Kennarar létu ekki deigan síga í kófinu og hentu sér í djúpu laugina Margrét Helga Erlingsdóttir skrifar 10. september 2020 17:17 Sólveig Jakobsdóttir er prófessor í fjarkennslufræði með áherslu á upplýsingatækni, kennslutækni og markmiðlun við Háskóla Íslands. Háskóli Íslands Tæpur fjórðungur grunnskólakennara segir að aðgengi að tölvum og interneti á heimili sumra barna hafi verið ábótavant þegar faraldurinn stóð sem hæst fyrr á árinu. Þetta kemur fram í viðamikilli könnun á upplifun og reynslu kennara á tímum kófsins. Fréttastofa ræddi við Sólveigu Jakobsdóttur, prófessor í fjarkennslufræði, um þann hluta könnunarinnar sem sneri að notkun stafrænnar tækni og fjarkennslu. Rúmlega þrjú hundruð kennarar í leik-og grunnskólum svöruðu spurningum um þær áskoranir sem þeir stóðu frammi fyrir á vorönn þegar kennarar, í einu vetfangi, þurftu að tileinka sér stafræna tækni og fjarkennslu en sumir þeirra höfðu sáralitla reynslu af tölvunotkun. Sólveig segir marga kennara hafa skrifað um þá erfiðleika sem hafi falist í að vera dembt fyrirvaralaust út í krefjandi aðstæður. Menntun nemenda þeirra hafi verið hvatinn sem dreif þá áfram. Sumir hafi þurft að „læra að synda“ á einu augnabliki, að því er virtist, í djúpri laug fjarkennslunnar og nýrra forrita. Mikill meirihluti kennaranna sagði kórónuveirufaraldurinn hafa haft töluverð áhrif á kennsluhætti en Sólveig segir það ekki hafa komið sér á óvart. Sólveig er hluti af sex manna hópi sem er aðili að Rannsóknarstofu um upplýsingatækni og miðlun við menntavísindasvið. Kennarar stóðu frammi fyrir krefjandi aðstæðum á vorönn þegar þeir þurftu í einu vetfangi að tileinka sér stafrænar kennsluaðferðir og fjarkennslu.Vísir/Getty Í svörum framhaldsskólakennara var algengt að stærsta áskorunin við fjarnámið hafi verið að ná sambandi við nemendur og að halda þeim við efnið. „Það hafi verið sérstök áskorun að ná til viðkvæmra hópa auk þess sem það gat reyst erfitt að fá nemendur til að vera virkir í kennslustundum á netinu,“ segir Sólveig um svör kennaranna. Í svörum grunnskólakennara um helstu áskoranir var tæpur fjórðungur sem sagði aðgengi sumra barna að tölvum og interneti heima við vera ábótavant. „Tæpur fimmtungur hefur áhyggjur af viðkvæmum hópum með veikt bakland. Það er greinilegt, af mörgum svörum að dæma, að hlutverk foreldranna verður mikilvægara í að styðja við nám barnanna þegar þau eru heima. Og þá var erfitt að virkja suma foreldra, allmargir töluðu um að virkni sumra nemenda væri takmörkuð.“ Á hinn bóginn hafi það verið sérstaklega jákvætt að fylgjast með þeim foreldrum sem tóku meiri þátt í námi barna sinna en allajafna við venjulegar aðstæður. Þrátt fyrir að það hafi reynst mikil áskorun fyrir suma kennara að tileinka sér fjarkennslu, sérstaklega þá sem ekki höfðu gert það áður, sögðu kennararnir að samkennarar þeirra hefðu leikið lykilhlutverk í öllu ferlinu. Samvinna hafi aukist til muna og orðið til þess að auðvelda breytinguna sem fólst í því að færa kennslu úr staðnámi í fjarnám. Sólveig segir að reynsla kennara af fjarkennslunni hafi síður en svo eingöngu verið neikvæð. „Það er mjög gaman að lesa um jákvæða reynslu kennaranna. Margir framhaldsskólakennarar sögðust hafa lært inn á ný forrit og tækni sem muni nýtast þeim áfram í starfi og að notkun nýrrar tækni hafi í för með sér þróun fjölbreyttari aðferða við kennslu, námsmat og verkefnaskil.“ Kennarar hafi einnig dregið fram ljósa punkta á borð við aukið sjálfstæði og ábyrgð nemenda á námi sínu. Breytingin var þó ekki án erfiðleika að sögn Sólveigar. Sumir kennarar hafi sagt það kraftaverki líkast hversu vel hafi tekist til og að það hefði kostað „tuttugu og fjögurra klukkustunda vinnu á sólarhring“. „En það er greinilegt að kennarar eru ekkert lengur einyrkjar inni í stofu. Kennarar eru hluti af lærdómssamfélagi sem lætur ekki deigan síga við svona aðstæður heldur hendir sér út í djúpu laugina og nýtir sér alls konar björgunarbúnað. Fólk hjálpast að. Samkennarar og teymisvinna voru lykilatriði.“ Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Skóla - og menntamál Fjarvinna Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira
Tæpur fjórðungur grunnskólakennara segir að aðgengi að tölvum og interneti á heimili sumra barna hafi verið ábótavant þegar faraldurinn stóð sem hæst fyrr á árinu. Þetta kemur fram í viðamikilli könnun á upplifun og reynslu kennara á tímum kófsins. Fréttastofa ræddi við Sólveigu Jakobsdóttur, prófessor í fjarkennslufræði, um þann hluta könnunarinnar sem sneri að notkun stafrænnar tækni og fjarkennslu. Rúmlega þrjú hundruð kennarar í leik-og grunnskólum svöruðu spurningum um þær áskoranir sem þeir stóðu frammi fyrir á vorönn þegar kennarar, í einu vetfangi, þurftu að tileinka sér stafræna tækni og fjarkennslu en sumir þeirra höfðu sáralitla reynslu af tölvunotkun. Sólveig segir marga kennara hafa skrifað um þá erfiðleika sem hafi falist í að vera dembt fyrirvaralaust út í krefjandi aðstæður. Menntun nemenda þeirra hafi verið hvatinn sem dreif þá áfram. Sumir hafi þurft að „læra að synda“ á einu augnabliki, að því er virtist, í djúpri laug fjarkennslunnar og nýrra forrita. Mikill meirihluti kennaranna sagði kórónuveirufaraldurinn hafa haft töluverð áhrif á kennsluhætti en Sólveig segir það ekki hafa komið sér á óvart. Sólveig er hluti af sex manna hópi sem er aðili að Rannsóknarstofu um upplýsingatækni og miðlun við menntavísindasvið. Kennarar stóðu frammi fyrir krefjandi aðstæðum á vorönn þegar þeir þurftu í einu vetfangi að tileinka sér stafrænar kennsluaðferðir og fjarkennslu.Vísir/Getty Í svörum framhaldsskólakennara var algengt að stærsta áskorunin við fjarnámið hafi verið að ná sambandi við nemendur og að halda þeim við efnið. „Það hafi verið sérstök áskorun að ná til viðkvæmra hópa auk þess sem það gat reyst erfitt að fá nemendur til að vera virkir í kennslustundum á netinu,“ segir Sólveig um svör kennaranna. Í svörum grunnskólakennara um helstu áskoranir var tæpur fjórðungur sem sagði aðgengi sumra barna að tölvum og interneti heima við vera ábótavant. „Tæpur fimmtungur hefur áhyggjur af viðkvæmum hópum með veikt bakland. Það er greinilegt, af mörgum svörum að dæma, að hlutverk foreldranna verður mikilvægara í að styðja við nám barnanna þegar þau eru heima. Og þá var erfitt að virkja suma foreldra, allmargir töluðu um að virkni sumra nemenda væri takmörkuð.