Rauði krossinn sekur um kynbundna mismunun Hólmfríður Gísladóttir skrifar 9. ágúst 2023 07:18 Konan og maðurinn störfuðu bæði sem lögfræðingar hjá RKÍ. Vísir/Andri Marinó Kærunefnd jafnréttismála hefur komist að þeirri niðurstöðu að Rauði kross Íslands hafi brotið gegn lögum um jafna stöðu og jafnan rétt kynjanna þegar laun karls sem starfaði hjá samtökunum hækkuðu umfram laun konu sem sinnti áþekkum störfum. Fjallað er um málið í úrskurði sem hefur verið birtur á vefsíðu kærunefndarinnar en svo virðist sem Rauði krossinn hafi að lokum viðurkennt að hafa gert mistök við ákvörðun launa starfsfólksins, á sama tíma og forsvarsmenn hans neita að rekja megi launamuninn til kyns. Konan sem sótti málið hóf störf hjá RKÍ í lok september 2020, um það bil mánuði áður en karlinn. Hún var fyrst á hærri launum en maðurinn en að fjórum mánuðum liðnum voru laun hans hækkuð umfram laun konunnar. RKÍ hafði gert ráðningarsamning við manninn þar sem kveðið var á um endurskoðun launa en RKÍ hélt því meðal annars fram að sambærilegt ákvæði væri ekki að finna í ráðningarsamningi konunnar, jafnvel þótt svo virðist sem minnst sé á endurskoðun launa í drögum sem konan lagði fram. Launahækkun mannsins leiddi til þess að hann fékk hærri laun, sem nam 40 þúsund krónum á mánuði, en konan í átta mánuði. Þegar upp komst um launamunin voru laun konunnar hækkuð til samræmis en ekki afturvirkt. Konan hélt því fram að launamunurinn hefði ekki verið málefnalegur og benti meðal annars á að yfirmenn hefðu í fyrstu viðurkennt mistökin og beðist afsökunar. Þegar hún hefði farið fram á formleg svör hefðu viðbrögðin hins vegar breyst og því verið haldið fram að engin mistök hefðu átt sér stað heldur hefði karlinn verðskuldað hækkunina en ekki konan. Þá bendir hún á að eftir að málið komst upp hefðu öll laun verið yfirfarin og hennar hækkuð. Konan segir afstöðu RKÍ þversagnakennda og ekki annað séð en að forsvarsmenn samtakanna hafi reynt að „fría sig ábyrgð á brotum sínum með eftiráskýringum þegar háttsemi kærða var kærð til kærunefndar jafnréttismála“. Hvað varðar sjónarmið RKÍ þá virðast þau sannarlega nokkuð þversagnarkennd, þar sem samtökin viðurkenna að mistök hafi verið gerð en halda því á sama tíma fram að launamismunurinn hafi ekki verið kynbundinn. Segir meðal annars að RKÍ hafi sent konunni bréf þar sem fram kemur að það hafi ekki verið ætlunin að mismuna milli hennar og samstarfsmanns hennar en einnig að málefnalegar ástæður hafi legið að baki mismuninum. Þá kemur fram að samið var við manninn við ráðningu um endurskoðun launa en dregið í efa að sambærilegt ákvæði hafi verið að finna í ráðningarsamningi konunnar. Þá væri það starfsmanna að óska eftir launhækkunum. RKÍ óskaði eftir frávísun málsins þar sem búið var að gera upp við konuna en kærunefndin hafnaði því. „Áður er rakið að kærði hafi viðurkennt mistök við greiðslu launa til kæranda, hækkað laun hennar til samræmis við laun karlkyns samstarfsmannsins sem gegndi sama starfi og kærandi hjá kærða þegar upp komst um launamuninn, greitt henni fjárhæð sem að hans sögn var sú fjárhæð sem nemi launamuninum afturvirkt, jafnframt að hafa sent henni skriflega afsökunarbeiðni og staðfest að hann muni læra af reynslunni. Af gögnum málsins og umsögnum kærða má afdráttarlaust ráða að hann hafi ekki talið unnt að réttlæta á hlutlægan og málefnalegan hátt umræddan launamun, þ.m.t. þá ákvörðun að endurskoða laun karlkyns starfsmanns með öðrum hætti en laun kæranda. Í samræmi við það verður ekki hjá því komist að telja að kærði hafi gerst brotlegur við 1. mgr. 18. gr. laga nr. 150/2020, sbr. 6. gr. sömu laga,“ segir í úrskurði nefndarinnar. RKÍ hafi þannig mismunað á grundvelli kyns. Jafnréttismál Kjaramál Félagasamtök Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Innlent „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Innlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira
Fjallað er um málið í úrskurði sem hefur verið birtur á vefsíðu kærunefndarinnar en svo virðist sem Rauði krossinn hafi að lokum viðurkennt að hafa gert mistök við ákvörðun launa starfsfólksins, á sama tíma og forsvarsmenn hans neita að rekja megi launamuninn til kyns. Konan sem sótti málið hóf störf hjá RKÍ í lok september 2020, um það bil mánuði áður en karlinn. Hún var fyrst á hærri launum en maðurinn en að fjórum mánuðum liðnum voru laun hans hækkuð umfram laun konunnar. RKÍ hafði gert ráðningarsamning við manninn þar sem kveðið var á um endurskoðun launa en RKÍ hélt því meðal annars fram að sambærilegt ákvæði væri ekki að finna í ráðningarsamningi konunnar, jafnvel þótt svo virðist sem minnst sé á endurskoðun launa í drögum sem konan lagði fram. Launahækkun mannsins leiddi til þess að hann fékk hærri laun, sem nam 40 þúsund krónum á mánuði, en konan í átta mánuði. Þegar upp komst um launamunin voru laun konunnar hækkuð til samræmis en ekki afturvirkt. Konan hélt því fram að launamunurinn hefði ekki verið málefnalegur og benti meðal annars á að yfirmenn hefðu í fyrstu viðurkennt mistökin og beðist afsökunar. Þegar hún hefði farið fram á formleg svör hefðu viðbrögðin hins vegar breyst og því verið haldið fram að engin mistök hefðu átt sér stað heldur hefði karlinn verðskuldað hækkunina en ekki konan. Þá bendir hún á að eftir að málið komst upp hefðu öll laun verið yfirfarin og hennar hækkuð. Konan segir afstöðu RKÍ þversagnakennda og ekki annað séð en að forsvarsmenn samtakanna hafi reynt að „fría sig ábyrgð á brotum sínum með eftiráskýringum þegar háttsemi kærða var kærð til kærunefndar jafnréttismála“. Hvað varðar sjónarmið RKÍ þá virðast þau sannarlega nokkuð þversagnarkennd, þar sem samtökin viðurkenna að mistök hafi verið gerð en halda því á sama tíma fram að launamismunurinn hafi ekki verið kynbundinn. Segir meðal annars að RKÍ hafi sent konunni bréf þar sem fram kemur að það hafi ekki verið ætlunin að mismuna milli hennar og samstarfsmanns hennar en einnig að málefnalegar ástæður hafi legið að baki mismuninum. Þá kemur fram að samið var við manninn við ráðningu um endurskoðun launa en dregið í efa að sambærilegt ákvæði hafi verið að finna í ráðningarsamningi konunnar. Þá væri það starfsmanna að óska eftir launhækkunum. RKÍ óskaði eftir frávísun málsins þar sem búið var að gera upp við konuna en kærunefndin hafnaði því. „Áður er rakið að kærði hafi viðurkennt mistök við greiðslu launa til kæranda, hækkað laun hennar til samræmis við laun karlkyns samstarfsmannsins sem gegndi sama starfi og kærandi hjá kærða þegar upp komst um launamuninn, greitt henni fjárhæð sem að hans sögn var sú fjárhæð sem nemi launamuninum afturvirkt, jafnframt að hafa sent henni skriflega afsökunarbeiðni og staðfest að hann muni læra af reynslunni. Af gögnum málsins og umsögnum kærða má afdráttarlaust ráða að hann hafi ekki talið unnt að réttlæta á hlutlægan og málefnalegan hátt umræddan launamun, þ.m.t. þá ákvörðun að endurskoða laun karlkyns starfsmanns með öðrum hætti en laun kæranda. Í samræmi við það verður ekki hjá því komist að telja að kærði hafi gerst brotlegur við 1. mgr. 18. gr. laga nr. 150/2020, sbr. 6. gr. sömu laga,“ segir í úrskurði nefndarinnar. RKÍ hafi þannig mismunað á grundvelli kyns.
Jafnréttismál Kjaramál Félagasamtök Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Innlent „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Innlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira