Sannleikurinn er sagna bestur Tómas Guðbjartsson skrifar 4. nóvember 2022 07:01 Undanfarnar vikur hefur Ferðafélag Íslands verið mikið í fjölmiðlum þar sem m.a. hafa komið fram alvarlegar ásakanir í garð stjórnar, og félagið jafnvel kallað „skjallbandalag“ þar sem þöggun og meðvirkni ráði ríkjum”. Um leið hefur verið gert lítið úr niðurstöðum eins fjölmennasta fundar í sögu félagsins sem haldinn var í síðustu viku. Staðreyndin er sú að á fundinum kom skýrt fram, stutt staðreyndum, að kynferðisofbeldi innan félagsins hefur ekki verið þaggað niður af stjórn. Þótt vissulega geti Ferðafélagið, líkt og önnur félagasamtök og fyrirtæki, gert betur í þessum mikilvæga málaflokki, þá hefur þessum málum ávallt verið vísað í skilgreinda farvegi innan félagsins. Á heimasíðu FÍ má nálgast framsöguræður fundarins þar sem vel á annan tug af 300 fundargestum tóku til máls. Á fundinum var rakið hvernig fyrrverandi forseti og nánustu stuðningsmenn hennar reyndu að ná völdum í félaginu, með ólýðræðislegum og ómaklegum hætti þar sem nokkrum stjórnarmönnum var m.a. hótað opinberum ærumeiðingum. Í fjölmiðlum, þar á meðal í nýlegu helgarviðtali, var stjórnarfólki lögð ósönn orð í munn og það nafngreint, jafnvel í tengslum við mál sem trúnaður á að ríkja um. Slíkt er algjörlega á skjön við siða- og verklagsreglur slíkra mála, jafnt hjá félagasamtökum sem fyrirtækjum. Það er ekkert sem rökstyður fullyrðingar um að hylmt hafi verið yfir kynferðisofbeldi af stjórn félagsins. Fyrir það fyrsta fær stjórnin ekki slík mál á sitt borð auk þess sem stjórnin stóð einhuga með fyrrverandi forseta að því að innleiða nýjar og endurbættar starfsreglur varðandi einelti og kynferðisofbeldi í febrúar sl. Hefur öllum málum sem borist hafa félaginu síðan hefur verið vísað í þá farvegi sem þar eru tilgreindir. Um er að ræða tvö eineltismál og er annað þeirra kvörtun framkvæmdastjóra félagsins um einelti af hálfu forseta í sinn garð. Var það meðhöndlað samkvæmt áðurnefndum verklagsreglum sem fyrrverandi forseti hafði sjálf tekið þátt í að innleiða. Þar er m.a. kveðið á um að meintur gerandi stígi til hliðar tímabundið á meðan unnið er úr málinu. Allt tal um „þöggunarsamning“ stjórnar gagnvart henni á því ekki við, enda einfaldlega verið að fylgja verklagsreglum. Eineltiskvörtun framkvæmdastjóra var samkvæmt sömu verklagsreglum send til utanaðkomandi fagaðila, sem voru að vinna í málinu þegar fyrirspurn barst í lok sumars frá lögfræðingi fyrrverandi forseta. Sagðist hún þar vilja stíga til hliðar í sátt með hagsmuni FÍ að leiðarljósi og óskaði eftir að eineltisákæran væri felld niður. Þolandi ákvað eftir nokkra umhugsun að fella kæruna niður, en eins og flestum er ljóst efndi fyrrverandi forseti ekki sinn hluta samkomulagsins. Á félagsfundinum í sl. viku var lögð fram vantrauststillöga á stjórn FÍ en frávísunartillaga á hana var samþykkt með 85% greiddra atkvæða. Í kjölfarið var síðan borin upp og samþykkt traustsyfirlýsing á stjórn félagsins með svipuðum fjölda atkvæða. Öllum var frjálst að tala á þessum fundi og það er útúrsnúningur að gera lítið úr því félagsfólki sem sótti fundinn og afdráttarlausri niðurstöðu hans. Allir 11 þús. félagar FÍ áttu þess kost að mæta á fundinn, þ.m.t. stuðningsmenn fyrrverandi forseta, en dagana fyrir fundinn höfðu þónokkrir þeirra skráð sig aftur í félagið til að taka þátt í honum. Málflutningur af Ferðafélaginu hefur oft á tíðum undanfarið verið einhliða og byggir oftar en ekki á sögusögnum, t.d. að fyrrverandi stjórnarmaður, sem sagði sig úr stjórn fyrir ári síðan, hafi eftir það verið aðstoðarfararstjóri í ferðum félagsins. Þetta er ósatt líkt og sú fullyrðing að ég hafi barist fyrir endurkomu hans í stjórn félagsins, enda annar aðili kosinn í stjórn í hans stað á síðasta aðalfundi. Þessi fyrrverandi stjórnarmaður hefur hins vegar tekið þátt í ferðum félagsins, enda hafði fyrrverandi forseti sagt við hann og aðra að slíkt væri sjálfsagt og þau tvö m.a. tekið þátt í sömu skíðaferð um hálendið sl. vetur. Ferðafélag Íslands er ekki hafið yfir gagnrýni og félagið getur klárlega gert betur í ofbeldis- og eineltismálum. Gagnrýni verður þó að vera málefnaleg og byggja á staðreyndum. Það er ömurlegt að þurfa sífellt að sitja undir röngum ásökunum, falsfréttum sem fólk fer að trúa séu þær endurteknar nógu oft. Afsögn fyrrverandi forseta kom ekki til vegna aðgerðaleysis stjórnar í eineltis- og kynferðisofbeldismálum, heldur var hún sorgleg afleiðing ólýðræðislegra stjórnarhátta og eineltistilburða hennar sem aðrir í stjórn félagsins gátu engan veginn sætt sig við og bar að bregðast við. Nú er mikilvægt að við félagsmenn í FÍ snúum bökum saman og vinnum áfram af krafti að því að efla félagið okkar og gera það enn betra. Við vitum að með jákvæðu samtali og samvinnu okkar á milli okkar getum við fundið leiðir til að laga það sem þarf að laga og efla félagið enn frekar til framtíðar. Höfundur er læknir og náttúruverndarsinni sem á sæti í stjórn Ferðafélagi Íslands. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ólga innan Ferðafélags Íslands Tómas Guðbjartsson Ferðamennska á Íslandi Mest lesið 56.000 krónur í vasa Kópavogsbúa Ásdís Kristjánsdóttir Skoðun Af hverju byggjum við innan gróinna hverfa? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun NordAN: Vegið að norrænni forvarnarstefnu Siv Friðleifsdóttir Skoðun Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty Skoðun Hugleiðingar og skoðanaskipti um rasisma og útlendingahatur Ole Anton Bieltvedt Skoðun Er stríðsglæpamaður í rútunni? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir, Hrönn Guðmundsdóttir Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson Skoðun Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir Skoðun Halldór 31.05.2025 Halldór Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Skoðun Skoðun Ef þið þurfið að segja upphátt að þið séuð ekki rasistar... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Hugleiðingar og skoðanaskipti um rasisma og útlendingahatur Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun 56.000 krónur í vasa Kópavogsbúa Ásdís Kristjánsdóttir skrifar Skoðun NordAN: Vegið að norrænni forvarnarstefnu Siv Friðleifsdóttir skrifar Skoðun Af hverju byggjum við innan gróinna hverfa? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Er stríðsglæpamaður í rútunni? Ragnhildur Hólmgeirsdóttir, Hrönn Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Til hamingju með sjómannadaginn Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Cardenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Sjá meira
Undanfarnar vikur hefur Ferðafélag Íslands verið mikið í fjölmiðlum þar sem m.a. hafa komið fram alvarlegar ásakanir í garð stjórnar, og félagið jafnvel kallað „skjallbandalag“ þar sem þöggun og meðvirkni ráði ríkjum”. Um leið hefur verið gert lítið úr niðurstöðum eins fjölmennasta fundar í sögu félagsins sem haldinn var í síðustu viku. Staðreyndin er sú að á fundinum kom skýrt fram, stutt staðreyndum, að kynferðisofbeldi innan félagsins hefur ekki verið þaggað niður af stjórn. Þótt vissulega geti Ferðafélagið, líkt og önnur félagasamtök og fyrirtæki, gert betur í þessum mikilvæga málaflokki, þá hefur þessum málum ávallt verið vísað í skilgreinda farvegi innan félagsins. Á heimasíðu FÍ má nálgast framsöguræður fundarins þar sem vel á annan tug af 300 fundargestum tóku til máls. Á fundinum var rakið hvernig fyrrverandi forseti og nánustu stuðningsmenn hennar reyndu að ná völdum í félaginu, með ólýðræðislegum og ómaklegum hætti þar sem nokkrum stjórnarmönnum var m.a. hótað opinberum ærumeiðingum. Í fjölmiðlum, þar á meðal í nýlegu helgarviðtali, var stjórnarfólki lögð ósönn orð í munn og það nafngreint, jafnvel í tengslum við mál sem trúnaður á að ríkja um. Slíkt er algjörlega á skjön við siða- og verklagsreglur slíkra mála, jafnt hjá félagasamtökum sem fyrirtækjum. Það er ekkert sem rökstyður fullyrðingar um að hylmt hafi verið yfir kynferðisofbeldi af stjórn félagsins. Fyrir það fyrsta fær stjórnin ekki slík mál á sitt borð auk þess sem stjórnin stóð einhuga með fyrrverandi forseta að því að innleiða nýjar og endurbættar starfsreglur varðandi einelti og kynferðisofbeldi í febrúar sl. Hefur öllum málum sem borist hafa félaginu síðan hefur verið vísað í þá farvegi sem þar eru tilgreindir. Um er að ræða tvö eineltismál og er annað þeirra kvörtun framkvæmdastjóra félagsins um einelti af hálfu forseta í sinn garð. Var það meðhöndlað samkvæmt áðurnefndum verklagsreglum sem fyrrverandi forseti hafði sjálf tekið þátt í að innleiða. Þar er m.a. kveðið á um að meintur gerandi stígi til hliðar tímabundið á meðan unnið er úr málinu. Allt tal um „þöggunarsamning“ stjórnar gagnvart henni á því ekki við, enda einfaldlega verið að fylgja verklagsreglum. Eineltiskvörtun framkvæmdastjóra var samkvæmt sömu verklagsreglum send til utanaðkomandi fagaðila, sem voru að vinna í málinu þegar fyrirspurn barst í lok sumars frá lögfræðingi fyrrverandi forseta. Sagðist hún þar vilja stíga til hliðar í sátt með hagsmuni FÍ að leiðarljósi og óskaði eftir að eineltisákæran væri felld niður. Þolandi ákvað eftir nokkra umhugsun að fella kæruna niður, en eins og flestum er ljóst efndi fyrrverandi forseti ekki sinn hluta samkomulagsins. Á félagsfundinum í sl. viku var lögð fram vantrauststillöga á stjórn FÍ en frávísunartillaga á hana var samþykkt með 85% greiddra atkvæða. Í kjölfarið var síðan borin upp og samþykkt traustsyfirlýsing á stjórn félagsins með svipuðum fjölda atkvæða. Öllum var frjálst að tala á þessum fundi og það er útúrsnúningur að gera lítið úr því félagsfólki sem sótti fundinn og afdráttarlausri niðurstöðu hans. Allir 11 þús. félagar FÍ áttu þess kost að mæta á fundinn, þ.m.t. stuðningsmenn fyrrverandi forseta, en dagana fyrir fundinn höfðu þónokkrir þeirra skráð sig aftur í félagið til að taka þátt í honum. Málflutningur af Ferðafélaginu hefur oft á tíðum undanfarið verið einhliða og byggir oftar en ekki á sögusögnum, t.d. að fyrrverandi stjórnarmaður, sem sagði sig úr stjórn fyrir ári síðan, hafi eftir það verið aðstoðarfararstjóri í ferðum félagsins. Þetta er ósatt líkt og sú fullyrðing að ég hafi barist fyrir endurkomu hans í stjórn félagsins, enda annar aðili kosinn í stjórn í hans stað á síðasta aðalfundi. Þessi fyrrverandi stjórnarmaður hefur hins vegar tekið þátt í ferðum félagsins, enda hafði fyrrverandi forseti sagt við hann og aðra að slíkt væri sjálfsagt og þau tvö m.a. tekið þátt í sömu skíðaferð um hálendið sl. vetur. Ferðafélag Íslands er ekki hafið yfir gagnrýni og félagið getur klárlega gert betur í ofbeldis- og eineltismálum. Gagnrýni verður þó að vera málefnaleg og byggja á staðreyndum. Það er ömurlegt að þurfa sífellt að sitja undir röngum ásökunum, falsfréttum sem fólk fer að trúa séu þær endurteknar nógu oft. Afsögn fyrrverandi forseta kom ekki til vegna aðgerðaleysis stjórnar í eineltis- og kynferðisofbeldismálum, heldur var hún sorgleg afleiðing ólýðræðislegra stjórnarhátta og eineltistilburða hennar sem aðrir í stjórn félagsins gátu engan veginn sætt sig við og bar að bregðast við. Nú er mikilvægt að við félagsmenn í FÍ snúum bökum saman og vinnum áfram af krafti að því að efla félagið okkar og gera það enn betra. Við vitum að með jákvæðu samtali og samvinnu okkar á milli okkar getum við fundið leiðir til að laga það sem þarf að laga og efla félagið enn frekar til framtíðar. Höfundur er læknir og náttúruverndarsinni sem á sæti í stjórn Ferðafélagi Íslands.
Skoðun Gigt, vinnumarkaðurinn, fjölgun hlutastarfa og viðeigandi aðlögun Hrönn Stefánsdóttir skrifar
Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar