Hvar eru útverðir mannréttindanna? Arnar Þór Jónsson skrifar 12. mars 2023 07:00 ,,Ópið var í veðurkortunum" segir aftan á sunnudagsblaði Moggans. En er Ópið ekki líka í laugardagsblaðinu? Ef raðað er saman púslum úr því blaði birtist hrollvekjandi heildarmynd. 1. Sigmundur Davíð Gunnlaugsson birtir grein sem ber heitið ,,Ráðuneyti sannleikans og endurmenntun þjóðarinnar". Greiningu SDG þurfa allir að lesa sem áhuga hafa á vernd borgaralegs frelsis. Meðal þess sem SDG nefnir í greininni er hvernig sambærileg löggjöf hefur framkallað vísi að lögregluríki í Bretlandi. Við athugun á vef Alþingis má sjá að enginn þingmaður Sjálfstæðisflokksins tók til máls um tillögur forsætisráðherra um hatursorðræðu. Hvers vegna þegja þingmenn flokksins frammi fyrir þessari aðför að málfrelsinu? 2. ,,Hryðjuverkamáli vísað frá" (bls. 4). Þetta er niðurstaða vegferðar sem hófst með því að lögreglan boðaði til blaðamannafundar og reiddi hátt til höggs yfir tveimur ungum mönnum, sem í framhaldinu hafa setið undir óvæginni umfjöllun í fjölmiðlum. Einhver verður að svara til ábyrgðar á þessu. Ef enginn ætlar að bera ábyrgð er lögreglan orðin ógn við mannréttindi, ekki þjónn réttarins. 3. ,,Dómsmálaráðuneytið hafnar athugasemdum" (bls. 11). Í fréttinni er fjallað um frumvarp sem á að styrkja og skýra heimildir lögreglu í þágu afbrotavarna, sömu heimildir lágu til grundvallar þeirri sneypuför sem lögreglan hefur farið í ofangreindu ,,hryðjuverkamáli". Í fréttinni kemur m.a. fram að ráðuneytið hafni sjónarmiðum LMFÍ um óljósan lagagrundvöll fyrir eftirlit af hálfu lögreglu. 4. ,,Öruggari borgarar með öflugri lögreglu. Gott skref hefur verið stigið í þá átt að styrkja löggæsluna til framtíðar" (bls. 26). Í ljósi fyrrgreindra þátta í sama blaði hlýtur að mega spyrja hvort þetta sé rétt mat hjá ritstjórn Moggans. Má ganga að því sem vísu að lögreglan sé borgurunum hliðholl, eða getur verið að upp séu að renna nýir tímar þar sem enginn er óhultur fyrir hlerunum, rannsóknaraðgerðum og saksókn? Þar sem blásið er til blaðamannafundar og vegið að mannorði fólks? Í kófinu gægðist lögreglan á glugga fólks til að kanna hvort mögulega hefði verið farið yfir fjöldatakmarkanir. Lögreglan knúði dyra hjá blásaklausu fólki til að tryggja að heilbrigt fólk sæti í stofufangelsi. Varnaðarorð Horfa verður raunsætt á stöðuna. Síðustu misseri hafa afhjúpað að réttarríkið stendur á veikari grunni en okkur óraði áður fyrir. Með vísan til farsóttar var sóttvarnaríki sett á fót, þar sem hornsteinum réttarríkis og vestræns frjálslyndis var skipt út fyrir ofríki, ritskoðun, þöggun og óttastjórnun. Hvaða ályktanir má draga af öllu þessu? Getum við horft á þessi púsl án þess að myndin af Ópinu raungerist í huga okkar? Er hugsanlegt að hér sé lögregluríki í fæðingu þar sem lögreglan hættir að verja borgaralegt frelsi en stundar þess í stað þjónustu við valdhafa með njósnum, hlerunum og valdbeitingu? Getur verið að í stað þess að beina öllum kröftum að alvöru glæpastarfsemi muni lögregla og saksóknarar verja tíma sínum í að rannsaka og ákæra þá sem ekki hafa réttar skoðanir? Er runninn upp sá tími að þeir sem ekki eru taldir „rétt hugsandi“ geti átt von á opinberri ákæru, á meðan aðrir geta haft í frammi öfgafullan málflutning án eftirmála? Varla vill nokkur maður búa í þjóðfélagi þar sem lögreglan þjónar sumum en öðrum ekki. Samkvæmt vestrænni lagahefð á réttvísin að vera blind. Í því felst m.a. að lögregla og ákæruvald mega ekki láta nota sig í pólitískum tilgangi. Eru sjálfstæðismenn algjörlega heillum horfnir? Hin frjálsa samfélagsgerð er í hættu. Í kófinu breyttist réttarríkið í sóttvarnaríki. Mannréttindi borgaranna urðu að sjónhverfingu en lögregluríkinu óx fiskur um hrygg. Lögreglan fékk of mikil völd, án þess að dómsvaldið eða löggjafarvaldið stigju niður fæti og settu nægilega skýr mörk. Háskaleg skref voru stigin í átt til harðstjórnar án opinnar og lýðræðislegrar umræðu. Afleiðingar þessarar umbreytingar gætu orðið langvarandi. Ein myndbirtingin gæti orðið breytt ásýnd lögreglu, sem þjónar ekki lengur almenningi, lögum og rétti, heldur ráðandi valdi og ríkjandi hugmyndafræði. Hafa má réttmætar áhyggjur af því að þessi þróun sé ógn við frjálst og borgaralegt samfélag. Í þessu felst einnig skýr lýðræðisógn. Er farið að fenna yfir gildi Sjálfstæðisflokksins? Höfundur er lögmaður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Arnar Þór Jónsson Sjálfstæðisflokkurinn Mest lesið Halldór 4. 10. 2025 Halldór Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson Skoðun Skoðun Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Sjá meira
,,Ópið var í veðurkortunum" segir aftan á sunnudagsblaði Moggans. En er Ópið ekki líka í laugardagsblaðinu? Ef raðað er saman púslum úr því blaði birtist hrollvekjandi heildarmynd. 1. Sigmundur Davíð Gunnlaugsson birtir grein sem ber heitið ,,Ráðuneyti sannleikans og endurmenntun þjóðarinnar". Greiningu SDG þurfa allir að lesa sem áhuga hafa á vernd borgaralegs frelsis. Meðal þess sem SDG nefnir í greininni er hvernig sambærileg löggjöf hefur framkallað vísi að lögregluríki í Bretlandi. Við athugun á vef Alþingis má sjá að enginn þingmaður Sjálfstæðisflokksins tók til máls um tillögur forsætisráðherra um hatursorðræðu. Hvers vegna þegja þingmenn flokksins frammi fyrir þessari aðför að málfrelsinu? 2. ,,Hryðjuverkamáli vísað frá" (bls. 4). Þetta er niðurstaða vegferðar sem hófst með því að lögreglan boðaði til blaðamannafundar og reiddi hátt til höggs yfir tveimur ungum mönnum, sem í framhaldinu hafa setið undir óvæginni umfjöllun í fjölmiðlum. Einhver verður að svara til ábyrgðar á þessu. Ef enginn ætlar að bera ábyrgð er lögreglan orðin ógn við mannréttindi, ekki þjónn réttarins. 3. ,,Dómsmálaráðuneytið hafnar athugasemdum" (bls. 11). Í fréttinni er fjallað um frumvarp sem á að styrkja og skýra heimildir lögreglu í þágu afbrotavarna, sömu heimildir lágu til grundvallar þeirri sneypuför sem lögreglan hefur farið í ofangreindu ,,hryðjuverkamáli". Í fréttinni kemur m.a. fram að ráðuneytið hafni sjónarmiðum LMFÍ um óljósan lagagrundvöll fyrir eftirlit af hálfu lögreglu. 4. ,,Öruggari borgarar með öflugri lögreglu. Gott skref hefur verið stigið í þá átt að styrkja löggæsluna til framtíðar" (bls. 26). Í ljósi fyrrgreindra þátta í sama blaði hlýtur að mega spyrja hvort þetta sé rétt mat hjá ritstjórn Moggans. Má ganga að því sem vísu að lögreglan sé borgurunum hliðholl, eða getur verið að upp séu að renna nýir tímar þar sem enginn er óhultur fyrir hlerunum, rannsóknaraðgerðum og saksókn? Þar sem blásið er til blaðamannafundar og vegið að mannorði fólks? Í kófinu gægðist lögreglan á glugga fólks til að kanna hvort mögulega hefði verið farið yfir fjöldatakmarkanir. Lögreglan knúði dyra hjá blásaklausu fólki til að tryggja að heilbrigt fólk sæti í stofufangelsi. Varnaðarorð Horfa verður raunsætt á stöðuna. Síðustu misseri hafa afhjúpað að réttarríkið stendur á veikari grunni en okkur óraði áður fyrir. Með vísan til farsóttar var sóttvarnaríki sett á fót, þar sem hornsteinum réttarríkis og vestræns frjálslyndis var skipt út fyrir ofríki, ritskoðun, þöggun og óttastjórnun. Hvaða ályktanir má draga af öllu þessu? Getum við horft á þessi púsl án þess að myndin af Ópinu raungerist í huga okkar? Er hugsanlegt að hér sé lögregluríki í fæðingu þar sem lögreglan hættir að verja borgaralegt frelsi en stundar þess í stað þjónustu við valdhafa með njósnum, hlerunum og valdbeitingu? Getur verið að í stað þess að beina öllum kröftum að alvöru glæpastarfsemi muni lögregla og saksóknarar verja tíma sínum í að rannsaka og ákæra þá sem ekki hafa réttar skoðanir? Er runninn upp sá tími að þeir sem ekki eru taldir „rétt hugsandi“ geti átt von á opinberri ákæru, á meðan aðrir geta haft í frammi öfgafullan málflutning án eftirmála? Varla vill nokkur maður búa í þjóðfélagi þar sem lögreglan þjónar sumum en öðrum ekki. Samkvæmt vestrænni lagahefð á réttvísin að vera blind. Í því felst m.a. að lögregla og ákæruvald mega ekki láta nota sig í pólitískum tilgangi. Eru sjálfstæðismenn algjörlega heillum horfnir? Hin frjálsa samfélagsgerð er í hættu. Í kófinu breyttist réttarríkið í sóttvarnaríki. Mannréttindi borgaranna urðu að sjónhverfingu en lögregluríkinu óx fiskur um hrygg. Lögreglan fékk of mikil völd, án þess að dómsvaldið eða löggjafarvaldið stigju niður fæti og settu nægilega skýr mörk. Háskaleg skref voru stigin í átt til harðstjórnar án opinnar og lýðræðislegrar umræðu. Afleiðingar þessarar umbreytingar gætu orðið langvarandi. Ein myndbirtingin gæti orðið breytt ásýnd lögreglu, sem þjónar ekki lengur almenningi, lögum og rétti, heldur ráðandi valdi og ríkjandi hugmyndafræði. Hafa má réttmætar áhyggjur af því að þessi þróun sé ógn við frjálst og borgaralegt samfélag. Í þessu felst einnig skýr lýðræðisógn. Er farið að fenna yfir gildi Sjálfstæðisflokksins? Höfundur er lögmaður.
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar