Nýtt upphaf í Reykjavík Hjálmar Sveinsson skrifar 5. júlí 2012 06:00 Eftir fjögurra ára kreppu og nær algert byggingarstopp eru merki á lofti um að nýtt uppbyggingarskeið sé að hefjast í Reykjavík. Á svæði Háskóla Íslands í Vatnsmýrinni, sem hefur verið skipulagt fyrir vísinda- og stúdentagarða, er verið að byggja 280 stúdentaíbúðir. Borgarráð samþykkti um daginn að auglýsa 100 stúdentaíbúðir við Bolholt. Húsnæðissamvinnufélagið Búseti hyggst byggja um 250 íbúðir, af ýmsum stærðum og gerðum, við Einholt og Þverholt. Á næstunni verður kynnt nýtt rammaskipulag sem kveður á um talsverða uppbyggingu við höfnina og ekki má gleyma að til stendur að byggja nýtt spítala- og háskólahverfi á auða svæðinu milli nýju og gömlu Hringbrautar. Það verða mestu byggingarframkvæmdir í Reykjavík í áratugi. Fyrsta áfanga á að vera lokið eftir fimm ár. Þessar fyrirætlanir og framkvæmdir eru í takt við þá stefnu sem nú er verið að móta í þverpólitískri vinnu við endurskoðun aðalskipulags Reykjavíkur. Á kynningar- og umræðufundum, sem hafa verið haldnir í öllum hverfum borgarinnar undanfarið, hefur komið skýrt fram að nýtt aðalskipulag felur í sér róttæka stefnubreytingu. Skipulagið hverfur frá dreifbýlisstefnu undanfarinna ára og áratuga. Engin ný úthverfi verða byggð í Reykjavík næstu áratugi. Reykvíkingar, og íbúar höfuðborgarsvæðisins alls, eiga nú þegar mikið af ágætum úthverfum. Nú er komið að innhverfunum.Borg fyrir alls konar fólk Í kynningarbæklingi, sem skipulags- og byggingarsvið borgarinnar hefur gefið út, er gert ráð fyrir að Reykvíkingum fjölgi um 25.000 manns til ársins 2030. Það þýðir að byggja þarf um 12.000 íbúðir á tímabilinu. Skipulagið gerir ráð fyrir að uppbyggingin eigi sér fyrst og fremst stað á þéttingarási sem teygir sig frá Mýrargötu upp í gegnum Hlemm, meðfram Suðurlandsbraut, inn að Elliðaárósum og að Ártúnshöfða. Gert er ráð fyrir öflugum almenningssamgöngum á þessari leið og góðum hjólabrautum. Hitt þéttingarsvæðið er í Vatnsmýrinni. Þar verða byggðar allt að sjö þúsund íbúðir. Segja má að þar með myndist tveir þéttingarásar. Annar liggur frá vestri til austurs, hinn frá suðri til norðurs. Þeir skerast í miðborginni. Atrennur að þéttingu borgarinnar hafa heppnast misvel í gegnum tíðina. Morgunblaðshúsið, Skúlagötuskipulagið og Höfðatorg eru dæmi um háhýsaþéttingu sem tekur ekkert tillit til umhverfisins. Einnig hefur borið á ásókn í að byggja helst bara íbúðir fyrir eldri borgara og sterkefnað, barnlaust fólk á þéttingarreitum inni í borginni. Sennilega gefur það mest í aðra hönd fyrir fjárfesta og verktaka og jafnvel borgarsjóð líka, til skamms tíma. Það hlýtur samt að vera meiri framtíð í félagslegum fjölbreytileika. Það er ekki lífvænleg stefna að útiloka barnafólk frá nýjum íbúðarreitum í grennd við miðborgina.Skýrar línur Þéttingin hefur fengið neikvæðan stimpil undanfarin ár vegna þess að orðið hefur verið notað ítrekað til að réttlæta ýtrustu kröfur sérhagsmunaaðila. Það er því afar mikilvægt að árétta að hún er ekki markmið í sjálfu sér. Þétting er leið til að skapa vistvænni, manneskjulegri, líflegri og sjálfbærari borg. Þetta eru fögur orð og við vitum að fögur orð og fyrirheit gera lítið gagn ein og sér. Reynslan kennir okkur að það er nauðsynlegt að allir séu á sömu blaðsíðunni; íbúar, yfirvöld, fjárfestar, verktakar. Línurnar þurfa að vera alveg skýrar. Það þarf að vera alveg skýrt hvar verður