Leggja til sex mánaða fæðingarorlof fyrir hvort foreldri Sunna Kristín Hilmarsdóttir skrifar 25. september 2020 10:34 Ríkisstjórn Íslands fundar í Ráðherrabústaðnum Foto: Vilhelm Gunnarsson/Vilhelm Gunnarsson Hvort foreldri um sig mun fá sex mánuði í fæðingarorlof, einn mánuður verður framseljanlegur og réttur til fæðingarorlofs vegna fæðingar fellur niður þegar barnið er átján mánaða samkvæmt drögum að nýjum heildarlögum um fæðingar- og foreldraorlof sem voru birt í samráðsgátt stjórnvalda í vikunni. Um næstu áramót á að lengja fæðingarorlofið í tólf mánuði en í dag er það tíu mánuðir; fjórir mánuðir fyrir hvort foreldri og tveir mánuðir sem foreldrar eiga sameiginlega. Frumvarpið sem nú er til umsagnar í samráðsgáttinni er afurð vinnu sem hófst í september í fyrra þegar Ásmundur Einar Daðason, félags- og barnamálaráðherra, stofnaði samstarfshóp sem átti að endurskoða í heild sinni lögin frá árin 2000 um fæðingar- og foreldraorlof og vinna að frumvarpi því tengdu. Fulltrúar frá Alþýðusambandi Íslands, Bandalagi háskólamanna, BSRB, Samtökum atvinnulífsins, Sambandi íslenskra sveitarfélaga og Vinnumálastofnun áttu sæti í hópnum auk fulltrúa frá ráðherra, fjármálaráðuneytinu og félagsmálaráðuneytinu. Ætlað að stuðla að aukinni atvinnuþátttöku og jafna tækifæri foreldra á vinnumarkaði Í drögum að frumvarpinu er lagt til að foreldrar eigi sjálfstæðan rétt til fæðingarorlofs í allt að sex mánuði hvort um sig vegna fæðingar, frumættleiðingar eða töku barns í varanlegt fóstur. Þá verður heimilt að framselja einn mánuð á milli foreldra. Jafnframt er lagt til að réttur til fæðingarorlofs vegna fæðingar falli niður þegar barnið nær átján mánaða aldri en í dag fellur rétturinn niður þegar barnið verður tveggja ára (24 mánaða). Í greinargerð frumvarpsins segir að breytingunni varðandi sex mánaða jafnan rétt foreldra til orlofs sé ætlað að við það að frumvarpið nái markmiðum sínum sem sé meðal annars það að hvetja báða foreldra til að gegna skyldum sínum gagnvart börnum sínum og fjölskyldulífi. „Á sama tíma er breytingunni ætlað að stuðla að aukinni atvinnuþátttöku og jafna tækifæri foreldra á vinnumarkaði og gera báðum foreldrum auðveldara að samræma þær skyldur sem þeim eru lagðar á herðar í starfi og einkalífi,“ eins og segir í greinargerðinni. Halldóra Mogensen, þingmaður Pírata, gagnrýnir þá forræðishyggju og þann ósveigjanleika sem hún telur birtast í frumvarpinu.Vísir/Vilhelm Segir að málið ætti ekki að koma vinnumarkaðnum við Varðandi breytinguna á réttinum til þess að nýta orlofið á átján mánuðum í stað 24 segir að ástæðan sé einkum sú að „tilgangur fæðingarorlofs er fyrst og fremst að annast barnið á fyrstu mánuðunum í lífi þess þegar það þarf ámikilli umönnun foreldra að halda og að barnið eigi þess kost að mynda sterk tilfinningatengsl við báða foreldra sína. Raunin er einnig sú að flest börn foreldra á vinnumarkaði eru komin í dagsvistun um átján mánaða aldur hjá dagforeldrum eða á leikskólumog því talið líklegra að hafi foreldri ekki nýtt fæðingarorlofsrétt sinn fyrir þann tíma komi foreldrið ekki til með að nýta þann rétt sinn,“ að því er segir í greinargerð. Halldóra Mogensen, þingmaður Pírata, gagnrýnir drög frumvarpsins í færslu sem hún birti á Facebook-síðu sinni í gær og segir ráðherra leggja það alfarið í hendur aðila vinnumarkaðarins að ákvarða um mál sem hafi miklar afleiðingar fyrir þroska og velferð barna til framtíðar. Hún segir að málið ætti í raun ekki að koma vinnumarkaðnum við. „Þessi óþolandi forræðishyggja og ósveigjanleiki mun bara koma til með að bitna á börnum og fjölskyldum. Hætta er á því að börn munu enda á því að fá minni tíma með foreldrum í þeim tilvikum þar sem eitt foreldri sér ekki fram á að geta tekið svona langt orlof á meðan að hitt foreldrið sem getur það fær ekki þann valmöguleika. Ef fókusinn væri raunverulega á hvað er barninu fyrir bestu þá væri þessi ákvörðun í höndum fjölskyldna. Voru mismunandi aðstæður fjölskyldna skoðaðar við þessa ákvörðunartöku eða á bara endalaust að troða öllum í sama kassann?“ spyr Halldóra í færslu sinni. Hér setur félagsmálaráðherra það alfarið í hendur aðila vinnumarkaðarins að ákvarða mál sem hefur gríðarlegar...Posted by Halldóra Mogensen on Thursday, September 24, 2020 Kalla eftir meiri sveigjanleika Þá hafa nokkrar umsagnir nú þegar birst inni á samráðsgáttinni og fagna þar flestir því að fæðingarorlof sé lengt í tólf mánuði. Hins vegar er kallað eftir meiri sveigjanleika, það er að foreldrar fái fleiri mánuði sem séu sameiginlegir, og að tíminn sem foreldrar hafi til þess að nýta fæðingarorlofið verði ekki styttur: „Nú er það einfaldlega svo að hluti foreldra, sérstaklega feðra, ýmist getur ekki eða vill ekki taka langt fæðingarorlof, og jafnvel ekkert orlof. Þá fá þau börn mun styttri tíma með foreldrum sínum heima en önnur börn, sem skapar misrétti og gefur börnum misgóða byrjun í lífinu. Það verður að finna jafnvægi á milli jafnréttissjónarmiða og sjónarmiða um réttindi og heilbrigði barnsins. Ef skipting 12 mánaða fæðingarorlofs væri t.d. 4-4-4, þar sem hvort foreldri ætti 4 mánuði og svo mætti deila fjórum mánuðum, myndi það tryggja jafnréttissjónarmið og einnig tryggja öllum börnum að minnsta kosti átta mánuði heima. Stytting nýtingartímans niður í 18 mánuði er líka skref aftur á bak. Því fer mjög fjarri að öll börn komist inn á leikskóla 18 mánaða. Mörg börn komast ekki inn á leikskóla fyrr en tveggja ára eða rúmlega tveggja ára,“ segir til að mynda í umsögn sem Svala Jónsdóttir sendi inn í gær. Félagsmál Fæðingarorlof Börn og uppeldi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér Innlent „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Hvalfjarðargöng opin á ný Innlent „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Innlent Líkamsárás í farþegaskipi Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Biðst afsökunar en segist hvorki þuklari, flassari né dónakarl Erlent Fleiri fréttir Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgarar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Keyrt á íslenska stráka á Ólympíuhátíð Ekki þeir sömu og voru handteknir vegna fyrri þjófnaðarins Minni helst á þjóðarmorð Serba á múslimum í Bosníu Sjá meira
Hvort foreldri um sig mun fá sex mánuði í fæðingarorlof, einn mánuður verður framseljanlegur og réttur til fæðingarorlofs vegna fæðingar fellur niður þegar barnið er átján mánaða samkvæmt drögum að nýjum heildarlögum um fæðingar- og foreldraorlof sem voru birt í samráðsgátt stjórnvalda í vikunni. Um næstu áramót á að lengja fæðingarorlofið í tólf mánuði en í dag er það tíu mánuðir; fjórir mánuðir fyrir hvort foreldri og tveir mánuðir sem foreldrar eiga sameiginlega. Frumvarpið sem nú er til umsagnar í samráðsgáttinni er afurð vinnu sem hófst í september í fyrra þegar Ásmundur Einar Daðason, félags- og barnamálaráðherra, stofnaði samstarfshóp sem átti að endurskoða í heild sinni lögin frá árin 2000 um fæðingar- og foreldraorlof og vinna að frumvarpi því tengdu. Fulltrúar frá Alþýðusambandi Íslands, Bandalagi háskólamanna, BSRB, Samtökum atvinnulífsins, Sambandi íslenskra sveitarfélaga og Vinnumálastofnun áttu sæti í hópnum auk fulltrúa frá ráðherra, fjármálaráðuneytinu og félagsmálaráðuneytinu. Ætlað að stuðla að aukinni atvinnuþátttöku og jafna tækifæri foreldra á vinnumarkaði Í drögum að frumvarpinu er lagt til að foreldrar eigi sjálfstæðan rétt til fæðingarorlofs í allt að sex mánuði hvort um sig vegna fæðingar, frumættleiðingar eða töku barns í varanlegt fóstur. Þá verður heimilt að framselja einn mánuð á milli foreldra. Jafnframt er lagt til að réttur til fæðingarorlofs vegna fæðingar falli niður þegar barnið nær átján mánaða aldri en í dag fellur rétturinn niður þegar barnið verður tveggja ára (24 mánaða). Í greinargerð frumvarpsins segir að breytingunni varðandi sex mánaða jafnan rétt foreldra til orlofs sé ætlað að við það að frumvarpið nái markmiðum sínum sem sé meðal annars það að hvetja báða foreldra til að gegna skyldum sínum gagnvart börnum sínum og fjölskyldulífi. „Á sama tíma er breytingunni ætlað að stuðla að aukinni atvinnuþátttöku og jafna tækifæri foreldra á vinnumarkaði og gera báðum foreldrum auðveldara að samræma þær skyldur sem þeim eru lagðar á herðar í starfi og einkalífi,“ eins og segir í greinargerðinni. Halldóra Mogensen, þingmaður Pírata, gagnrýnir þá forræðishyggju og þann ósveigjanleika sem hún telur birtast í frumvarpinu.Vísir/Vilhelm Segir að málið ætti ekki að koma vinnumarkaðnum við Varðandi breytinguna á réttinum til þess að nýta orlofið á átján mánuðum í stað 24 segir að ástæðan sé einkum sú að „tilgangur fæðingarorlofs er fyrst og fremst að annast barnið á fyrstu mánuðunum í lífi þess þegar það þarf ámikilli umönnun foreldra að halda og að barnið eigi þess kost að mynda sterk tilfinningatengsl við báða foreldra sína. Raunin er einnig sú að flest börn foreldra á vinnumarkaði eru komin í dagsvistun um átján mánaða aldur hjá dagforeldrum eða á leikskólumog því talið líklegra að hafi foreldri ekki nýtt fæðingarorlofsrétt sinn fyrir þann tíma komi foreldrið ekki til með að nýta þann rétt sinn,“ að því er segir í greinargerð. Halldóra Mogensen, þingmaður Pírata, gagnrýnir drög frumvarpsins í færslu sem hún birti á Facebook-síðu sinni í gær og segir ráðherra leggja það alfarið í hendur aðila vinnumarkaðarins að ákvarða um mál sem hafi miklar afleiðingar fyrir þroska og velferð barna til framtíðar. Hún segir að málið ætti í raun ekki að koma vinnumarkaðnum við. „Þessi óþolandi forræðishyggja og ósveigjanleiki mun bara koma til með að bitna á börnum og fjölskyldum. Hætta er á því að börn munu enda á því að fá minni tíma með foreldrum í þeim tilvikum þar sem eitt foreldri sér ekki fram á að geta tekið svona langt orlof á meðan að hitt foreldrið sem getur það fær ekki þann valmöguleika. Ef fókusinn væri raunverulega á hvað er barninu fyrir bestu þá væri þessi ákvörðun í höndum fjölskyldna. Voru mismunandi aðstæður fjölskyldna skoðaðar við þessa ákvörðunartöku eða á bara endalaust að troða öllum í sama kassann?“ spyr Halldóra í færslu sinni. Hér setur félagsmálaráðherra það alfarið í hendur aðila vinnumarkaðarins að ákvarða mál sem hefur gríðarlegar...Posted by Halldóra Mogensen on Thursday, September 24, 2020 Kalla eftir meiri sveigjanleika Þá hafa nokkrar umsagnir nú þegar birst inni á samráðsgáttinni og fagna þar flestir því að fæðingarorlof sé lengt í tólf mánuði. Hins vegar er kallað eftir meiri sveigjanleika, það er að foreldrar fái fleiri mánuði sem séu sameiginlegir, og að tíminn sem foreldrar hafi til þess að nýta fæðingarorlofið verði ekki styttur: „Nú er það einfaldlega svo að hluti foreldra, sérstaklega feðra, ýmist getur ekki eða vill ekki taka langt fæðingarorlof, og jafnvel ekkert orlof. Þá fá þau börn mun styttri tíma með foreldrum sínum heima en önnur börn, sem skapar misrétti og gefur börnum misgóða byrjun í lífinu. Það verður að finna jafnvægi á milli jafnréttissjónarmiða og sjónarmiða um réttindi og heilbrigði barnsins. Ef skipting 12 mánaða fæðingarorlofs væri t.d. 4-4-4, þar sem hvort foreldri ætti 4 mánuði og svo mætti deila fjórum mánuðum, myndi það tryggja jafnréttissjónarmið og einnig tryggja öllum börnum að minnsta kosti átta mánuði heima. Stytting nýtingartímans niður í 18 mánuði er líka skref aftur á bak. Því fer mjög fjarri að öll börn komist inn á leikskóla 18 mánaða. Mörg börn komast ekki inn á leikskóla fyrr en tveggja ára eða rúmlega tveggja ára,“ segir til að mynda í umsögn sem Svala Jónsdóttir sendi inn í gær.
Félagsmál Fæðingarorlof Börn og uppeldi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur Mest lesið Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Innlent Stal 73 rauðvínsflöskum og rúllaði burt á þríhjóli Erlent Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér Innlent „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Innlent Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ Innlent Hvalfjarðargöng opin á ný Innlent „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Innlent Líkamsárás í farþegaskipi Innlent Epstein-skjölin og Trump: Eitthvað virðist rotið í Danaveldi Erlent Biðst afsökunar en segist hvorki þuklari, flassari né dónakarl Erlent Fleiri fréttir Virknin minnkað þó áfram gjósi Tjald vonarinnar brann til kaldra kola Skötumessur Ásmundar Friðrikssonar gefa vel af sér „Þá er samkeppnishæfnin farin, það segir sig bara sjálft“ Líkamsárás í farþegaskipi „Kaldar kveðjur frá ESB“ og tilfinningaþrungin stund á Druslugöngu Hvalfjarðargöng opin á ný „Það er verið að taka aðeins of mikið“ Díselþjófar staðnir að verki: „Þetta er búið að kosta okkur milljónir“ „Ég held að það sé nú best að anda rólega“ Áhugi ungra stráka á Druslugöngunni kom skemmtilega á óvart Mögulegir Evróputollar á íslenskar vörur, lundastofn í rénun og Druslugangan Komst ekki heim frá Íran fyrr en mánuði eftir árásirnar Segir eðlilegast að strandveiðiheimildir verði fyrir utan alla potta Reyndist fjölmennt matarboð „þar sem gleðin var við völd“ Skógasafn vill Gunnfaxa en beðið svara eigenda Áfram gýs úr einum gíg „Það nægir ekki ESB að rústa eigin iðnaðarframleiðslu“ Vill bjóða borgarstjóra í vöfflukaffi eftir deilurnar Ósammála Náttúrufræðistofnun og segja veiðar á lunda forsvaranlegar Eldri borgarar í Vogum leiddu knattspyrnumenn inn á völlinn ESB leggur til tolla á Ísland: „Þetta er bara tillaga sem er á borðinu“ Uppsagnir sjómanna í Grindavík: „Hvenær er nóg, nóg?“ Vilja innlima Vesturbakkann og deilu um göngustíg lýkur með vöfflum Handtekinn vegna ólöglegs vopnaburðar Bilun í flugstjórn olli um tveggja tíma seinkun Mikið viðbragð vegna umferðarslyss Keyrt á íslenska stráka á Ólympíuhátíð Ekki þeir sömu og voru handteknir vegna fyrri þjófnaðarins Minni helst á þjóðarmorð Serba á múslimum í Bosníu Sjá meira