Loftslagsbörnin Kjartan Hreinn Njálsson skrifar 31. ágúst 2017 07:00 Það fellur í skaut komandi kynslóða að takast á við afleiðingar loftslagsbreytinga. Eftir rúmlega tvö hundruð ár af framförum og tilheyrandi losun gróðurhúsalofttegunda finnum við nú fyrir fyrstu hrinu áfalla sem rekja má til hnattrænna breytinga á veðrakerfum Jarðarinnar. Á komandi áratugum munu þessi áhrif magnast og verða sífellt skelfilegri fyrir samfélag mannanna og náttúruna sem við eigum tilvist okkar að þakka. Að óbreyttu mun hitastig plánetunnar halda áfram að hækka, með þurrkum, skógareldum og hitabylgjum. Fellibyljir verða öflugri og sjávarstaða mun hækka um 30 til 120 sentímetra fyrir árið 2100. Þjóðir heims hafa sameinast um sögulegt samkomulag sem felur í sér að halda hnattrænni hlýnun vel undir tveimur gráðum (hlýnun miðað við tíma fyrir iðnbyltinguna er í kringum eina gráðu núna). Þó svo að lítið bóli á róttækum aðgerðum og óstöðugt stjórnmálaástand í nokkrum af helstu iðnríkjum heims ógni þessu markmiði, þá er ekki öll von úti. Breytingar á loftslagi Jarðarinnar eru óumflýjanlegar, það eina sem við getum gert er að berjast fyrir því að halda þeim í lágmarki. Börnin okkar þurfa að heyja þessa baráttu á sama tíma og þau takast á við breyttan veruleika. Framlag einstaklingsins til að stemma stigu við losun gróðurhúsalofttegunda er takmarkað, en þó mikilvægt. Þjóðríkin, borgaryfirvöld og einkafyrirtækin verða að axla sína ábyrgð. Einstaklingarnir, ég og þú, getum með okkar litla framlagi mótað nauðsynlegan tíðaranda breytinga. Gjörðir okkar geta hraðað orkuskiptum og breytingum á þjóðmálastefnum sem annars tæki áratugi að ná í gegn. Þannig þurfum við að hefja undirbúning unga fólksins fyrir þessa baráttu og útskýra fyrir því að gamlar og skynsamlegar hugmyndir eins og að flokka rusl eru ekki til þess fallnar að hafa mikil áhrif. Til þess að hafa raunveruleg áhrif þarf komandi kynslóð að taka upp bíllausan lífsstíl, eignast færri börn, draga úr flugferðum og leggja meiri áherslu mataræði sem byggir á grænmeti. Sá sem neytir fyrst og fremst grænmetisfæðis leggur fjórum sinnum meira af mörkum til minnkunar losunar en sá sem aðeins flokkar og endurvinnur rusl. Þetta eru þær aðferðir sem skila mestu, bæði þegar horft er til losunar og áhrifa á stefnumörkun. Þetta er þekking sem börnin okkar fá ekki á skoðanasíðum Fréttablaðsins. Þetta er þekking sem fæst með uppeldi og kennslu. Þar sem við gefum komandi kynslóðum breytt heimili í vöggugjöf, þá ættum við einnig að gefa þeim þekkinguna og viðhorfið sem þarf til að hafa áhrif á þann heim. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Kirkjur og kynfræðsla Bjarni Karlsson Skoðun Stóriðjutíminn á Íslandi er að renna sitt skeið Guðmundur Franklin Jónsson Skoðun Lesum meira með börnunum okkar Steinn Jóhannsson Skoðun Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun Íbúðalán Landsbankans og fyrstu kaupendur Helgi Teitur Helgason Skoðun Að læra íslensku sem annað mál: ný brú milli íslensku og ensku Guðrún Nordal Skoðun Barnvæn borg byggist á traustu leikskólakerfi Stefán Pettersson Skoðun Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir Skoðun Núll mínútur og þrjátíuogeittþúsund Grétar Birgisson Skoðun Ójöfnuður í fjármögnun nýsköpunarverkefna Elinóra Inga Sigurðardóttir Skoðun
Það fellur í skaut komandi kynslóða að takast á við afleiðingar loftslagsbreytinga. Eftir rúmlega tvö hundruð ár af framförum og tilheyrandi losun gróðurhúsalofttegunda finnum við nú fyrir fyrstu hrinu áfalla sem rekja má til hnattrænna breytinga á veðrakerfum Jarðarinnar. Á komandi áratugum munu þessi áhrif magnast og verða sífellt skelfilegri fyrir samfélag mannanna og náttúruna sem við eigum tilvist okkar að þakka. Að óbreyttu mun hitastig plánetunnar halda áfram að hækka, með þurrkum, skógareldum og hitabylgjum. Fellibyljir verða öflugri og sjávarstaða mun hækka um 30 til 120 sentímetra fyrir árið 2100. Þjóðir heims hafa sameinast um sögulegt samkomulag sem felur í sér að halda hnattrænni hlýnun vel undir tveimur gráðum (hlýnun miðað við tíma fyrir iðnbyltinguna er í kringum eina gráðu núna). Þó svo að lítið bóli á róttækum aðgerðum og óstöðugt stjórnmálaástand í nokkrum af helstu iðnríkjum heims ógni þessu markmiði, þá er ekki öll von úti. Breytingar á loftslagi Jarðarinnar eru óumflýjanlegar, það eina sem við getum gert er að berjast fyrir því að halda þeim í lágmarki. Börnin okkar þurfa að heyja þessa baráttu á sama tíma og þau takast á við breyttan veruleika. Framlag einstaklingsins til að stemma stigu við losun gróðurhúsalofttegunda er takmarkað, en þó mikilvægt. Þjóðríkin, borgaryfirvöld og einkafyrirtækin verða að axla sína ábyrgð. Einstaklingarnir, ég og þú, getum með okkar litla framlagi mótað nauðsynlegan tíðaranda breytinga. Gjörðir okkar geta hraðað orkuskiptum og breytingum á þjóðmálastefnum sem annars tæki áratugi að ná í gegn. Þannig þurfum við að hefja undirbúning unga fólksins fyrir þessa baráttu og útskýra fyrir því að gamlar og skynsamlegar hugmyndir eins og að flokka rusl eru ekki til þess fallnar að hafa mikil áhrif. Til þess að hafa raunveruleg áhrif þarf komandi kynslóð að taka upp bíllausan lífsstíl, eignast færri börn, draga úr flugferðum og leggja meiri áherslu mataræði sem byggir á grænmeti. Sá sem neytir fyrst og fremst grænmetisfæðis leggur fjórum sinnum meira af mörkum til minnkunar losunar en sá sem aðeins flokkar og endurvinnur rusl. Þetta eru þær aðferðir sem skila mestu, bæði þegar horft er til losunar og áhrifa á stefnumörkun. Þetta er þekking sem börnin okkar fá ekki á skoðanasíðum Fréttablaðsins. Þetta er þekking sem fæst með uppeldi og kennslu. Þar sem við gefum komandi kynslóðum breytt heimili í vöggugjöf, þá ættum við einnig að gefa þeim þekkinguna og viðhorfið sem þarf til að hafa áhrif á þann heim.
Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun
Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir Skoðun
Kynjajafnrétti á ekki að stöðvast við hurð heilbrigðiskerfisins Elín A. Eyfjörð Ármannsdóttir Skoðun
Mannfræðingar á atvinnumarkaði: opið bréf til íslenskra atvinnuveitenda Elísabet Dröfn Kristjánsdóttir Skoðun