“ Á hinn bóginn hafi það verið sérstaklega jákvætt að fylgjast með þeim foreldrum sem tóku meiri þátt í námi barna sinna en allajafna við venjulegar aðstæður. Þrátt fyrir að það hafi reynst mikil áskorun fyrir suma kennara að tileinka sér fjarkennslu, sérstaklega þá sem ekki höfðu gert það áður, sögðu kennararnir að samkennarar þeirra hefðu leikið lykilhlutverk í öllu ferlinu. Samvinna hafi aukist til muna og orðið til þess að auðvelda breytinguna sem fólst í því að færa kennslu úr staðnámi í fjarnám. Sólveig segir að reynsla kennara af fjarkennslunni hafi síður en svo eingöngu verið neikvæð. „Það er mjög gaman að lesa um jákvæða reynslu kennaranna. Margir framhaldsskólakennarar sögðust hafa lært inn á ný forrit og tækni sem muni nýtast þeim áfram í starfi og að notkun nýrrar tækni hafi í för með sér þróun fjölbreyttari aðferða við kennslu, námsmat og verkefnaskil.“ Kennarar hafi einnig dregið fram ljósa punkta á borð við aukið sjálfstæði og ábyrgð nemenda á námi sínu. Breytingin var þó ekki án erfiðleika að sögn Sólveigar. Sumir kennarar hafi sagt það kraftaverki líkast hversu vel hafi tekist til og að það hefði kostað „tuttugu og fjögurra klukkustunda vinnu á sólarhring“. „En það er greinilegt að kennarar eru ekkert lengur einyrkjar inni í stofu. Kennarar eru hluti af lærdómssamfélagi sem lætur ekki deigan síga við svona aðstæður heldur hendir sér út í djúpu laugina og nýtir sér alls konar björgunarbúnað. Fólk hjálpast að. Samkennarar og teymisvinna voru lykilatriði.“
Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Skóla - og menntamál Fjarvinna Mest lesið Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Innlent Frambjóðandi Trump lýsti sér sem „svörtum nasista“ á klámsíðu Erlent Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Innlent Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Innlent Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu Innlent Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Innlent Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Innlent „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Innlent Reyndist ekki faðir stúlknanna Innlent Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg Innlent Fleiri fréttir Fundu lík karlmanns í Reynisfjalli Sýknaður af ákæru um manndráp af gáleysi á Akureyri Ákærður fyrir að stinga lækni í kvöldgöngu „Kerfið er algjörlega að bregðast fólkinu“ Vinnuslys töluvert tíðari á Íslandi en í Noregi Áhyggjuefni að innri landamærin séu ekki betur tryggð Dæmi um að fólk hafi fallið frá á meðan beðið er eftir NPA-þjónustu Kona á níræðisaldri sá björninn í þriggja metra fjarlægð Brynjar vill herða upp á mannréttindahugtakinu Hvítabjörninn felldur: Forðaði sér inn og sendi skilaboð á dóttur sína Útilokar ekki að snúa sér að öðrum verkefnum Senda vopnaða menn á svæðið Tilkynnt um ísbjörn og þyrla gæslunnar ræst út Óska eftir myndefni af Krýsuvíkurvegi Rafrettukóngur og eigandi Drekans sakaðir um 740 milljóna brot Nafn mannsins sem lést í vinnuslysi í Árborg „Fatlaða fólkið verður fyrir miskanum“ Hart tekist á um netaveiði í Ölfusá Reyndist ekki faðir stúlknanna Boða til kyrrðarstundar því íslenskt samfélag standi á krossgötum Engar ábendingar borist þrátt fyrir ákall Ríki og sveitarfélög benda á hvort annað varðandi NPA Útlendingum á Íslandi fjölgar hratt Brynjar snýr sér að mannréttindamálum Almenn ánægja með nýtt útlit Alþingis Brynjar segir af sér Forsætisráðherra mætir fyrstur manna í Samtalið Sjálfsagt að skoða að semja við önnur ríki um að hýsa erlenda fanga Benedikt Sveinsson er látinn Endalaus þrautaganga Haraldar eftir svörum Sjá meira