Árans umhverfisreglugerðirnar Steinunn Stefánsdóttir skrifar 21. mars 2012 06:00 Sérákvæði sem gilt hafa fyrir eldri sorpbrennslustöðvar hafa nú verið felld úr gildi. Það þýðir að fyrir næstu áramót er öllum sorpbrennslustöðvum á Íslandi gert að uppfylla kröfur sem gerðar eru til sambærilegrar starfsemi annars staðar á Evrópska efnahagssvæðinu. Gerð er krafa um mælingar á díoxíni tvisvar á ári og samfelldar mælingar á öðrum tilgreindum efnum svo sem kolsýru og ryki. Reglugerðin snertir tvær sorpbrennslustöðvar; í Vestmannaeyjum og á Kirkjubæjarklaustri, en í kjölfar mikillar umræðu um díoxínmengun frá sorpbrennslustöðvum á síðasta ári var sorpbrennslum á Ísafirði og í Öræfum lokað. Afnám sérákvæðanna virðast koma forráðamönnum sveitarfélaganna sem um ræðir í opna skjöldu. Öllum hefði þó átt að vera ljóst að til þess kæmi fyrr eða síðar að undanþágan yrði felld úr gildi og fullljóst hefur það verið síðan í maí í fyrra þegar skýrsla Ríkisendurskoðunar um sorpbrennslur með undanþágur frá tilskipun ESB var lögð fyrir Alþingi. Það er sérkennilegur plagsiður að líta á reglugerðir og sáttmála sem gerðir eru umhverfinu til varnar sem einhvers konar tálma sem settir eru á til þess að gera fólki lífið leitt, erfitt eða dýrt. Í þessu tilviki er þó ekki einu sinni um að ræða nýja tilskipun heldur niðurfellingu á sérákvæði í tilskipun sem gilt hefur í meira en áratug. Rétt er einnig að rifja upp að reglur um mengunarvarnir sorpbrennsla sem gilda á Evrópska efnahagssvæðinu eru beinlínis runnar undan rifjum Íslendinga því á umhverfisráðstefnunni í Rio de Janeiro árið 1992 höfðu Íslendingar frumkvæði að því að settar yrðu reglur um mengunarvarnir í sorpbrennslum með lífríki hafsins og þar með hagsmuni fiskútflytjenda í huga. Þetta frumkvæði Íslendinga leiddi til þess að reglugerðin sem hér um ræðir var sett. Árið 1992 töldu Íslendingar sem sagt að mengun frá sorpbrennslum gæti skaðað fiskútflutning. Þegar þessi afstaða skilaði sér í Evrópureglugerð sem innleidd var á Evrópska efnahagssvæðinu börðust Íslendingar aftur á móti fyrir því að fá undanþágu frá henni og nú þegar afnema á undanþáguna er enn barist, meðal annars af hálfu Vestmannaeyjabæjar sem á afkomu sína einmitt að miklu leyti undir fiskútflutningi. Þetta er í meira lagi furðulega atburðarás. Loks mætti benda Vestmannaeyingum á að fyrst Reyknesingar treysta sér til að brenna innfluttu sorpi frá Bandaríkjunum í sorpeyðingastöðinni Kölku þá ætti þeim ekki að verða skotaskuld úr því að eyða sorpi Vestmannaeyinga líka. Þangað munu vera um 200 kílómetrar frá Vestmannaeyjum en til Svíþjóðar, þangað sem bæjaryfirvöld í Vestmannaeyjum hafa sagst íhuga að flytja sorp til brennslu, er að minnsta kosti tíu sinnum lengra. Það hlýtur því að vera til muna hagkvæmara fyrir Vestmannaeyinga að flytja sorp sitt þangað, og umhverfisvænna. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Fastir pennar Skoðanir Steinunn Stefánsdóttir Mest lesið Halldór 23.8.2025 Halldór Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson Skoðun
Sérákvæði sem gilt hafa fyrir eldri sorpbrennslustöðvar hafa nú verið felld úr gildi. Það þýðir að fyrir næstu áramót er öllum sorpbrennslustöðvum á Íslandi gert að uppfylla kröfur sem gerðar eru til sambærilegrar starfsemi annars staðar á Evrópska efnahagssvæðinu. Gerð er krafa um mælingar á díoxíni tvisvar á ári og samfelldar mælingar á öðrum tilgreindum efnum svo sem kolsýru og ryki. Reglugerðin snertir tvær sorpbrennslustöðvar; í Vestmannaeyjum og á Kirkjubæjarklaustri, en í kjölfar mikillar umræðu um díoxínmengun frá sorpbrennslustöðvum á síðasta ári var sorpbrennslum á Ísafirði og í Öræfum lokað. Afnám sérákvæðanna virðast koma forráðamönnum sveitarfélaganna sem um ræðir í opna skjöldu. Öllum hefði þó átt að vera ljóst að til þess kæmi fyrr eða síðar að undanþágan yrði felld úr gildi og fullljóst hefur það verið síðan í maí í fyrra þegar skýrsla Ríkisendurskoðunar um sorpbrennslur með undanþágur frá tilskipun ESB var lögð fyrir Alþingi. Það er sérkennilegur plagsiður að líta á reglugerðir og sáttmála sem gerðir eru umhverfinu til varnar sem einhvers konar tálma sem settir eru á til þess að gera fólki lífið leitt, erfitt eða dýrt. Í þessu tilviki er þó ekki einu sinni um að ræða nýja tilskipun heldur niðurfellingu á sérákvæði í tilskipun sem gilt hefur í meira en áratug. Rétt er einnig að rifja upp að reglur um mengunarvarnir sorpbrennsla sem gilda á Evrópska efnahagssvæðinu eru beinlínis runnar undan rifjum Íslendinga því á umhverfisráðstefnunni í Rio de Janeiro árið 1992 höfðu Íslendingar frumkvæði að því að settar yrðu reglur um mengunarvarnir í sorpbrennslum með lífríki hafsins og þar með hagsmuni fiskútflytjenda í huga. Þetta frumkvæði Íslendinga leiddi til þess að reglugerðin sem hér um ræðir var sett. Árið 1992 töldu Íslendingar sem sagt að mengun frá sorpbrennslum gæti skaðað fiskútflutning. Þegar þessi afstaða skilaði sér í Evrópureglugerð sem innleidd var á Evrópska efnahagssvæðinu börðust Íslendingar aftur á móti fyrir því að fá undanþágu frá henni og nú þegar afnema á undanþáguna er enn barist, meðal annars af hálfu Vestmannaeyjabæjar sem á afkomu sína einmitt að miklu leyti undir fiskútflutningi. Þetta er í meira lagi furðulega atburðarás. Loks mætti benda Vestmannaeyingum á að fyrst Reyknesingar treysta sér til að brenna innfluttu sorpi frá Bandaríkjunum í sorpeyðingastöðinni Kölku þá ætti þeim ekki að verða skotaskuld úr því að eyða sorpi Vestmannaeyinga líka. Þangað munu vera um 200 kílómetrar frá Vestmannaeyjum en til Svíþjóðar, þangað sem bæjaryfirvöld í Vestmannaeyjum hafa sagst íhuga að flytja sorp til brennslu, er að minnsta kosti tíu sinnum lengra. Það hlýtur því að vera til muna hagkvæmara fyrir Vestmannaeyinga að flytja sorp sitt þangað, og umhverfisvænna.