Eru forsætisráðherra og ríkisstjórn hrædd við vilja fólksins; lýðræðið? Ole Anton Bieltvedt skrifar 14. maí 2025 06:02 Það liggur fyrir, hefur gert það mörg síðustu misseri, að afgerandi meirihluti þjóðarinnar vill þjóðaratkvæði um framahaldsviðræður við ESB. Í skoðanakönnun Gallups, sem fram fór 27. marz - 8. apríl síðastliðinn, reyndust 72% landsmann, 80% þeirra, sem afstöðu tóku, hlynnt því, að framhaldsviðræður við ESB færu fram. Slíkar viðræður eru auðvitað með öllu óskuldbindandi og áhætta af þeim engin. Hverjir komu svo ríkisstjórninni til valda? Á sama hátt er það ljóst, að þessi sami hópur - skýr meirhluti landsmanna, sem vill þjóðaratkvæði um framhaldsviððræður, auðvitað strax, eða sem allra fyrst, ekki einhvern tíma seint og síðar meir - kom þessari ríkisstjórn til valda. Í ljósi þess, er það með ólíkindum, að ríkisstjórnin skuli hafa leyft sér, við stjórnarmyndun í desember 2024, að setja þjóðaratkvæði um framhaldssamninga fyrst á dagskrá 2027, eða ekki síðar, en valdatími ríkisstjórnarinnar rennur út í síðasta lagi 2028. Þessi síðbúna tímasetning er vanviðing, eða ótti, við lýðræðið, og blaut tuska í andlit þeirra, sem ríkisstjórnina kusu Fyrir undirrituðum var og er tilkynningin um, að þjóðaratkvæði um framhaldssamninga skyldi fyrst fara fram 2027, jafnvel þó eitthvað fyrr væri, ekkert annað en vanvirðing, eða ótti, nema hvorttveggja sé, við vilja fólksins í landinu og lýðræðið, og, þá um leið blaut tuska í andlit þeirra, sem stjórnarflokkana kusu. Það, sem gerir málið ennþá verra, er það, að mögulegt þjóðaratkvæði um framhaldssaminga fyrst 2027, er hvorki fugl né fiskur, í raun bara tilgangslaus fyrirsláttur. Ef kosið yrði fyrst þá um framhaldssamninga, og, ef „Já“ fengist, sem ljóst virðist, gætu aðildarsamningar fyrst hafizt 2027/2028, en valdatími ríkisstjórnarinnar rennur, sem sagt, út 2028, ef hún heldur út kjörtímabilið, sem við þrátt fyrir allt auðvitað vonum. Þar sem þessir samningar taka minst 2 ár, kannske 3, væri þá engan veginn hægt að ljúka málinu í hennar valdatíð, og væri þá í reynd til einskis af stað farið, því enginn veit hér, hvað tekur við eftir 2028. Evrópusambandið hefi heldur enginn áhuga á, að hefja framhaldssamninga við ríkisstjórn, hverrar valdatími væri að enda. Hver ber hér ábyrgð? - Ingu blessuninni Sæland er kennt um Þegar gengið er á stjórnarliða með þessa broguðu afstöðu og glórulausu tímasetningu, stefnusvik fyrir undirrituðum, er helzt að heyra á mönnum, að Inga Sæland og Flokkur fólksins beri hér alla ábyrgð. Samfylking og Viðrfeisn hafi viljað halda þjóðaratkvæði um framhaldssamninga strax, alla vega miklu fyrr, í samræmi við vilja stuðningsmanna og meirihluta þjóðarinnar. Inga Sæland lýsti því ítrekað yfir fyrir kosningar, að hún væri algjörlega hlynnt því, að kosið yrði um framhaldssamninga, það væri réttur landsmanna, að tjá sig um það, af eða á, en hún lýsti því jafnframt yfir, að óvíst væri, hvort hún sjálf styddi aðild, eða ekki, þegar að slíkri síðari atkvæðagreiðslu kæmi. Þetta tel ég góða og rétta afstöðu hjá Ingu, og trúi ég því, að hún hafi staðið og standi við hana. Staðreyndin er nefnilega sú, að hvorki Inga né aðrir geta á þessu stigi vegið og metið, tekið málefnalega afstöðu til þess, hvort aðild sé æskileg, eða ekki, þar sem þá fyrst, þegar búið er að semja, 2-3 árum eftir að framhaldssamningar hefjast aftur, geta Inga og aðrir vitað, hver býtin eru; hver kjör og skilmála ESB muni í lok dags bjóða okkur eða fallast á. Skv. nefndri skoðanakönnun Gallups, eru 92% fylgjenda Flokks fólksins líka hlynnt þjóðaratkvæði um framahaldssamninga, og þá auðvitað strax, svo ekki stoppar sú hlið málsins þjóðaratkvæði án tafar. Sunnudagurinn 28. september góður dagur Undirritaður skorar hér með á forsætisráðherra og ríkisstjórnina, í nafni þess afgerandi þjóðarmeirihluta, sem skv. þessari nýjustu skoðanakönnun er til staðar - 80% þeirra, sem afstöðu tóku - að endurskoða nú og leiðrétta sína stefnu í þessu þjóðaratkvæðismáli; stofna til þess eins fljótt og verða má. Væri sunnudagurinn 28. september þar ekki illa tilfallinn. Þannig mætti framhalda samningaumleitunum við ESB, um möguleg kjör og skilmála, í lok þessa árs, 2025, og ljúka þeim um áramótin 2027/2028. Þjóðaratkvæði um aðild, eða ekki, gæti svo farið fram sumarið 2028, eftir hálfs árs öfluga umræðu um kosti og galla mögulegrar aðildar, en allar hliðar málsins, kjör og skilmálar, lægju þá, og þá fyrst, fyrir. Ótti forsætisráðherra um að kljúfa þjóðina er ótti við lýðræðið - Tvær fylkingar ríkjandi víðast Margar þjóðir heims eru nú klofnar í tvær fylkingar. Annars vegar fara þeir, sem til vinstri standa, ásamt með græningjum, miðjufólki og frjálslyndum, hins vegar standa hægri menn, þjóðernissinnar, hægri-hægri öfgamenn og fasistar. Það undarlega er, að þessar flykingar eru oft ámóta stórar og öflugar. Meirihlutar verða þá oft naumir og minnihlutar líka, en minnihlutar verða þó að una því. Enginn getur breytt þessari þróun eða stöðu, sameinað eða samstillt ólíkar fylkingar, oft ráða hér tilfinngar og kenndir meira en skynsemi og rök, og er það ekki á valdi neins, að gera úr þessum fylkingum bræður og systur, ekki heldur forsætisráðaherra landsins, þó hún gjarnan vilji og henni gangi gott eitt til. Höfundur er samfélagsrýnir Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Evrópusambandið Mest lesið Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson Skoðun Refsa fyrst, spyrja svo? Jakob Frímann Magnússon Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Ég hef… Karólína Helga Símonardóttir skrifar Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar Skoðun Er yfirvöldum alveg sama um fólk á bifhjólum? Njáll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Ekki mamman í hópnum - leiðtoginn í hópnum Katrín Ásta Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Rannsóknarnefnd styrjalda Gunnar Einarsson skrifar Skoðun Börn eiga ekki heima í fangelsi Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Aðförin að einkabílnum eða bara meira frelsi? Kristín Hrefna Halldórsdóttir skrifar Skoðun Kvöld sem er ekki bara fyrir börnin Alicja Lei skrifar Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar Skoðun Málið er dautt (A Modest Proposal) skrifar Skoðun Femínísk utanríkisstefna: aukin samstaða og aðgerðir Guillaume Bazard skrifar Skoðun Hagsmunir flugrekstrar á Íslandi eru miklir Jóhannes Bjarni Guðmundsson skrifar Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar Skoðun Kvennabarátta á tímum bakslags Tatjana Latinovic skrifar Skoðun Líttupp - ertu að missa af einhverju? Skúli Bragi Geirdal skrifar Skoðun Betri hellir, stærri kylfur? Ingvar Þóroddsson skrifar Skoðun Er loftslagskvíðinn horfinn? Sonja Huld Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Okur fákeppni og ofurvextir halda uppi verðbólgu Þorsteinn Sæmundsson skrifar Skoðun Óverjandi framkoma við fyrirtæki Ólafur Stephensen skrifar Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Réttlæti hins sterka. Þegar vitleysan í dómsal slær allt út Jörgen Ingimar Hansson skrifar Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar Skoðun Ástarsvik ein tegund ofbeldis gegn eldra fólki Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Lítil bleik slaufa kemur miklu til leiðar Halla Þorvaldsdóttir skrifar Skoðun Fræ menntunar – frá Froebel til Jung Kristín Magdalena Ágústsdóttir skrifar Skoðun 1500 vanvirk ungmenni í Reykjavík Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar Sjá meira
Það liggur fyrir, hefur gert það mörg síðustu misseri, að afgerandi meirihluti þjóðarinnar vill þjóðaratkvæði um framahaldsviðræður við ESB. Í skoðanakönnun Gallups, sem fram fór 27. marz - 8. apríl síðastliðinn, reyndust 72% landsmann, 80% þeirra, sem afstöðu tóku, hlynnt því, að framhaldsviðræður við ESB færu fram. Slíkar viðræður eru auðvitað með öllu óskuldbindandi og áhætta af þeim engin. Hverjir komu svo ríkisstjórninni til valda? Á sama hátt er það ljóst, að þessi sami hópur - skýr meirhluti landsmanna, sem vill þjóðaratkvæði um framhaldsviððræður, auðvitað strax, eða sem allra fyrst, ekki einhvern tíma seint og síðar meir - kom þessari ríkisstjórn til valda. Í ljósi þess, er það með ólíkindum, að ríkisstjórnin skuli hafa leyft sér, við stjórnarmyndun í desember 2024, að setja þjóðaratkvæði um framhaldssamninga fyrst á dagskrá 2027, eða ekki síðar, en valdatími ríkisstjórnarinnar rennur út í síðasta lagi 2028. Þessi síðbúna tímasetning er vanviðing, eða ótti, við lýðræðið, og blaut tuska í andlit þeirra, sem ríkisstjórnina kusu Fyrir undirrituðum var og er tilkynningin um, að þjóðaratkvæði um framhaldssamninga skyldi fyrst fara fram 2027, jafnvel þó eitthvað fyrr væri, ekkert annað en vanvirðing, eða ótti, nema hvorttveggja sé, við vilja fólksins í landinu og lýðræðið, og, þá um leið blaut tuska í andlit þeirra, sem stjórnarflokkana kusu. Það, sem gerir málið ennþá verra, er það, að mögulegt þjóðaratkvæði um framhaldssaminga fyrst 2027, er hvorki fugl né fiskur, í raun bara tilgangslaus fyrirsláttur. Ef kosið yrði fyrst þá um framhaldssamninga, og, ef „Já“ fengist, sem ljóst virðist, gætu aðildarsamningar fyrst hafizt 2027/2028, en valdatími ríkisstjórnarinnar rennur, sem sagt, út 2028, ef hún heldur út kjörtímabilið, sem við þrátt fyrir allt auðvitað vonum. Þar sem þessir samningar taka minst 2 ár, kannske 3, væri þá engan veginn hægt að ljúka málinu í hennar valdatíð, og væri þá í reynd til einskis af stað farið, því enginn veit hér, hvað tekur við eftir 2028. Evrópusambandið hefi heldur enginn áhuga á, að hefja framhaldssamninga við ríkisstjórn, hverrar valdatími væri að enda. Hver ber hér ábyrgð? - Ingu blessuninni Sæland er kennt um Þegar gengið er á stjórnarliða með þessa broguðu afstöðu og glórulausu tímasetningu, stefnusvik fyrir undirrituðum, er helzt að heyra á mönnum, að Inga Sæland og Flokkur fólksins beri hér alla ábyrgð. Samfylking og Viðrfeisn hafi viljað halda þjóðaratkvæði um framhaldssamninga strax, alla vega miklu fyrr, í samræmi við vilja stuðningsmanna og meirihluta þjóðarinnar. Inga Sæland lýsti því ítrekað yfir fyrir kosningar, að hún væri algjörlega hlynnt því, að kosið yrði um framhaldssamninga, það væri réttur landsmanna, að tjá sig um það, af eða á, en hún lýsti því jafnframt yfir, að óvíst væri, hvort hún sjálf styddi aðild, eða ekki, þegar að slíkri síðari atkvæðagreiðslu kæmi. Þetta tel ég góða og rétta afstöðu hjá Ingu, og trúi ég því, að hún hafi staðið og standi við hana. Staðreyndin er nefnilega sú, að hvorki Inga né aðrir geta á þessu stigi vegið og metið, tekið málefnalega afstöðu til þess, hvort aðild sé æskileg, eða ekki, þar sem þá fyrst, þegar búið er að semja, 2-3 árum eftir að framhaldssamningar hefjast aftur, geta Inga og aðrir vitað, hver býtin eru; hver kjör og skilmála ESB muni í lok dags bjóða okkur eða fallast á. Skv. nefndri skoðanakönnun Gallups, eru 92% fylgjenda Flokks fólksins líka hlynnt þjóðaratkvæði um framahaldssamninga, og þá auðvitað strax, svo ekki stoppar sú hlið málsins þjóðaratkvæði án tafar. Sunnudagurinn 28. september góður dagur Undirritaður skorar hér með á forsætisráðherra og ríkisstjórnina, í nafni þess afgerandi þjóðarmeirihluta, sem skv. þessari nýjustu skoðanakönnun er til staðar - 80% þeirra, sem afstöðu tóku - að endurskoða nú og leiðrétta sína stefnu í þessu þjóðaratkvæðismáli; stofna til þess eins fljótt og verða má. Væri sunnudagurinn 28. september þar ekki illa tilfallinn. Þannig mætti framhalda samningaumleitunum við ESB, um möguleg kjör og skilmála, í lok þessa árs, 2025, og ljúka þeim um áramótin 2027/2028. Þjóðaratkvæði um aðild, eða ekki, gæti svo farið fram sumarið 2028, eftir hálfs árs öfluga umræðu um kosti og galla mögulegrar aðildar, en allar hliðar málsins, kjör og skilmálar, lægju þá, og þá fyrst, fyrir. Ótti forsætisráðherra um að kljúfa þjóðina er ótti við lýðræðið - Tvær fylkingar ríkjandi víðast Margar þjóðir heims eru nú klofnar í tvær fylkingar. Annars vegar fara þeir, sem til vinstri standa, ásamt með græningjum, miðjufólki og frjálslyndum, hins vegar standa hægri menn, þjóðernissinnar, hægri-hægri öfgamenn og fasistar. Það undarlega er, að þessar flykingar eru oft ámóta stórar og öflugar. Meirihlutar verða þá oft naumir og minnihlutar líka, en minnihlutar verða þó að una því. Enginn getur breytt þessari þróun eða stöðu, sameinað eða samstillt ólíkar fylkingar, oft ráða hér tilfinngar og kenndir meira en skynsemi og rök, og er það ekki á valdi neins, að gera úr þessum fylkingum bræður og systur, ekki heldur forsætisráðaherra landsins, þó hún gjarnan vilji og henni gangi gott eitt til. Höfundur er samfélagsrýnir
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun
Skoðun Vísindin geta læknað krabbamein en ekki grænmetissafar og kaffistólpípur Dögg Guðmundsdóttir,Guðrún Nanna Egilsdóttir,Vilborg Kolbrún Vilmundardóttir skrifar
Skoðun Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir skrifar
Skoðun Verkakonur samtímans – og nýtt skeið í kvennabaráttu! Guðrún Margrét Guðmundsdóttir,Aleksandra Leonardsdóttir skrifar
Skoðun Samhljómur á meðal ÍSÍ og Íslandsspila um endursköpun spilaumhverfisins Ingvar Örn Ingvarsson skrifar
Skoðun Viljum við læra af sögunni eða endurtaka hana? Arndís Anna Kristínardóttir Gunnarsdóttir skrifar
Skoðun Sameiginlegt sundkort fyrir höfuðborgarsvæðið – löngu tímabært Þórdís Lóa Þórhallsdóttir skrifar
Skoðun Frá Peking 1995 til 2025: Samstarf, framþróun og ný heimsskipan Karl Héðinn Kristjánsson skrifar
Skoðun Hvað eiga kaffihúsin á 18. öld á Englandi og gervigreind sameiginlegt? Stefán Atli Rúnarsson skrifar
Þöggun, hroki og afneitun voru móttökur Samfylkingarinnar til okkar Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun