Dánaraðstoð: Rangfærslur varðandi skrif Læknafélags Íslands Ingrid Kuhlman, Bjarni Jónsson, Sylviane Lecoulte, Steinar Harðarson, Veturliði Þór Stefánsson og Íris Davíðsdóttir skrifa 23. apríl 2024 07:31 Stjórnarmenn Læknafélags Íslands (LÍ) birtu grein á visir.is þann 19. apríl síðastliðinn um Lífsvirðingu og dánaraðstoð. Í greininni koma fram nokkrar fullyrðingar sem stjórn Lífsvirðingar telur mikilvægt að leiðrétta. Fullyrðing LÍ: Umsögn Læknafélagsins hefur verið aðgengileg á vefsíðu Alþingis frá 11. apríl Formaður LÍ greindi frá því í Pallborðinu á Vísi þann 27. mars að félagið hefði ekki skilað inn umsögn. Þetta varð til þess að við hjá Lífsvirðingu gagnrýndum LÍ fyrir að skila auðu í grein sem birtist 14. apríl. Við vorum því miður ekki meðvituð um að LÍ hefði í millitíðinni, eða 10. apríl, skilað inn umsögn. Okkar misskilningur byggðist á því að við héldum að skilafresturinn sem nefndasvið Alþingis setti, til og með 26. mars, myndi útiloka móttöku umsagna 15 dögum eftir lokafrest. Við fögnum því innilega að formleg umsögn frá LÍ skuli nú loks vera komin fram. Fullyrðing LÍ: Almennur áhugi á dánaraðstoð er lítill LÍ heldur því fram í grein sinni að takmörkuð lögleiðing dánaraðstoðar á heimsvísu sé vísbending um lítinn almennan áhuga á málefninu. Þessi staðhæfing er ekki í samræmi við þróun mála. Á yfirstandandi ári er til dæmis búist við að dánaraðstoð verði lögleidd í fimm nýjum fylkjum í Bandaríkjunnum, í viðbót við þau ellefu fylki sem þegar heimila slíka aðstoð. Frumvörp um dánaraðstoð hafa einnig verið lögð fram í Frakklandi, Skotlandi, Englandi, Írlandi og víðar. Enn fremur sýna skoðanakannanir í mörgum löndum, þar á meðal á Norðurlöndunum og á Íslandi, að milli 70% og 80% almennings styður lögleiðingu dánaraðstoðar. Því er með engu móti hægt að halda því fram að almennur áhugi sé lítill. Fullyrðing LÍ: Umræðan um dánaraðstoð er einhliða og bjöguð Árið 2021 andmælti LÍ þingsályktunartillögu um að framkvæma skoðanakönnun meðal heilbrigðisstarfsmanna á grundvelli þess að félagið taldi umræðuna einhliða og bjagaða og „knúin fram af þeim sem harðast vilja beita sér fyrir lögleiðingu dánaraðstoðar“. LÍ hefur þó ekki skýrt hver sé ástæðan fyrir þessari „einhliða og bjöguðu“ umræðu. Frá stofnun Lífsvirðingar árið 2017 hefur LÍ ekki blandað sér mikið í umræðuna um dánaraðstoð og ekki sýnt mikinn vilja til að taka þátt í fundum eða ráðstefnum sem Lífsvirðing hefur staðið fyrir. Ekki skal því undra að umræðan sé að miklu leyti drifin áfram af þeim sem styðja lögleiðingu dánaraðstoðar. Fullyrðing LÍ: Niðurstöður könnunar heilbrigðisráðherra eru ekki marktækar LÍ hefur gagnrýnt niðurstöður könnunar sem Gallup framkvæmdi fyrir heilbrigðisráðherra á vormánuðum 2023 vegna lágs svarhlutfalls. Könnunin var send út til 400 félagsmanna LÍ og af þeim svöruðu 30%. Þótt mikilvægt sé að taka tillit til svarhlutfalls, er það ekki eini mælikvarðinn á gæði eða túlkun niðurstaðna. Gæði könnunar ráðast af mörgum þáttum og því gefur einhliða áhersla á svarhlutfall ekki heildstæða mynd. Í febrúar sendum við LÍ tvær spurningar varðandi svarhlutfallið: Hvað væri ásættanlegt svarhlutfall fyrir þessa könnun eða samskonar könnun? Við erum ekki að biðja um svar um mikilvægi svarhlutfalls almennt, heldur nákvæmlega þessa könnun. Fyrst þið eruð alveg örugg með að 30% sé of lágt í þessari könnun, getið þið þá sagt hvað væri nægjanlegt þannig að við myndum vita að hvaða svarhlutfalli skuli stefna (næst)? Á hvaða vísindum byggið þið þær kröfur? Þessum spurningum hefur LÍ ekki svarað. Lífsvirðing hefur hvatt LÍ til að láta framkvæma ítarlega könnun meðal sinna félagsmanna í ljósi þess að stjórn LÍ, ekki Lífsvirðing, hefur dregið marktækni könnunar ráðuneytisins í efa. Það er því engin þversögn í afstöðu Lífsvirðingar til þessa máls. Við fögnum áformum LÍ um að framkvæma sína eigin könnun meðal félagsmanna. Fullyrðing LÍ: Lífsvirðing hefur verið með einhliða málflutning Stjórn LÍ gefur í skyn í grein sinni að Lífsvirðing hafi ekki veitt nægilega athygli öllum hliðum málsins né siðferðilegum álitamálum sem dánaraðstoð vekur. Þessi fullyrðing stenst ekki skoðun. Þrátt fyrir að stjórnarmenn Lífsvirðingar hafi vissulega lýst yfir stuðningi við dánaraðstoð í greinum sínum, hefur félagið einnig fjallað um andstöðuna við dánaraðstoð, dómsmál sem hafa komið upp og reynslu þeirra ríkja sem heimila dánaraðstoð. Á vefsíðu félagsins, lifsvirding.is, er þar að auki hægt að finna rök með og á móti dánaraðstoð. Á síðunni má einnig finna yfirgripsmikla samantekt á um það bil 350 greinum, umræðum, hugleiðingum, ritgerðum, skrifum og viðtölum um dánaraðstoð frá bæði stuðningsmönnum og andstæðingum dánaraðstoðar, svo sem greinar úr Læknablaðinu. LÍ segir Lífsvirðingu hafa „lítið ef nokkuð ávarpað miklar áhyggjur alþjóðasamfélagsins varðandi stöðu fatlaðra og annarra hópa sem eiga undir högg að sækja þegar kemur að umræðu um dánaraðstoð.“ Það er einfaldlega ekki rétt. Frá stofnun Lífsvirðingar höfum við átt fundi með Sjálfsbjörg, Þroskahjálp og samtökum sjúklinga eins og MND, sem öll hafa lýst yfir áhyggjum af mögulegum áhrifum lögleiðingar dánaraðstoðar á hagsmuni umbjóðenda sinna. Lífsvirðing hefur einnig tekið virkan þátt í greinaskrifum um afstöðu fólks með fötlun til dánaraðstoðar. Við höfnum því fullyrðingum LÍ um að nálgun okkar sé einhliða. Þrír af fjórum Íslendingum styðja dánaraðstoð Það er engin tilviljun að Lífsvirðing hefur verið í fararbroddi í umræðunni um dánaraðstoð. Meðlimir félagsins eru eðli málsins samkvæmt fylgismenn dánaraðstoðar. Þeir þingmenn sem hafa lagt málinu lið, bæði sem meðflutningsmenn þingsályktunartillagna, skýrslubeiðna og frumvarps um dánaraðstoð, styðja lögleiðingu dánaraðstoðar. Auk þess hefur almenningur sýnt yfirgnæfandi stuðning við lögleiðingu dánaraðstoðar. Nýleg könnun heilbrigðisráðherra frá árinu 2023 sýnir að 75,6% almennings er hlynntur því að dánaraðstoð verði lögleidd. Þessi stuðningur er í samræmi við niðurstöður kannana sem Siðmennt og Lífsvirðing hafa látið framkvæma árin 2015, 2019 og 2022. Þær sýna að stuðningur almennings er mikill eða á bilinu 74,5% til 76,2%. Skortur á víðtækri umræðu er aðeins vegna þess að LÍ og aðrir hafa ekki tekið virkan þátt. Við hjá Lífsvirðingu fögnum því heilshugar að LÍ hyggist nú að taka virkan þátt í umræðunni um dánaraðstoð. Við hlökkum til að taka áfram þátt í opinskárri, málefnalegri og víðtækri umræðu um þetta mikilvæga málefni og bjóðum LÍ velkomið til samstarfs. Höfundar eru stjórnarmenn í Lífsvirðingu. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Dánaraðstoð Ingrid Kuhlman Mest lesið „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson Skoðun Tölvupóstar fjórðu iðnbyltingarinnar Sigurjón Njarðarson Skoðun Skoðun Skoðun Fimm staðreyndir fyrir Gunnþór Ingvason Arnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar Skoðun Á flandri í klandri Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Átak til að stytta biðlista barna eftir sérfræðiaðstoð Helga Þórðardóttir skrifar Skoðun Hverjir borga leikskólann í Kópavogi? Örn Arnarson skrifar Skoðun Tölvupóstar fjórðu iðnbyltingarinnar Sigurjón Njarðarson skrifar Skoðun „Skömmin þín“ Jokka G. Birnudóttir skrifar Skoðun Tökum samtalið Gunnþór Ingvason skrifar Skoðun „Eruð þið sammála lausagöngu katta?“ Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Réttlæti fyrir þjóðina, framfarir fyrir landsbyggðina Guðmundur Ari Sigurjónson skrifar Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar Skoðun Stuðningur við nýsköpun í menntun: Leið að betra mati Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Þegar illfygli leiðir stórmennskubrjálæðing Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Afruglari Þórður Björn Sigurðsson skrifar Skoðun Þjóðkirkja á réttri leið Þórður Guðmundsson skrifar Skoðun Staðreyndir um einfaldara regluverk Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Við þurfum hagkvæmu virkjunarkostina Gunnar Guðni Tómasson skrifar Skoðun Falin tækifæri til náms Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Gervigreind í námi: 5 lykilskref fyrir öryggi nemenda Björgmundur Guðmundsson skrifar Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar Skoðun „Jákvæð viðbrögð“ um veiðigjaldið? Heimir Örn Árnason skrifar Skoðun Skattgreiðendur látnir borga brúsann Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Nokkur orð um Kúbudeiluna og viðskiptabannið Gylfi Páll Hersir skrifar Skoðun Ráðherrar með reiknivél og leyndarhyggju Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Gróf misbeiting illa fengins valds Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) grein 2 Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Pólítískt hugrekki Unnur Hrefna Jóhannsdóttir skrifar Sjá meira
Stjórnarmenn Læknafélags Íslands (LÍ) birtu grein á visir.is þann 19. apríl síðastliðinn um Lífsvirðingu og dánaraðstoð. Í greininni koma fram nokkrar fullyrðingar sem stjórn Lífsvirðingar telur mikilvægt að leiðrétta. Fullyrðing LÍ: Umsögn Læknafélagsins hefur verið aðgengileg á vefsíðu Alþingis frá 11. apríl Formaður LÍ greindi frá því í Pallborðinu á Vísi þann 27. mars að félagið hefði ekki skilað inn umsögn. Þetta varð til þess að við hjá Lífsvirðingu gagnrýndum LÍ fyrir að skila auðu í grein sem birtist 14. apríl. Við vorum því miður ekki meðvituð um að LÍ hefði í millitíðinni, eða 10. apríl, skilað inn umsögn. Okkar misskilningur byggðist á því að við héldum að skilafresturinn sem nefndasvið Alþingis setti, til og með 26. mars, myndi útiloka móttöku umsagna 15 dögum eftir lokafrest. Við fögnum því innilega að formleg umsögn frá LÍ skuli nú loks vera komin fram. Fullyrðing LÍ: Almennur áhugi á dánaraðstoð er lítill LÍ heldur því fram í grein sinni að takmörkuð lögleiðing dánaraðstoðar á heimsvísu sé vísbending um lítinn almennan áhuga á málefninu. Þessi staðhæfing er ekki í samræmi við þróun mála. Á yfirstandandi ári er til dæmis búist við að dánaraðstoð verði lögleidd í fimm nýjum fylkjum í Bandaríkjunnum, í viðbót við þau ellefu fylki sem þegar heimila slíka aðstoð. Frumvörp um dánaraðstoð hafa einnig verið lögð fram í Frakklandi, Skotlandi, Englandi, Írlandi og víðar. Enn fremur sýna skoðanakannanir í mörgum löndum, þar á meðal á Norðurlöndunum og á Íslandi, að milli 70% og 80% almennings styður lögleiðingu dánaraðstoðar. Því er með engu móti hægt að halda því fram að almennur áhugi sé lítill. Fullyrðing LÍ: Umræðan um dánaraðstoð er einhliða og bjöguð Árið 2021 andmælti LÍ þingsályktunartillögu um að framkvæma skoðanakönnun meðal heilbrigðisstarfsmanna á grundvelli þess að félagið taldi umræðuna einhliða og bjagaða og „knúin fram af þeim sem harðast vilja beita sér fyrir lögleiðingu dánaraðstoðar“. LÍ hefur þó ekki skýrt hver sé ástæðan fyrir þessari „einhliða og bjöguðu“ umræðu. Frá stofnun Lífsvirðingar árið 2017 hefur LÍ ekki blandað sér mikið í umræðuna um dánaraðstoð og ekki sýnt mikinn vilja til að taka þátt í fundum eða ráðstefnum sem Lífsvirðing hefur staðið fyrir. Ekki skal því undra að umræðan sé að miklu leyti drifin áfram af þeim sem styðja lögleiðingu dánaraðstoðar. Fullyrðing LÍ: Niðurstöður könnunar heilbrigðisráðherra eru ekki marktækar LÍ hefur gagnrýnt niðurstöður könnunar sem Gallup framkvæmdi fyrir heilbrigðisráðherra á vormánuðum 2023 vegna lágs svarhlutfalls. Könnunin var send út til 400 félagsmanna LÍ og af þeim svöruðu 30%. Þótt mikilvægt sé að taka tillit til svarhlutfalls, er það ekki eini mælikvarðinn á gæði eða túlkun niðurstaðna. Gæði könnunar ráðast af mörgum þáttum og því gefur einhliða áhersla á svarhlutfall ekki heildstæða mynd. Í febrúar sendum við LÍ tvær spurningar varðandi svarhlutfallið: Hvað væri ásættanlegt svarhlutfall fyrir þessa könnun eða samskonar könnun? Við erum ekki að biðja um svar um mikilvægi svarhlutfalls almennt, heldur nákvæmlega þessa könnun. Fyrst þið eruð alveg örugg með að 30% sé of lágt í þessari könnun, getið þið þá sagt hvað væri nægjanlegt þannig að við myndum vita að hvaða svarhlutfalli skuli stefna (næst)? Á hvaða vísindum byggið þið þær kröfur? Þessum spurningum hefur LÍ ekki svarað. Lífsvirðing hefur hvatt LÍ til að láta framkvæma ítarlega könnun meðal sinna félagsmanna í ljósi þess að stjórn LÍ, ekki Lífsvirðing, hefur dregið marktækni könnunar ráðuneytisins í efa. Það er því engin þversögn í afstöðu Lífsvirðingar til þessa máls. Við fögnum áformum LÍ um að framkvæma sína eigin könnun meðal félagsmanna. Fullyrðing LÍ: Lífsvirðing hefur verið með einhliða málflutning Stjórn LÍ gefur í skyn í grein sinni að Lífsvirðing hafi ekki veitt nægilega athygli öllum hliðum málsins né siðferðilegum álitamálum sem dánaraðstoð vekur. Þessi fullyrðing stenst ekki skoðun. Þrátt fyrir að stjórnarmenn Lífsvirðingar hafi vissulega lýst yfir stuðningi við dánaraðstoð í greinum sínum, hefur félagið einnig fjallað um andstöðuna við dánaraðstoð, dómsmál sem hafa komið upp og reynslu þeirra ríkja sem heimila dánaraðstoð. Á vefsíðu félagsins, lifsvirding.is, er þar að auki hægt að finna rök með og á móti dánaraðstoð. Á síðunni má einnig finna yfirgripsmikla samantekt á um það bil 350 greinum, umræðum, hugleiðingum, ritgerðum, skrifum og viðtölum um dánaraðstoð frá bæði stuðningsmönnum og andstæðingum dánaraðstoðar, svo sem greinar úr Læknablaðinu. LÍ segir Lífsvirðingu hafa „lítið ef nokkuð ávarpað miklar áhyggjur alþjóðasamfélagsins varðandi stöðu fatlaðra og annarra hópa sem eiga undir högg að sækja þegar kemur að umræðu um dánaraðstoð.“ Það er einfaldlega ekki rétt. Frá stofnun Lífsvirðingar höfum við átt fundi með Sjálfsbjörg, Þroskahjálp og samtökum sjúklinga eins og MND, sem öll hafa lýst yfir áhyggjum af mögulegum áhrifum lögleiðingar dánaraðstoðar á hagsmuni umbjóðenda sinna. Lífsvirðing hefur einnig tekið virkan þátt í greinaskrifum um afstöðu fólks með fötlun til dánaraðstoðar. Við höfnum því fullyrðingum LÍ um að nálgun okkar sé einhliða. Þrír af fjórum Íslendingum styðja dánaraðstoð Það er engin tilviljun að Lífsvirðing hefur verið í fararbroddi í umræðunni um dánaraðstoð. Meðlimir félagsins eru eðli málsins samkvæmt fylgismenn dánaraðstoðar. Þeir þingmenn sem hafa lagt málinu lið, bæði sem meðflutningsmenn þingsályktunartillagna, skýrslubeiðna og frumvarps um dánaraðstoð, styðja lögleiðingu dánaraðstoðar. Auk þess hefur almenningur sýnt yfirgnæfandi stuðning við lögleiðingu dánaraðstoðar. Nýleg könnun heilbrigðisráðherra frá árinu 2023 sýnir að 75,6% almennings er hlynntur því að dánaraðstoð verði lögleidd. Þessi stuðningur er í samræmi við niðurstöður kannana sem Siðmennt og Lífsvirðing hafa látið framkvæma árin 2015, 2019 og 2022. Þær sýna að stuðningur almennings er mikill eða á bilinu 74,5% til 76,2%. Skortur á víðtækri umræðu er aðeins vegna þess að LÍ og aðrir hafa ekki tekið virkan þátt. Við hjá Lífsvirðingu fögnum því heilshugar að LÍ hyggist nú að taka virkan þátt í umræðunni um dánaraðstoð. Við hlökkum til að taka áfram þátt í opinskárri, málefnalegri og víðtækri umræðu um þetta mikilvæga málefni og bjóðum LÍ velkomið til samstarfs. Höfundar eru stjórnarmenn í Lífsvirðingu.
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun
Skoðun Réttlæti byggir ekki á rangfærslum – svar við málflutningi þingflokksformanns Samfylkingar um veiðigjaldafrumvarpið Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Skoðun Björgun hvala og orðræðan sem máli skiptir Valgerður Árnadóttir,Stefán Yngvi Pétursson,Rósa Líf Darradóttir,Anahita S. Babaei skrifar
Skoðun Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson skrifar
Skoðun Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman skrifar
Skoðun Grein til stuðnings Söngskóla Sigurðar Demetz Sveinn Dúa Hjörleifsson,Eyrún Unnarsdóttir,Elmar GIlbertsson,Álfheiður Guðmundsdóttir,Kristján Jóhannesson skrifar
Skoðun Það verða aðrir þjóðhátíðardagar fyrir okkur en dagar Palestínumanna eru taldir Davíð Aron Routley skrifar
Hvernig meðhöndlum við vanda sem ekki má tala um? Skaðaminnkandi nálgun í fangelsum Margrét Dís Yeoman Skoðun
Ferðaleiðsögn í skjóli ábyrgðar – tími til kominn að endurhugsa nálgunina Guðmundur Björnsson Skoðun