Bríet; Fyrir skömmu hélt Soffía erindi á viðburði Hugverkastofunnar undir yfirskriftinni Feel the Beat of IP. Viðburðurinn var annar af tveimur viðburðum sem Hugverkastofan stóð fyrir í tilefni af Innovation Week 2025.

Í erindi sínu sagði Soffía frá því hvernig Iceland Sync hefði komið að því að vinna að uppbyggingu vörumerkis og skráningar á vörumerkinu Bríet.

Bríet er reyndar svo stór karakter og er fullfær um að skilgreina sjálfan sig og sinn stíl. 

En almennt þurfa allir listamenn að skilgreina sig sem vörumerki og þótt það hljómi kannski ekki vel að segja það upphátt; Að skilgreina sig sem vörumerki og söluvara.“

En það er ekki nóg.

„Þessu tengt þarf að vernda vörumerkið og á þessum viðburði talaði ég um vörumerkjaskráninguna á vörumerkinu Bríet.“

Sem þýðir að sem skráð vörumerki er Bríet jafn varin og hvert annað vörumerki eða fyrirtækjaheiti sem hefur verið skráð sem vörumerki, sem um leið þýðir að það má enginn annar nota vörumerkið Bríet nema listamaðurinn Bríet sjálf.

En nú er gervigreindin farin að leika eftir hinum og þessum tónlistarmönnum; Unglingar semja lag og nýta síðan þekkta rödd til að syngja lagið; Hvernig kemur þetta inn á vörumerkjaverndina?

„Tæknin er enn á mjög gráu svæði þannig að við erum ekki enn farin að sjá hvernig þetta mun þróast. Að vernda röddina getur verið erfitt viðfangs en ef málin þróast þannig að það er augljóslega verið að brjóta á rétti listamanna með notkun á röddum þeirra, þarf augljóslega að skoða hvernig hægt er að sækja rétt þeirra.“

Að skrásetja vörumerkið og vinna að listamannsnafninu sem vörumerki, segir Soffía líka geta skapað ýmiss ný tækifæri.

„Collab Bríet er dæmi um afurð sem Bríet og Ölgerðin stóðu að í sameiningu.“

Samstarf við umheiminn

Á vefsíðu Iceland Sync er hvert fræga nafnið á fætur öðru; Laufey, Bríet, Jóhanna Guðrún, Unnsteinn, Birkir Blær, Logi Pedro, Valdís, Una Torfa og svo mætti lengi telja.

„Við vinnum mest fyrir listamenn sem eru búsettir á Íslandi en í sumum tilfellum vinnum við fyrir listamenn sem eru búsettir erlendis, en hafa byrjað sinn feril á Íslandi,“ segir Soffía og bætir við:

„Til dæmis Birki Blæ sem vann Idolið í Svíþjóð eða Helgu Soffíu sem hefur gert garðinn frægan í Noregi þar sem hún er búsett. Við sjáum þá um það sem snýr að Íslandi fyrir þau.“

Þá segist Soffía stolt af því að Iceland Sync hafi stofnað og tekið þátt í stofnun Music Managers Forum Iceland;  hagsmunasamtök umboðsmanna á Íslandi, og Iceland Music Publishing Association; samnefnari forleggjara á Íslandi sem er nýkomin með aðild að ICMP; The global trade body representing the music publishing industry worldwide. Bæði þessi samtök segir Soffía styrkja uppbyggingu innviða á Íslandi, samhliða því að  auka samkeppnishæfni á alþjóðamarkaði. 

„Það eru mjög spennandi tímar framundan hjá þessum samtökum.“

Annað áhugavert dæmi er hvernig samstarf listamanna á milli landa er að þróast.

„Við stöndum fyrir svona lagahöfundabúðum þar sem margir listamenn hittast og semja lag saman. Sem síðan er reynt að koma á framfæri við tónlistarfólk,“ segir Soffía og nefnir dæmi:

Á föstudaginn er til dæmis að koma út lag með Alessöndru sem keppti fyrir hönd Noregs í Eurovision árið 2023. 

Ein höfunda þess lags er Una Torfa því þetta lag varð til í svona vinnubúðum sem við stóðum að.“

Þessu tengt má einmitt nefna að Iceland Sync hlaut útflutningsverðlaun dags íslenskrar tónlistar 2023 fyrir að halda utan um hag íslensks tónlistarfólks en einnig fyrir að vera í fararbroddi við að stofna til skapandi samstarfs lagahöfunda í sérstökum vinnubúðum.

Soffía segir tækifæri íslenskrar tónlistar óendanleg.

„Fyrst og fremst snýst þetta þó allt um að hafa óbilandi trú á listamanninum og að listamaðurinn hafi sjálfur óbilandi trú á sjálfum sér,“ segir Soffía og viðurkennir um leið að auðvitað sé það stór hluti af starfinu og rekstrinum að sinna vinnunni af ástríðu og hugsjón.

„Það er í rauninni tónlistin sjálf sem gerir vinnuna skemmtilega því auðvitað geta fullt af leiðinlegum verkefnum fylgt starfi umboðsmannsins. Svona eins og gengur og gerist,“ segir Soffía.

Þó ánægð með hvernig hlutirnir hafa þróast á þessum áratug síðan fyrirtækið hóf starfsemi.

„Margt hefur hjálpað hvernig hefur gengið. Yfirbyggingin er til dæmis mjög lítil því fyrst og fremst er þetta tölvu- og samskiptastarf. Stofnkostnaðurinn var þar af leiðandi lítill sem enginn.“

Horfandi í baksýnispegilinn hefur margt orðið flóknari í heimi umboðsmanna og tónlistar síðustu árin.

„Við gætum ekki verið án svona streymisveitna eins og Spotify en það eru líka miklu fleiri aðilar ein þeir; Apple Music, Amazon og fleiri. Allt í allt telja streymisveitur fyrir tónlist um 120 veitur. Þetta eitt og sér er flókið umhverfi,“ segir Soffía og bætir við öðru dæmi:

„Samfélagsmiðlarnir eru líka orðnir svo mikilvægir. Þegar við vorum að byrja voru miðlar eins og Tik Tok ekki einu sinni til en í dag snýst mikið af starfi tónlistariðnaðarins um að koma tónlistinni til hlustendahópsins á sem skilvirkasta og ódýrasta háttinn. 

Þetta er ekki lengur eins og þetta var í gamla daga; Þar sem allt gekk út á að selja eins marga geisladiska og hægt var.“