byggt og hvar ekki næstu tvo til þrjá áratugi og markmiðin með uppbyggingunni eiga að vera á hreinu. Skilvirk leið til að koma í veg fyrir að þéttingarsvæðin í borginni séu lokuð fyrir félagslegum fjölbreytileika er að skapa fleiri valkosti á húsnæðismarkaði. Nýsamþykkt húsnæðisstefna gerir ráð fyrir að á fyrirhuguðum þéttingarsvæðum verði fjórðungur íbúðanna leigu- og búseturéttaríbúðir. Mikilvæg forsenda þess að Reykjavík verði í framtíðinni vistvæn og sjálfbær, og um leið manneskjuleg, er að umferðin verði meira borgarmiðuð þar sem gangandi og hjólandi njóta forgangs og hlutur almenningssamgangna verði stóraukinn. Til að það gangi eftir þarf margt að koma til. Endurhönnun gatna þarf að taka mið af nýrri forgangsröðun og slaka verður á úreltum kröfum um fjölda bílastæða við nýbyggingar. Fyrirtæki og opinberar stofnanir þurfa að koma sér um metnaðarfullri samgöngustefnu og gjald fyrir bílastæði á að svara raunkostnaði við gerð þeirra og rekstur. Nokkur skref hafa þegar verið tekin í þessa átt. Borgarbúar njóta grænna skrefa og metnaðarfullrar hjólreiðaáætlunar frá síðasta meirihluta. Núverandi meirihluti hefur meðal annars samþykkt samgönguætlun í samvinnu við ríkisvaldið sem gerir ráð fyrir miklu þéttari og öflugri almenningssamgöngum á höfuðborgarsvæðinu. Verið er að breyta reglum þannig að þær kveði ekki lengur á um lágmarksbílastæðafjölda, heldur hámarksbílastæðafjölda. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hjálmar Sveinsson Mest lesið Okkar lágkúrulega illska Lóa Hlín Hjálmtýsdóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Halldór 23.8.2025 Halldór Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir Skoðun Öndum rólega – á meðan húsið brennur Magnús Magnússon Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Skoðun Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Loforðið sem borgarstjóri gleymdi Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson skrifar Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir skrifar Sjá meira
Eftir fjögurra ára kreppu og nær algert byggingarstopp eru merki á lofti um að nýtt uppbyggingarskeið sé að hefjast í Reykjavík. Á svæði Háskóla Íslands í Vatnsmýrinni, sem hefur verið skipulagt fyrir vísinda- og stúdentagarða, er verið að byggja 280 stúdentaíbúðir. Borgarráð samþykkti um daginn að auglýsa 100 stúdentaíbúðir við Bolholt. Húsnæðissamvinnufélagið Búseti hyggst byggja um 250 íbúðir, af ýmsum stærðum og gerðum, við Einholt og Þverholt. Á næstunni verður kynnt nýtt rammaskipulag sem kveður á um talsverða uppbyggingu við höfnina og ekki má gleyma að til stendur að byggja nýtt spítala- og háskólahverfi á auða svæðinu milli nýju og gömlu Hringbrautar. Það verða mestu byggingarframkvæmdir í Reykjavík í áratugi. Fyrsta áfanga á að vera lokið eftir fimm ár. Þessar fyrirætlanir og framkvæmdir eru í takt við þá stefnu sem nú er verið að móta í þverpólitískri vinnu við endurskoðun aðalskipulags Reykjavíkur. Á kynningar- og umræðufundum, sem hafa verið haldnir í öllum hverfum borgarinnar undanfarið, hefur komið skýrt fram að nýtt aðalskipulag felur í sér róttæka stefnubreytingu. Skipulagið hverfur frá dreifbýlisstefnu undanfarinna ára og áratuga. Engin ný úthverfi verða byggð í Reykjavík næstu áratugi. Reykvíkingar, og íbúar höfuðborgarsvæðisins alls, eiga nú þegar mikið af ágætum úthverfum. Nú er komið að innhverfunum.Borg fyrir alls konar fólk Í