Brauð til sölu Guðmundur Steingrímsson skrifar 26. nóvember 2018 07:00 Á dögunum ákváðum við hjónin að kaupa okkur súrdeigsbrauð. Brauðið var afbragðsgott. Þegar sitthvor sneiðin hafði verið borðuð fórum við að velta fyrir okkur, í tíðindaleysi hversdagsins, hvað þessi herlegheit kostuðu. Það rann upp fyrir okkur ljós. Hversu fáránlegt er það að brauð — einn brauðhleifur — skuli kosta þúsund kall? Er það í lagi? Skyndilega fórum við að umgangast þetta brauð eins og einhver svakaleg gæði. Það skemmist og harðnar á tveimur dögum. Við veltum því auðvitað upp hvort ekki væri skynsamlegt að selja helminginn af því á Bland. Hálft súrdeigsbrauð til sölu. Fimm hundruð kall. Kannski gerum við það næst. Gæti líka verið skynsamlegt að slá saman í svona brauð, nágrannarnir. Spurning um að auglýsa eftir meðfjárfestum. Í öllu falli var það skyndilega orðið visst atriði í heimilishaldinu að reyna að njóta brauðsins á meðan það var enn mjúkt og klára sem mest af því. Í því skyni var farið sérstaklega heim í hádeginu einn daginn til þess að halda áfram að borða brauðið. Við náðum að klára það, svo gott sem. Annað hefði verið agalegt. Ég held að það sé orðið réttmætt og aðkallandi álitamál hvort svona brauð sé ekki tilvalin jólagjöf. Slíkt er verðið. Rolla í háu ljósunum Auðvitað er maður orðinn svolítið þreyttur á þessu. Þessu íslenska verðlagi. Þessari látlausu dýrtíð. Að vera íslenskur neytandi er eins og að vera stanslaust eins og rolla í háu ljósunum. Maður er sífellt undrandi. Alltaf jafn hissa. Alltaf jafn ráðvilltur. Alltaf jafn mikið hafður að fífli einhvern veginn. Á virkilega að rukka mann um 1500 kall fyrir bjór? Í alvöru? Níu þúsund kall fyrir rauðvínsflösku? Tvö þúsund og fimm hundruð fyrir hamborgara? Sjö hundruð og fimmtíu fyrir kaffi? Ísland virðist vera einn stór markaðsbrestur. Það er eins og neytendur hafi engin áhrif á verðlag. Þeir eiga bara að borga. Ég heyrði sögu af eldri konu á leigumarkaði um daginn. Leigan hennar ríflega tvöfaldaðist á tæplega tveggja ára tímabili. Hún varð að flytja út og leigir núna lítið herbergi. Endrum og eins keyrir hún framhjá gömlu íbúðinni. Hún hefur staðið auð í marga mánuði. Þetta er athyglisvert dæmi sem sýnir málið í hnotskurn: Það virðist vera mikilvægara að rukka hátt verð heldur en að selja vöruna. Stemningin virðist vera sú, að frekar eigi að verðleggja íbúðirnar hátt heldur en að leigja þær út. Batteríslaus tilboð Ég hugsaði mér gott til glóðarinnar á svörtum föstudegi. Ég skoðaði af athygli nokkur tilboð á hlutum sem vantar í heimilishaldið og var næstum því lagður af stað út í bæ að kaupa einhvern skollann þegar ég tók upp á því að hugsa málið aðeins betur og skoða smáa letrið. Auðvitað kom á daginn að til dæmis verkfærin sem mig langaði til að kaupa voru ekki með batteríum. Þau þurfti að kaupa sérstaklega. Og þau kostuðu milljón skrilljónir. Þetta er allt einhvern veginn svona. Greint var frá því í fréttum að verslanir hefðu verið staðnar að því að hækka verðið í aðdraganda föstudagsins til þess að geta svo auglýst ríflegar lækkanir. Snjallt. Það má alltaf reyna að græða á hinum sauðheimsku íslensku neytendum. Spurningin er hvort svoleiðis þenkjandi kaupmönnum verði kápan úr því klæðinu til lengdar. Einhvern tímann hættir fólk að borga. Ég trúi ekki öðru. Ég vafraði fljótlega inn á erlenda heimasíðu þar sem sömu verkfæri fengust fyrir ríflega helmingi lægra verð, á engu tilboði. Auðvitað kaupi ég þau frekar þar. Traustið Ég efast ekki um að aðilar í verslunarrekstri eiga alls konar skýringar á hraðbergi fyrir háu verðlagi. Og ég ætla ekki að alhæfa. Sumir virðast leggja sig fram um að reyna að bjóða ásættanleg verð. Nýr hamborgarastaður var opnaður um daginn. Þar er hægt að fá hamborgara á 1100 kall, sýndist mér. Það er skárra en tvö þúsund. Þegar ég gekk út af þessum stað fann ég til tilfinninga gagnvart matarverði sem ég hef ekki fundið um langa hríð á Íslandi, ef nokkurn tímann: Innilegrar ánægju með það að þarna skuli kannski vera kominn veitingamaður sem ætlar mögulega að veðja á það að verðlag skipti einhverju máli fyrir viðskiptavinina. Að þeir verði ánægðari með lægra verð. Það væri nýbreytni. Þetta er þó hugsun sem hefur rutt sér til rúms víða erlendis. Almennt finn ég til annarra tilfinninga gagnvart íslenskum verslunarrekstri. Eins og hjá mörgum, held ég, er tilfinningin vantraust. Ég á erfitt með að treysta því að verslun og þjónusta á Íslandi sé rekin með hagsmuni neytenda að leiðarljósi. Það er eins og annað ráði för. En hvað um það. Ég á skorpinn enda af súrdeigsbrauði heima. Sel hann á 350 kr. og málið er dautt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Guðmundur Steingrímsson Skoðun Mest lesið Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson Skoðun Skoðun Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Ríkið tekur – landsbyggðirnar fá minna Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Snjallasta stefnubreyting Samfylkingarinnar Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Þegar samfélagið þagnar Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Stjórnleysi í íslenskri dýravernd Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Olíumjólk Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Leikskólagjöld í Kópavogi þau hæstu á landinu Örn Arnarson skrifar Skoðun Pólitískur gúmmítékki Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Þegar bændur bregðast dýrum sínum – Valda þeim þjáningu og skelfilegum dauðdaga Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Morðæðið á Gaza - Vitfirringin má ekki eyðileggja mennskuna Jón Baldvin Hannesson skrifar Skoðun Orðsins fyllsta merking Eiríkur Kristjánsson skrifar Skoðun Dóru Björt svarað! Jón G. Hauksson skrifar Skoðun Ísland og hafið: viðbrögð við brotum Ísraels á alþjóðalögum Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Magnús Magnússon skrifar Skoðun Ekki mínir hagsmunir Berglind Hlín Baldursdóttir skrifar Sjá meira
Á dögunum ákváðum við hjónin að kaupa okkur súrdeigsbrauð. Brauðið var afbragðsgott. Þegar sitthvor sneiðin hafði verið borðuð fórum við að velta fyrir okkur, í tíðindaleysi hversdagsins, hvað þessi herlegheit kostuðu. Það rann upp fyrir okkur ljós. Hversu fáránlegt er það að brauð — einn brauðhleifur — skuli kosta þúsund kall? Er það í lagi? Skyndilega fórum við að umgangast þetta brauð eins og einhver svakaleg gæði. Það skemmist og harðnar á tveimur dögum. Við veltum því auðvitað upp hvort ekki væri skynsamlegt að selja helminginn af því á Bland. Hálft súrdeigsbrauð til sölu. Fimm hundruð kall. Kannski gerum við það næst. Gæti líka verið skynsamlegt að slá saman í svona brauð, nágrannarnir. Spurning um að auglýsa eftir meðfjárfestum. Í öllu falli var það skyndilega orðið visst atriði í heimilishaldinu að reyna að njóta brauðsins á meðan það var enn mjúkt og klára sem mest af því. Í því skyni var farið sérstaklega heim í hádeginu einn daginn til þess að halda áfram að borða brauðið. Við náðum að klára það, svo gott sem. Annað hefði verið agalegt. Ég held að það sé orðið réttmætt og aðkallandi álitamál hvort svona brauð sé ekki tilvalin jólagjöf. Slíkt er verðið. Rolla í háu ljósunum Auðvitað er maður orðinn svolítið þreyttur á þessu. Þessu íslenska verðlagi. Þessari látlausu dýrtíð. Að vera íslenskur neytandi er eins og að vera stanslaust eins og rolla í háu ljósunum. Maður er sífellt undrandi. Alltaf jafn hissa. Alltaf jafn ráðvilltur. Alltaf jafn mikið hafður að fífli einhvern veginn. Á virkilega að rukka mann um 1500 kall fyrir bjór? Í alvöru? Níu þúsund kall fyrir rauðvínsflösku? Tvö þúsund og fimm hundruð fyrir hamborgara? Sjö hundruð og fimmtíu fyrir kaffi? Ísland virðist vera einn stór markaðsbrestur. Það er eins og neytendur hafi engin áhrif á verðlag. Þeir eiga bara að borga. Ég heyrði sögu af eldri konu á leigumarkaði um daginn. Leigan hennar ríflega tvöfaldaðist á tæplega tveggja ára tímabili. Hún varð að flytja út og leigir núna lítið herbergi. Endrum og eins keyrir hún framhjá gömlu íbúðinni. Hún hefur staðið auð í marga mánuði. Þetta er athyglisvert dæmi sem sýnir málið í hnotskurn: Það virðist vera mikilvægara að rukka hátt verð heldur en að selja vöruna. Stemningin virðist vera sú, að frekar eigi að verðleggja íbúðirnar hátt heldur en að leigja þær út. Batteríslaus tilboð Ég hugsaði mér gott til glóðarinnar á svörtum föstudegi. Ég skoðaði af athygli nokkur tilboð á hlutum sem vantar í heimilishaldið og var næstum því lagður af stað út í bæ að kaupa einhvern skollann þegar ég tók upp á því að hugsa málið aðeins betur og skoða smáa letrið. Auðvitað kom á daginn að til dæmis verkfærin sem mig langaði til að kaupa voru ekki með batteríum. Þau þurfti að kaupa sérstaklega. Og þau kostuðu milljón skrilljónir. Þetta er allt einhvern veginn svona. Greint var frá því í fréttum að verslanir hefðu verið staðnar að því að hækka verðið í aðdraganda föstudagsins til þess að geta svo auglýst ríflegar lækkanir. Snjallt. Það má alltaf reyna að græða á hinum sauðheimsku íslensku neytendum. Spurningin er hvort svoleiðis þenkjandi kaupmönnum verði kápan úr því klæðinu til lengdar. Einhvern tímann hættir fólk að borga. Ég trúi ekki öðru. Ég vafraði fljótlega inn á erlenda heimasíðu þar sem sömu verkfæri fengust fyrir ríflega helmingi lægra verð, á engu tilboði. Auðvitað kaupi ég þau frekar þar. Traustið Ég efast ekki um að aðilar í verslunarrekstri eiga alls konar skýringar á hraðbergi fyrir háu verðlagi. Og ég ætla ekki að alhæfa. Sumir virðast leggja sig fram um að reyna að bjóða ásættanleg verð. Nýr hamborgarastaður var opnaður um daginn. Þar er hægt að fá hamborgara á 1100 kall, sýndist mér. Það er skárra en tvö þúsund. Þegar ég gekk út af þessum stað fann ég til tilfinninga gagnvart matarverði sem ég hef ekki fundið um langa hríð á Íslandi, ef nokkurn tímann: Innilegrar ánægju með það að þarna skuli kannski vera kominn veitingamaður sem ætlar mögulega að veðja á það að verðlag skipti einhverju máli fyrir viðskiptavinina. Að þeir verði ánægðari með lægra verð. Það væri nýbreytni. Þetta er þó hugsun sem hefur rutt sér til rúms víða erlendis. Almennt finn ég til annarra tilfinninga gagnvart íslenskum verslunarrekstri. Eins og hjá mörgum, held ég, er tilfinningin vantraust. Ég á erfitt með að treysta því að verslun og þjónusta á Íslandi sé rekin með hagsmuni neytenda að leiðarljósi. Það er eins og annað ráði för. En hvað um það. Ég á skorpinn enda af súrdeigsbrauði heima. Sel hann á 350 kr. og málið er dautt.
Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson Skoðun
Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson Skoðun
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
Skoðun Þegar bændur bregðast dýrum sínum – Valda þeim þjáningu og skelfilegum dauðdaga Ole Anton Bieltvedt skrifar
Skoðun Ísland og hafið: viðbrögð við brotum Ísraels á alþjóðalögum Inga Björk Margrétar Bjarnadóttir,Magnús Magnússon skrifar
Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson Skoðun
Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson Skoðun