Evrópskt hlaðborð eða súrt hvalkjöt? Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar 9. maí 2023 13:01 Ung, íslensk kona útskrifaðist úr menntaskóla fyrir tæpum áratug og tók stefnuna á nám í grafískri hönnun í Berlín. Hún fótaði sig í náminu í nýrri borg, skemmti sér, kynntist menningu, matargerð og lærði nýtt tungumál. Hún hélt nánu sambandi við fjölskyldu sína, mömmu og pabba, afa og ömmu og bestu vinina heima allan tímann sem hún dvaldi í Berlín. Hún kynntist maka sínum og varð ólétt. Hún hafði þá klárað námið og hafið störf á þýskri auglýsingastofu en hélt aftur heim, reynslunni ríkari og til að vera nær fjölskyldu sinni þegar barnið kom í heiminn. Barnið fæddist nýlega, öllum heilsast vel og unga parið er um þessar mundir eftirsótt á íslenskum vinnumarkaði enda vel menntuð með alþjóðlega reynslu og fær í flestan sjó. Flest þekkjum við sambærilegar sögur úr nærumhverfi okkar. Lífsgæði EES Mikilvægt er að hafa það hugfast um þessar mundir að lunga þessara lífsgæða sem við teljum til sjálfsagðra hluta í dag og sagan hér að ofan rekur eru tilkomin vegna samskipta okkar við aðrar þjóðir. Þar vegur EES-samningurinn langsamlega þyngst. Það er hann sem gerir venjulegu fólki kleift að mennta sig, njóta heilbrigðisþjónustu, búa og vinna alls staðar á svæðinu. Hindranalaust. Það er hann sem varð til þess að Íslendingar njóta sambærilegra réttinda á Spáni eða í Grikklandi eins og heima hjá sér og öfugt. Samningnum hafa auk þess fylgt margs konar félagslegar og efnahagslegar framfarir á borð við neytendavernd og nútímasamkeppnislöggjöf sem hefur ekki bara fært okkur langtum fjölbreyttara vöruúrval en áður þekktist hér á landi heldur líka lægra verð. Stefna Viðreisnar er sú að ganga eigi enn lengra í áttina að Evrópu til þess að vöruverð lækki og lífsgæði aukist enn frekar. Ekki er vanþörf á. Til þess þurfum við að eiga sæti við borðið svo rödd okkar heyrist. Og ekki síður til að leysa okkur frá ótal sérlausnum sem íslenskur almenningur einn neyðist til að nota, eins og íslensku krónuna. Viðreisn mun ekki kvika frá þessari framtíðarsýn sinni, enda um langtímalausn að ræða sem þarfnast pólitískrar forystu sem sveiflast ekki með skoðanakönnunum og dægurþrasi. Í dag er veruleiki okkar hins vegar sá að samningurinnn um aðild að evrópska efnahagssvæðinu er okkar aðgangseyrir að Evrópu. Einangrun eða opnun Hér að ofan eru aðeins nokkur dæmi rakin um þær miklu umbætur sem samningurinn hefur fært Íslendingum og mun vonandi gera um ókomna tíð. Standa þarf vörð um samninginn og það sem hann hefur fært okkur. Það er mikilvægt að hafa í huga nú þegar misvandaðir talsmenn gömlu tímana - súrs hvalkjöts og flokksblaðanna - reyna allt hvað þeir geta til að grafa undan samningnum. Þeir reyna að færa rök fyrir því að afskekkt eyja norður í Ballarhafi hafi sérstaka hagsmuni af því að verða einangraðri en þegar er. Það er nefnilega einmitt vegna EES samningsins sem unga stúlkan sem getið var um í upphafi gat yfir höfuð flutt til Evrópu án mikillar fyrirhafnar, fengið rausnarlegan afslátt af skólagjöldunum í virtum, þýskum háskóla, og loks var það EES samningurinn sem tryggði henni þá neytendavernd að geta hringt í foreldra sína daglega yfir Atlantshafið án þess að það kostaði hana hönd og fót. Undir innri markaði Evrópu og sameiginlegri löggjöf eru ríkir hagsmunir sem Ísland hefur af samstarfi þjóða, frjálsum viðskiptum og mannréttindum. Af óskiljanlegum ástæðum á samningurinn sér fáa málsvara við ríkisstjórnarborðið um þessar mundir. Undir er líka sá veruleiki að ungt fólk hafi yfir höfuð áhuga á að búa hér á landi eða að minnsta kosti ástæðu til að snúa aftur eftir að hafa prófað hitt. Þá þykist ég vita að þau taki evrópskt hlaðborð fram yfir súrt hvalkjöt. Höfundur er formaður Viðreisnar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Viðreisn Utanríkismál Evrópusambandið Mest lesið Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen skrifar Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed skrifar Skoðun Fordómar frá sálfélagslegu sjónarhorni Sóley Dröfn Davíðsdóttir skrifar Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar Skoðun Frans páfi kvaddur eða meðtekinn? Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir skrifar Skoðun Að hata einhvern sem þú þarft á að halda? Katrín Pétursdóttir skrifar Skoðun Íslenskar pyndingar Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun SFS, Exit og norska leiðin þeirra Jón Kaldal skrifar Skoðun Friður - í framsöguhætti eða viðtengingarhætti? Bryndís Schram skrifar Skoðun Næringarfræði er lykillinn að betri heilsu, viltu vera með? Guðrún Nanna Egilsdóttir skrifar Skoðun Löngu þarft samtal um hóp sem gleymist! Katarzyna Kubiś skrifar Skoðun Menntun fyrir öll – nema okkur Haukur Guðmundsson skrifar Skoðun Það er ekki hægt að loka augunum fyrir þessum veruleika Davíð Bergmann skrifar Skoðun Kirkjugarðsballið: Eiga Íslendingar að mæta þar? Birgir Dýrfjörð skrifar Skoðun Að sækja gullið (okkar) Þröstur Friðfinnsson skrifar Skoðun Til hamingju blaðamenn! Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Stormur í Þjóðleikhúsinu Bubbi Morthens skrifar Skoðun Börn í skugga stríðs Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Opið bréf til mennta- og barnamálaráðherra Gunnar Örn Vopnfjörð Þorsteinsson skrifar Skoðun Hvernig gerum við Grundarhverfi enn betra? Ævar Harðarson skrifar Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar Skoðun 120km hraði á Keflavíkurveginum og netsölur með áfengi Jón Páll Haraldsson skrifar Sjá meira
Ung, íslensk kona útskrifaðist úr menntaskóla fyrir tæpum áratug og tók stefnuna á nám í grafískri hönnun í Berlín. Hún fótaði sig í náminu í nýrri borg, skemmti sér, kynntist menningu, matargerð og lærði nýtt tungumál. Hún hélt nánu sambandi við fjölskyldu sína, mömmu og pabba, afa og ömmu og bestu vinina heima allan tímann sem hún dvaldi í Berlín. Hún kynntist maka sínum og varð ólétt. Hún hafði þá klárað námið og hafið störf á þýskri auglýsingastofu en hélt aftur heim, reynslunni ríkari og til að vera nær fjölskyldu sinni þegar barnið kom í heiminn. Barnið fæddist nýlega, öllum heilsast vel og unga parið er um þessar mundir eftirsótt á íslenskum vinnumarkaði enda vel menntuð með alþjóðlega reynslu og fær í flestan sjó. Flest þekkjum við sambærilegar sögur úr nærumhverfi okkar. Lífsgæði EES Mikilvægt er að hafa það hugfast um þessar mundir að lunga þessara lífsgæða sem við teljum til sjálfsagðra hluta í dag og sagan hér að ofan rekur eru tilkomin vegna samskipta okkar við aðrar þjóðir. Þar vegur EES-samningurinn langsamlega þyngst. Það er hann sem gerir venjulegu fólki kleift að mennta sig, njóta heilbrigðisþjónustu, búa og vinna alls staðar á svæðinu. Hindranalaust. Það er hann sem varð til þess að Íslendingar njóta sambærilegra réttinda á Spáni eða í Grikklandi eins og heima hjá sér og öfugt. Samningnum hafa auk þess fylgt margs konar félagslegar og efnahagslegar framfarir á borð við neytendavernd og nútímasamkeppnislöggjöf sem hefur ekki bara fært okkur langtum fjölbreyttara vöruúrval en áður þekktist hér á landi heldur líka lægra verð. Stefna Viðreisnar er sú að ganga eigi enn lengra í áttina að Evrópu til þess að vöruverð lækki og lífsgæði aukist enn frekar. Ekki er vanþörf á. Til þess þurfum við að eiga sæti við borðið svo rödd okkar heyrist. Og ekki síður til að leysa okkur frá ótal sérlausnum sem íslenskur almenningur einn neyðist til að nota, eins og íslensku krónuna. Viðreisn mun ekki kvika frá þessari framtíðarsýn sinni, enda um langtímalausn að ræða sem þarfnast pólitískrar forystu sem sveiflast ekki með skoðanakönnunum og dægurþrasi. Í dag er veruleiki okkar hins vegar sá að samningurinnn um aðild að evrópska efnahagssvæðinu er okkar aðgangseyrir að Evrópu. Einangrun eða opnun Hér að ofan eru aðeins nokkur dæmi rakin um þær miklu umbætur sem samningurinn hefur fært Íslendingum og mun vonandi gera um ókomna tíð. Standa þarf vörð um samninginn og það sem hann hefur fært okkur. Það er mikilvægt að hafa í huga nú þegar misvandaðir talsmenn gömlu tímana - súrs hvalkjöts og flokksblaðanna - reyna allt hvað þeir geta til að grafa undan samningnum. Þeir reyna að færa rök fyrir því að afskekkt eyja norður í Ballarhafi hafi sérstaka hagsmuni af því að verða einangraðri en þegar er. Það er nefnilega einmitt vegna EES samningsins sem unga stúlkan sem getið var um í upphafi gat yfir höfuð flutt til Evrópu án mikillar fyrirhafnar, fengið rausnarlegan afslátt af skólagjöldunum í virtum, þýskum háskóla, og loks var það EES samningurinn sem tryggði henni þá neytendavernd að geta hringt í foreldra sína daglega yfir Atlantshafið án þess að það kostaði hana hönd og fót. Undir innri markaði Evrópu og sameiginlegri löggjöf eru ríkir hagsmunir sem Ísland hefur af samstarfi þjóða, frjálsum viðskiptum og mannréttindum. Af óskiljanlegum ástæðum á samningurinn sér fáa málsvara við ríkisstjórnarborðið um þessar mundir. Undir er líka sá veruleiki að ungt fólk hafi yfir höfuð áhuga á að búa hér á landi eða að minnsta kosti ástæðu til að snúa aftur eftir að hafa prófað hitt. Þá þykist ég vita að þau taki evrópskt hlaðborð fram yfir súrt hvalkjöt. Höfundur er formaður Viðreisnar.
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Iðjuþjálfar í leik- og grunnskólum: Tækifæri í baráttunni gegn agavanda og skólaforðun Hekla Björt Birkisdóttir,Hrefna Dagbjört Arnardóttir,Inga Fríða Guðbjörnsdóttir,Íris Kristrún Kristmundsdóttir skrifar
Skoðun Matvælaframleiðslulandið Ísland – er framtíð án sérþekkingar? Ólöf Guðný Geirsdóttir,Ólafur Ögmundarson skrifar
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun