Stjórnleysi í íslenskri dýravernd Árni Stefán Árnason skrifar 4. júní 2025 15:30 Það er sama hvar er borið niður í íslenskri dýravernd, alls staðar blasir við stjórn og agaleysi, skeytingarleysi flestra á lögum um velferð dýra. Þetta fullyrði ég eftir að hafa fylgst með henni gaumgæfilega í rúman áratug með ærna þekkingu í farteskinu, heila rannsókn á háskólastigi í 18 mánuði um réttaráhrif og framkvæmd dýraverndarlaga sem lauk með ályktuninni og gælunafninu: hin leynda þjáning búfjár á Íslandi. Þá ályktun gæti ég léttilega rýmkað í dag og sagt: hin leynda þjáning dýra á Íslandi. Alger fræðsluskortur þó lögskyldur sé Hvergi á sviði dýraverndar er að finna rökhugsun að mínu mati. Tómlæti opinberra aðila er algert. Í dýravernd felst t.d. að tryggja að gæludýraeigendur verði sér úti um viðunandi fræðslu um umgengni við gæludýr, að tryggt sé að bændur annist búfé sitt á viðeigandi hátt......svona mætti endalaust telja upp. Áberandi er hvað hundaeigendur eru illa upplýstir um meðferð hunda, það má lesa á samfélagsmiðlinum Hundasamfélagið á facebook, áberandi er hvað íslenskir bændur eru virkilega slappir að tryggja öryggi búfjár síns, um það mátti lesa í fréttum liðinna daga. Áberandi er hvað hundarækt hreinræktaðra hunda er agalaus á Íslandi, sem helgast m.a. af græðgi Íslendinga að eignast hreinræktaða hvolpa án þess að bera nokkuð skynbragð á hvað því fylgir og að hverju ber að huga áður en slík ákvörðun er tekin. Agaleysið á því sviði vekur undrun, fólk freistast til að kaupa smáhundahvolpa á hundruðir þúsunda, langt yfir markaðsverði í Evrópu. Það liggur við að maður kalli þetta fíkn, ég botna ekkert í þessu. Gagnrýnislausir blaðamenn Áberandi er hvað blaðamenn eru gagnrýnislausir á framkvæmd dýraverndar um það mátti lesa á vef RÚV og á Heimildinni þegar því var flaggað að Dýraverndarsamband Íslands ætlaði að kæra blóðmeraiðnaðinn þegar slíkt er hreinlega ekki hægt að lögum. Blaðamenn spyrja sig ekki hvort eitthvað sé að sönnu mögulegt heldur lepja upp falsfréttir frá Dýraverndarsambandinu, sem ég fæ ekki séð að hafi komið nokkurri dýravernd í verk frá því nýr formaður tók við, né sá fyrri. Flokkur fólksins og dýravernd Hávær þingmaður, í stjórnarandstöðu þá, Inga Sæland fullyrti, réttilega, að Matvælastofnun væri ekki starfi sínu vaxin, sótbölvaði um ýmislegt tengt dýravernd á liðnum stjórnarandstöðumisserum. Nú, í stjórn, þaggar hún dýravernd, með tómlæti sínu. Ómerkilegt háttalag í bullandi populisma til að stuða ekki eigin hagsmuni sem ráðherra. Álíka háværir voru Guðmundur og Eyjólfir í ræðustól. Nú þagnaðir. Dýraníð út um víðan völl Skrifaðar hafa verið margar greinar sem vísa beint til dýraníðs út um víðan völl á Íslandi. Nýlegust eru skrif Ole Anton Bieltvedt um dráp á selum, réttmæt og vel rökstudd. Umræða sem kemur upp á áratugs fresti en engin hlustar á. Dýraníð tíðkast og blómstar í öllum geirum dýrahalds á Íslandi, frá gæludýrum til búfjárhalds til veiða á villtum dýrum. Dýravernd á að stjórna af atvinnuvegaráðherra, sem á ef svo ber undir að gefa yfirdýralækni fyrirmæli. MAST á að sjá um framkvæmd laga um velferð dýra. Hvorki ráðherra né ríkisstjórn virðast hafa nokkrun áhuga á slíku. Það er rétt sem ég og Ole höfum skrifað, hvar er dýravernd Flokks fólksins í stjórnarsáttmálanum? Var hún seld fyrir þrjá ráðherrastóla? Ég man eftir þeim hryllingi sem Inga, Eyjólfur og Guðmundur lýstu þegar ég frumsýndi þeim fyrstu heimildamyndina um blóðmeramálið í félagsmiðstöð FF. Hvar eru þau nú í því máli. Ríkisendurskoðandi skrifaði ítarlega skýrslu um ástand dýraverndar á Íslandi. Skýrslan var ætluð Alþingi. Alþingi hefur ekkert brugðist við henni. Nú þykist Umboðsmaður alþingis ætla að skoða blóðmeraníðið. Gott og gjöri hann svo en ég efa að það álit byggi á mikilli þekkingu. Maður skrifar ekki álit um eitthvað sem krefst mikillar þekkingar á dýrahaldi, hefur Umboðsmaður það? Dýralögreglan Ég fullyrti fyrir áratug og stend við að Íslendingur verði að eignast dýralögreglu sem er ennþá brýnna nú en þá. Stjórnlaus, eftirlitslaus og þekkingarlítil gæludýraeign á Íslandi er orðin hrollvekjandi. Það má sjá á hinum ýmsu samfélagsmiðlum sem fjalla um gæludýrahald. Heilt á litið erum við arfaslök í dýravernd frá umráðamönnum flestra dýrategund upp í æðstu stjórnvöld og dómstóla, því viðurlög við argast dýraníði eru lítil sem engin þó refsiheimildir sé háar. Það fer ekki mál lengur fyrir dómstóla vegna einræðis MAST að lögum að kæra mál. Lögum um velferð dýra er ekki beitt á örgustu dýraníðinga, vegna spillingar. Er hægt, svo dæmi sé tekið, að ímynda sér ógeðslegra dýraníð en þegar heill hvalur þarf að berjast um í kvöl í margar mínútur áður en hann gefst upp í blóðugu hafinu. - Slíkt ætti að sæta tveggja ára fangelsisrefsingu eins og margt annað dýraníðið sem tíðkast með reglubundu millibili á Íslandi í dag. Eina breytingin sem ég sé á liðnum 10 árum er sú að nú er hugtakið dýraníð á allra vörum, þó brúk þessi virðist engin áhrif hafa á stjórnvöld, sem hreyfa varla legg né lið. Fyrir 10 árum hlaut ég hæstaréttardóm fyrir að nota hugtakið í skrifum, að ég taldi með réttu. Svo mikið var það dýraníð í raun að MAST lokaði starfseminni nokkrum misserum síðar, hvað hefði mátt gerast áður en dómur féll! Ég gæti léttilega skrifað aðra meistarraritgerð um réttaráhrif og framkvæmd dýraverndarlaga á Íslandi í dag, nú röskum 10 árum eftir þá síðustu. Niðurstaðan væri ennþá meira sláandi en þá og væri með réttu og að hluta niðurstaða um þróun mankyns og stjórnvalda í réttarríkinu Íslandi. Evrópumeistarar í dýraníði Grein með þessari fyrirsögn ritaði ég fyrir nokkrum misserum hér á visir.is. Á með sönnu ennþá en því miður við í dag. Höfundur er dýraverndarlögfræðingur. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Árni Stefán Árnason Mest lesið 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson Skoðun Skoðun Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Dýrin skilin eftir í náttúruvá Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skapandi leiðir í skóla- og frístundastarfi Kolbrún Þ. Pálsdóttir skrifar Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar Skoðun Reykjavík er meðal dreifðustu höfuðborga Evrópu Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Verum öll tengd Sólrún Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hafnarfjörður er bær sem styður við lífsgæði eldra fólks Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Samræðulist í heimi gervigreindar Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Samræmt gæðanám eða einsleit kerfi? Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Ónýtir vegir – eina ferðina enn Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar Skoðun Mest lesnu orð á Íslandi Friðrik Björnsson skrifar Skoðun Tími til kominn að styðja öll framúrskarandi ungmenni Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Hvað með dansinn? Lilja Björk Haraldsdóttir skrifar Skoðun Mótórhjólasamtök á Íslandi – hvers vegna öll þessi læti? Helgi Gunnlaugsson skrifar Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar Skoðun „Mér sýnist Inga Sæland fá talsvert út úr þessu“ Sigurjón Arnórsson skrifar Sjá meira
Það er sama hvar er borið niður í íslenskri dýravernd, alls staðar blasir við stjórn og agaleysi, skeytingarleysi flestra á lögum um velferð dýra. Þetta fullyrði ég eftir að hafa fylgst með henni gaumgæfilega í rúman áratug með ærna þekkingu í farteskinu, heila rannsókn á háskólastigi í 18 mánuði um réttaráhrif og framkvæmd dýraverndarlaga sem lauk með ályktuninni og gælunafninu: hin leynda þjáning búfjár á Íslandi. Þá ályktun gæti ég léttilega rýmkað í dag og sagt: hin leynda þjáning dýra á Íslandi. Alger fræðsluskortur þó lögskyldur sé Hvergi á sviði dýraverndar er að finna rökhugsun að mínu mati. Tómlæti opinberra aðila er algert. Í dýravernd felst t.d. að tryggja að gæludýraeigendur verði sér úti um viðunandi fræðslu um umgengni við gæludýr, að tryggt sé að bændur annist búfé sitt á viðeigandi hátt......svona mætti endalaust telja upp. Áberandi er hvað hundaeigendur eru illa upplýstir um meðferð hunda, það má lesa á samfélagsmiðlinum Hundasamfélagið á facebook, áberandi er hvað íslenskir bændur eru virkilega slappir að tryggja öryggi búfjár síns, um það mátti lesa í fréttum liðinna daga. Áberandi er hvað hundarækt hreinræktaðra hunda er agalaus á Íslandi, sem helgast m.a. af græðgi Íslendinga að eignast hreinræktaða hvolpa án þess að bera nokkuð skynbragð á hvað því fylgir og að hverju ber að huga áður en slík ákvörðun er tekin. Agaleysið á því sviði vekur undrun, fólk freistast til að kaupa smáhundahvolpa á hundruðir þúsunda, langt yfir markaðsverði í Evrópu. Það liggur við að maður kalli þetta fíkn, ég botna ekkert í þessu. Gagnrýnislausir blaðamenn Áberandi er hvað blaðamenn eru gagnrýnislausir á framkvæmd dýraverndar um það mátti lesa á vef RÚV og á Heimildinni þegar því var flaggað að Dýraverndarsamband Íslands ætlaði að kæra blóðmeraiðnaðinn þegar slíkt er hreinlega ekki hægt að lögum. Blaðamenn spyrja sig ekki hvort eitthvað sé að sönnu mögulegt heldur lepja upp falsfréttir frá Dýraverndarsambandinu, sem ég fæ ekki séð að hafi komið nokkurri dýravernd í verk frá því nýr formaður tók við, né sá fyrri. Flokkur fólksins og dýravernd Hávær þingmaður, í stjórnarandstöðu þá, Inga Sæland fullyrti, réttilega, að Matvælastofnun væri ekki starfi sínu vaxin, sótbölvaði um ýmislegt tengt dýravernd á liðnum stjórnarandstöðumisserum. Nú, í stjórn, þaggar hún dýravernd, með tómlæti sínu. Ómerkilegt háttalag í bullandi populisma til að stuða ekki eigin hagsmuni sem ráðherra. Álíka háværir voru Guðmundur og Eyjólfir í ræðustól. Nú þagnaðir. Dýraníð út um víðan völl Skrifaðar hafa verið margar greinar sem vísa beint til dýraníðs út um víðan völl á Íslandi. Nýlegust eru skrif Ole Anton Bieltvedt um dráp á selum, réttmæt og vel rökstudd. Umræða sem kemur upp á áratugs fresti en engin hlustar á. Dýraníð tíðkast og blómstar í öllum geirum dýrahalds á Íslandi, frá gæludýrum til búfjárhalds til veiða á villtum dýrum. Dýravernd á að stjórna af atvinnuvegaráðherra, sem á ef svo ber undir að gefa yfirdýralækni fyrirmæli. MAST á að sjá um framkvæmd laga um velferð dýra. Hvorki ráðherra né ríkisstjórn virðast hafa nokkrun áhuga á slíku. Það er rétt sem ég og Ole höfum skrifað, hvar er dýravernd Flokks fólksins í stjórnarsáttmálanum? Var hún seld fyrir þrjá ráðherrastóla? Ég man eftir þeim hryllingi sem Inga, Eyjólfur og Guðmundur lýstu þegar ég frumsýndi þeim fyrstu heimildamyndina um blóðmeramálið í félagsmiðstöð FF. Hvar eru þau nú í því máli. Ríkisendurskoðandi skrifaði ítarlega skýrslu um ástand dýraverndar á Íslandi. Skýrslan var ætluð Alþingi. Alþingi hefur ekkert brugðist við henni. Nú þykist Umboðsmaður alþingis ætla að skoða blóðmeraníðið. Gott og gjöri hann svo en ég efa að það álit byggi á mikilli þekkingu. Maður skrifar ekki álit um eitthvað sem krefst mikillar þekkingar á dýrahaldi, hefur Umboðsmaður það? Dýralögreglan Ég fullyrti fyrir áratug og stend við að Íslendingur verði að eignast dýralögreglu sem er ennþá brýnna nú en þá. Stjórnlaus, eftirlitslaus og þekkingarlítil gæludýraeign á Íslandi er orðin hrollvekjandi. Það má sjá á hinum ýmsu samfélagsmiðlum sem fjalla um gæludýrahald. Heilt á litið erum við arfaslök í dýravernd frá umráðamönnum flestra dýrategund upp í æðstu stjórnvöld og dómstóla, því viðurlög við argast dýraníði eru lítil sem engin þó refsiheimildir sé háar. Það fer ekki mál lengur fyrir dómstóla vegna einræðis MAST að lögum að kæra mál. Lögum um velferð dýra er ekki beitt á örgustu dýraníðinga, vegna spillingar. Er hægt, svo dæmi sé tekið, að ímynda sér ógeðslegra dýraníð en þegar heill hvalur þarf að berjast um í kvöl í margar mínútur áður en hann gefst upp í blóðugu hafinu. - Slíkt ætti að sæta tveggja ára fangelsisrefsingu eins og margt annað dýraníðið sem tíðkast með reglubundu millibili á Íslandi í dag. Eina breytingin sem ég sé á liðnum 10 árum er sú að nú er hugtakið dýraníð á allra vörum, þó brúk þessi virðist engin áhrif hafa á stjórnvöld, sem hreyfa varla legg né lið. Fyrir 10 árum hlaut ég hæstaréttardóm fyrir að nota hugtakið í skrifum, að ég taldi með réttu. Svo mikið var það dýraníð í raun að MAST lokaði starfseminni nokkrum misserum síðar, hvað hefði mátt gerast áður en dómur féll! Ég gæti léttilega skrifað aðra meistarraritgerð um réttaráhrif og framkvæmd dýraverndarlaga á Íslandi í dag, nú röskum 10 árum eftir þá síðustu. Niðurstaðan væri ennþá meira sláandi en þá og væri með réttu og að hluta niðurstaða um þróun mankyns og stjórnvalda í réttarríkinu Íslandi. Evrópumeistarar í dýraníði Grein með þessari fyrirsögn ritaði ég fyrir nokkrum misserum hér á visir.is. Á með sönnu ennþá en því miður við í dag. Höfundur er dýraverndarlögfræðingur.
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Skoðun Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson skrifar
Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson skrifar
Skoðun Alþjóðlegur dagur þroskaþjálfa – vettvangur á tímamótum Laufey Elísabet Gissurardóttir skrifar
Skoðun Viðhorf sem mótar veruleikann – inngilding á orði og á borði Sóldís Birta Reynisdóttir skrifar
Eru starfsmenn þingflokks Samfylkingarinnar viljandi að afvegaleiða umræðu um samsköttun? Gunnar Ármannsson Skoðun