Staðfastur á því að árás með miklu mannfalli hafi verið afstýrt Jón Þór Stefánsson skrifar 12. febrúar 2024 19:41 Erlendur sérfræðingur telur að lögreglan á Íslandi hafi komið í veg fyrir hryðjuverk á Íslandi. Vísir/Vilhelm Fulltrúi hjá Europol, sem er verkefnastjóri hóps sem skoðar hryðjuverk hægrisinnaðra öfgamanna, gerði tvær skýrslur um hryðjuverkamálið svokallaða, en Europol kom að rannsókn málsins. Hann bar vitni í Héraðsdómi Reykjavíkur í dag. „Ég stend hundrað prósent með niðurstöðunni um að íslenska lögreglan kom í veg fyrir hryðjuverk,“ sagði hann í upphafi skýrslutökunnar. Hann sagðist staðfastur á þessari niðurstöðu og að hann hefði borið málið saman við önnur mál sem varða öfga hægrimenn. Hann greindi frá því að hann væri búinn að starfa við rannsókn á hryðjuverkum hægrisinnaðra öfgamanna síðan 2018 og hjálpað bandarísku alríkislögreglunni FBI, sem og stjórnvöldum í Kanada, Bretlandi og í Nýja-Sjálandi við sýnar rannsóknir. Próteindrykkir ræddir fyrir rétti Á meðal þess sem fjallað var um í niðurstöðukafla annarrar skýrslu fulltrúans voru fæðubótarefni sem sakborningarnir höfðu notað. Einar Oddur Sigurðsson, lögmaður Ísidórs Nathanssonar, spurði hvernig stæði á því að í skýrslunni væru leiddar líkur að því að sakborningarnir væru við það að fremja hryðjuverk vegna fæðubótarefna og próteindufts. „Yfirleitt erum við ekki fyrir rétti að ræða próteindrykki. Frekar gerum við það í ræktinni,“ sagði fulltrúinn, en bætti þó við að fæðubótarefnið væri það sama og Anders Behring Breivik hefði notað, og jafnframt hvatt fylgjendur sína til að nota. „Við erum ekki að ræða notkun á próteinsjeikum, heldur erum við að tala um Breivik, persónu sem sakborningurinn dáir.“ Klúbbhús ekki nauðsynlegt Europol-fulltrúinn var spurður út tal um svokallað klúbbhús (e. safehouse). Svo virðist sem lögreglan hafi á ákveðnum tímapunkti talið að sakborningarnir hefðu haft aðgang að slíku húsi. Bent var á að eigandi hússins hefði keypt sér miða aðra leið til Spánar og hann grunaður um að styðja við meinta hryðjuverkastarfsemi Sindra og Ísidórs með því að veita þeim aðgang að húsinu. Sveinn Andri Sveinsson, verjandi Sindra Snæs, spurði fulltrúann hvort hann hefði verið meðvitaður um að eigandi hússins ætti aðsetur á Spáni, og byggi þar að einhverju leyti. Fulltrúinn sagðist ekki hafa vitað það, en sagði þó að um hafi verið að ræða vísbendingu sem lögreglunni á Íslandi hefði verið bent á að taka til frekari skoðunar. Þá tók fulltrúinn fram að klúbbhúsið væri ekki forsenda grunsemdanna. „Það er vel hægt að fremja hryðjuverk án klúbbhúss. Það er ekki nauðsynlegt.“ Verjendur sakborninganna Sveinn Andri og Einar Oddur spurðu Europol-manninn spjörunum úr.Vísir/Vilhelm „Hann er greinilega með engin svör við þessu“ Sveinn Andri spurði meira út í sannfæringu fulltrúans um að staðið hafi til hjá sakborningunum að fremja hryðjuverk, og spurði hvers konar hryðjuverk væri um að ræða, og hvar og hvenær þau hefðu átt að vera framin. „Þetta er áhugaverð spurning verjandi. Þú leitar að dagsetningu, en í mörgum málum liggur hún ekki fyrir. Ég hef séð mál þar sem gerandinn minnist ekki á dagsetningu fyrr en daginn sem hann framkvæmir ódæðið,“ sagði hann og minntist á hryðjuverkamanninn Brenton Tarrant, sem framdi skotárás í Christchurch í Nýja-Sjálandi árið 2019 þegar hann var að verða uppiskroppa með peninga. „Ég get sagt þér að þetta hefði verið ofbeldisfull öfgaárás sem hefði orsakað mikið mannfall,“ sagði fulltrúinn um möguleg skotmörk. Hann hélt því fram að í mörgum málum hefðu hryðjuverkamenn verið með marga hópa í huga sem skotmörk, en þeim fækkað þegar nær dró að árásinni. Sveinn Andri vildi fá skýrari svör við spurningunni og fulltrúinn svaraði: „Ég þoli ekki að valda þér vonbrigðum,“ sagði hann og minntist á að hafa verið með mál á sínu borði þar sem árásarmenn væru með átta eða níu hópa í huga sem skotmörk. „Hann er greinilega með engin svör við þessu, þannig þetta er búið hjá mér,“ sagði Sveinn Andri. Grunaðir um skipulagningu hryðjuverka Dómsmál Mest lesið Grét og sagði líf sitt búið eftir að hafa stungið þrjá Innlent Nefndir þingsins að taka á sig mynd Innlent Utankjörfundaratkvæði dagaði uppi á bæjarskrifstofum Kópavogs Innlent Nýtt hljóðmerki bílaeigendum til ama Innlent Tjón varð á yfir 20 bifreiðum vegna hola í höfuðborginni Innlent Kom Kolaportinu fyrir horn og leitar nú langtímalausna Innlent Heldur því fram að Efling sé hið raunverulega „gervistéttarfélag“ Innlent Tala látinna hækkar í LA og veðurspáin er óhagstæð Erlent Stjórnmálamenn fá ekki að tjá sig á 80 ára afmæli frelsunar Auschwitz Erlent Vill leggja fram nýja rammaáætlun á hverju þingi út kjörtímabilið Innlent Fleiri fréttir Deilan í algjörum hnút Rúntað um borgina í leit að holum Telur ljóst að fundinum skuli ekki frestað „Ég man ekki eftir álíka faraldri“ Fjöldi tilkynninga vegna fuglaflensu Skúr varð eldi að bráð Grét og sagði líf sitt búið eftir að hafa stungið þrjá Heldur því fram að Efling sé hið raunverulega „gervistéttarfélag“ Metfjöldi útkalla þyrlusveitar Gæslunnar Vill leggja fram nýja rammaáætlun á hverju þingi út kjörtímabilið Utankjörfundaratkvæði dagaði uppi á bæjarskrifstofum Kópavogs Einelti, óvelkomnir og öskur í heimahúsi Tjón varð á yfir 20 bifreiðum vegna hola í höfuðborginni Nefndir þingsins að taka á sig mynd Kom Kolaportinu fyrir horn og leitar nú langtímalausna Nýtt hljóðmerki bílaeigendum til ama Kiðlingarnir Frosti og Snær bræða alla í kringum sig Fann nítján dauðar gæsir í Vatnsmýrinni Völlurinn geti orðið ónothæfur á köflum Fimm handteknir í sérsveitaraðgerð á Akureyri „Stórkostlega undarlegt“ að þekktir gerendur séu ekki ákærðir Stór skjálfti reið yfir í Ljósufjallakerfinu Áhyggjur Icelandair af lokun flugbrautar og óþrjótandi píp-hljóð Mikilvægt að nýr formaður hafi breiða skírskotun Íbúar í Garði ósáttir við uppbyggingu á þekktu flóðasvæði Danir hafi sofnað á verðinum og Trump að hræra í pottinum Styrktartónleikar á Hvolsvelli fyrir mikið slasaðan bónda „Mogginn er ekki flokksblað Framsóknarflokksins“ Þrýstingur innan Framsóknar og veik staða Rússlands „Hrikalegir“ biðlistar hjá golfklúbbum í höfuðborginni Sjá meira
„Ég stend hundrað prósent með niðurstöðunni um að íslenska lögreglan kom í veg fyrir hryðjuverk,“ sagði hann í upphafi skýrslutökunnar. Hann sagðist staðfastur á þessari niðurstöðu og að hann hefði borið málið saman við önnur mál sem varða öfga hægrimenn. Hann greindi frá því að hann væri búinn að starfa við rannsókn á hryðjuverkum hægrisinnaðra öfgamanna síðan 2018 og hjálpað bandarísku alríkislögreglunni FBI, sem og stjórnvöldum í Kanada, Bretlandi og í Nýja-Sjálandi við sýnar rannsóknir. Próteindrykkir ræddir fyrir rétti Á meðal þess sem fjallað var um í niðurstöðukafla annarrar skýrslu fulltrúans voru fæðubótarefni sem sakborningarnir höfðu notað. Einar Oddur Sigurðsson, lögmaður Ísidórs Nathanssonar, spurði hvernig stæði á því að í skýrslunni væru leiddar líkur að því að sakborningarnir væru við það að fremja hryðjuverk vegna fæðubótarefna og próteindufts. „Yfirleitt erum við ekki fyrir rétti að ræða próteindrykki. Frekar gerum við það í ræktinni,“ sagði fulltrúinn, en bætti þó við að fæðubótarefnið væri það sama og Anders Behring Breivik hefði notað, og jafnframt hvatt fylgjendur sína til að nota. „Við erum ekki að ræða notkun á próteinsjeikum, heldur erum við að tala um Breivik, persónu sem sakborningurinn dáir.“ Klúbbhús ekki nauðsynlegt Europol-fulltrúinn var spurður út tal um svokallað klúbbhús (e. safehouse). Svo virðist sem lögreglan hafi á ákveðnum tímapunkti talið að sakborningarnir hefðu haft aðgang að slíku húsi. Bent var á að eigandi hússins hefði keypt sér miða aðra leið til Spánar og hann grunaður um að styðja við meinta hryðjuverkastarfsemi Sindra og Ísidórs með því að veita þeim aðgang að húsinu. Sveinn Andri Sveinsson, verjandi Sindra Snæs, spurði fulltrúann hvort hann hefði verið meðvitaður um að eigandi hússins ætti aðsetur á Spáni, og byggi þar að einhverju leyti. Fulltrúinn sagðist ekki hafa vitað það, en sagði þó að um hafi verið að ræða vísbendingu sem lögreglunni á Íslandi hefði verið bent á að taka til frekari skoðunar. Þá tók fulltrúinn fram að klúbbhúsið væri ekki forsenda grunsemdanna. „Það er vel hægt að fremja hryðjuverk án klúbbhúss. Það er ekki nauðsynlegt.“ Verjendur sakborninganna Sveinn Andri og Einar Oddur spurðu Europol-manninn spjörunum úr.Vísir/Vilhelm „Hann er greinilega með engin svör við þessu“ Sveinn Andri spurði meira út í sannfæringu fulltrúans um að staðið hafi til hjá sakborningunum að fremja hryðjuverk, og spurði hvers konar hryðjuverk væri um að ræða, og hvar og hvenær þau hefðu átt að vera framin. „Þetta er áhugaverð spurning verjandi. Þú leitar að dagsetningu, en í mörgum málum liggur hún ekki fyrir. Ég hef séð mál þar sem gerandinn minnist ekki á dagsetningu fyrr en daginn sem hann framkvæmir ódæðið,“ sagði hann og minntist á hryðjuverkamanninn Brenton Tarrant, sem framdi skotárás í Christchurch í Nýja-Sjálandi árið 2019 þegar hann var að verða uppiskroppa með peninga. „Ég get sagt þér að þetta hefði verið ofbeldisfull öfgaárás sem hefði orsakað mikið mannfall,“ sagði fulltrúinn um möguleg skotmörk. Hann hélt því fram að í mörgum málum hefðu hryðjuverkamenn verið með marga hópa í huga sem skotmörk, en þeim fækkað þegar nær dró að árásinni. Sveinn Andri vildi fá skýrari svör við spurningunni og fulltrúinn svaraði: „Ég þoli ekki að valda þér vonbrigðum,“ sagði hann og minntist á að hafa verið með mál á sínu borði þar sem árásarmenn væru með átta eða níu hópa í huga sem skotmörk. „Hann er greinilega með engin svör við þessu, þannig þetta er búið hjá mér,“ sagði Sveinn Andri.
Grunaðir um skipulagningu hryðjuverka Dómsmál Mest lesið Grét og sagði líf sitt búið eftir að hafa stungið þrjá Innlent Nefndir þingsins að taka á sig mynd Innlent Utankjörfundaratkvæði dagaði uppi á bæjarskrifstofum Kópavogs Innlent Nýtt hljóðmerki bílaeigendum til ama Innlent Tjón varð á yfir 20 bifreiðum vegna hola í höfuðborginni Innlent Kom Kolaportinu fyrir horn og leitar nú langtímalausna Innlent Heldur því fram að Efling sé hið raunverulega „gervistéttarfélag“ Innlent Tala látinna hækkar í LA og veðurspáin er óhagstæð Erlent Stjórnmálamenn fá ekki að tjá sig á 80 ára afmæli frelsunar Auschwitz Erlent Vill leggja fram nýja rammaáætlun á hverju þingi út kjörtímabilið Innlent Fleiri fréttir Deilan í algjörum hnút Rúntað um borgina í leit að holum Telur ljóst að fundinum skuli ekki frestað „Ég man ekki eftir álíka faraldri“ Fjöldi tilkynninga vegna fuglaflensu Skúr varð eldi að bráð Grét og sagði líf sitt búið eftir að hafa stungið þrjá Heldur því fram að Efling sé hið raunverulega „gervistéttarfélag“ Metfjöldi útkalla þyrlusveitar Gæslunnar Vill leggja fram nýja rammaáætlun á hverju þingi út kjörtímabilið Utankjörfundaratkvæði dagaði uppi á bæjarskrifstofum Kópavogs Einelti, óvelkomnir og öskur í heimahúsi Tjón varð á yfir 20 bifreiðum vegna hola í höfuðborginni Nefndir þingsins að taka á sig mynd Kom Kolaportinu fyrir horn og leitar nú langtímalausna Nýtt hljóðmerki bílaeigendum til ama Kiðlingarnir Frosti og Snær bræða alla í kringum sig Fann nítján dauðar gæsir í Vatnsmýrinni Völlurinn geti orðið ónothæfur á köflum Fimm handteknir í sérsveitaraðgerð á Akureyri „Stórkostlega undarlegt“ að þekktir gerendur séu ekki ákærðir Stór skjálfti reið yfir í Ljósufjallakerfinu Áhyggjur Icelandair af lokun flugbrautar og óþrjótandi píp-hljóð Mikilvægt að nýr formaður hafi breiða skírskotun Íbúar í Garði ósáttir við uppbyggingu á þekktu flóðasvæði Danir hafi sofnað á verðinum og Trump að hræra í pottinum Styrktartónleikar á Hvolsvelli fyrir mikið slasaðan bónda „Mogginn er ekki flokksblað Framsóknarflokksins“ Þrýstingur innan Framsóknar og veik staða Rússlands „Hrikalegir“ biðlistar hjá golfklúbbum í höfuðborginni Sjá meira