kynningarbæklingi, sem skipulags- og byggingarsvið borgarinnar hefur gefið út, er gert ráð fyrir að Reykvíkingum fjölgi um 25.000 manns til ársins 2030. Það þýðir að byggja þarf um 12.000 íbúðir á tímabilinu. Skipulagið gerir ráð fyrir að uppbyggingin eigi sér fyrst og fremst stað á þéttingarási sem teygir sig frá Mýrargötu upp í gegnum Hlemm, meðfram Suðurlandsbraut, inn að Elliðaárósum og að Ártúnshöfða. Gert er ráð fyrir öflugum almenningssamgöngum á þessari leið og góðum hjólabrautum. Hitt þéttingarsvæðið er í Vatnsmýrinni. Þar verða byggðar allt að sjö þúsund íbúðir. Segja má að þar með myndist tveir þéttingarásar. Annar liggur frá vestri til austurs, hinn frá suðri til norðurs. Þeir skerast í miðborginni. Atrennur að þéttingu borgarinnar hafa heppnast misvel í gegnum tíðina. Morgunblaðshúsið, Skúlagötuskipulagið og Höfðatorg eru dæmi um háhýsaþéttingu sem tekur ekkert tillit til umhverfisins. Einnig hefur borið á ásókn í að byggja helst bara íbúðir fyrir eldri borgara og sterkefnað, barnlaust fólk á þéttingarreitum inni í borginni. Sennilega gefur það mest í aðra hönd fyrir fjárfesta og verktaka og jafnvel borgarsjóð líka, til skamms tíma. Það hlýtur samt að vera meiri framtíð í félagslegum fjölbreytileika. Það er ekki lífvænleg stefna að útiloka barnafólk frá nýjum íbúðarreitum í grennd við miðborgina.Skýrar línur Þéttingin hefur fengið neikvæðan stimpil undanfarin ár vegna þess að orðið hefur verið notað ítrekað til að réttlæta ýtrustu kröfur sérhagsmunaaðila. Það er því afar mikilvægt að árétta að hún er ekki markmið í sjálfu sér. Þétting er leið til að skapa vistvænni, manneskjulegri, líflegri og sjálfbærari borg. Þetta eru fögur orð og við vitum að fögur orð og fyrirheit gera lítið gagn ein og sér. Reynslan kennir okkur að það er nauðsynlegt að allir séu á sömu blaðsíðunni; íbúar, yfirvöld, fjárfestar, verktakar. Línurnar þurfa að vera alveg skýrar. Það þarf að vera alveg skýrt hvar verður byggt og hvar ekki næstu tvo til þrjá áratugi og markmiðin með uppbyggingunni eiga að vera á hreinu. Skilvirk leið til að koma í veg fyrir að þéttingarsvæðin í borginni séu lokuð fyrir félagslegum fjölbreytileika er að skapa fleiri valkosti á húsnæðismarkaði. Nýsamþykkt húsnæðisstefna gerir ráð fyrir að á fyrirhuguðum þéttingarsvæðum verði fjórðungur íbúðanna leigu- og búseturéttaríbúðir. Mikilvæg forsenda þess að Reykjavík verði í framtíðinni vistvæn og sjálfbær, og um leið manneskjuleg, er að umferðin verði meira borgarmiðuð þar sem gangandi og hjólandi njóta forgangs og hlutur almenningssamgangna verði stóraukinn. Til að það gangi eftir þarf margt að koma til. Endurhönnun gatna þarf að taka mið af nýrri forgangsröðun og slaka verður á úreltum kröfum um fjölda bílastæða við nýbyggingar. Fyrirtæki og opinberar stofnanir þurfa að koma sér um metnaðarfullri samgöngustefnu og gjald fyrir bílastæði á að svara raunkostnaði við gerð þeirra og rekstur. Nokkur skref hafa þegar verið tekin í þessa átt. Borgarbúar njóta grænna skrefa og metnaðarfullrar hjólreiðaáætlunar frá síðasta meirihluta. Núverandi meirihluti hefur meðal annars samþykkt samgönguætlun í samvinnu við ríkisvaldið sem gerir ráð fyrir miklu þéttari og öflugri almenningssamgöngum á höfuðborgarsvæðinu. Verið er að breyta reglum þannig að þær kveði ekki lengur á um lágmarksbílastæðafjölda, heldur hámarksbílastæðafjölda.
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar