Verðlaunanýyrði varð til í eldgosinu 28. desember 2010 06:00 gosið Eyjafjallajökull er talinn upp með Mel Gibson, Julian Assange og vuvuzela-lúðrinum í upptalningu Telegraph í Bretlandi á helstu skúrkum líðandi árs.Fréttablaðið/Vilhelm Orð sem sprottið er upp úr gosinu í Eyjafjallajökli í vor hefur verið valið nýyrði ársins í Noregi. Orðið er „askefast“ eða „öskufastur“ og haft yfir þá sem komast hvorki lönd né strönd vegna loftmengunar af völdum eldfjallaösku. Í umfjöllun norsku fréttaveitunnar NTB eru áhrifin á tungumálið sögð til marks um hversu gríðarlega víðtæk áhrif eldgosið hafi haft. Haft er eftir Sigfrid Tvitekkja, formanni norsku málnefndarinnar, að öskuorðið nýja hafi fjölda jákvæðra eiginleika. „Orðið er samsett úr tveimur velþekktum norskum orðum. Það er stutt, en segir jafnframt mikið,“ segir Tvitekkja. Orðsins hafi fyrst orðið vart á prenti, mögulega í fleiri en einu blaði samtímis. Þannig hafi 15. apríl staðið í Nordlys að fjöldi þátttakenda frá Norður-Noregi á Evrópuþingi í Brussel væru „öskufastir“ í höfuðstað Evrópusambandsins. Eftir fjóra daga af öskufréttum í fréttamiðlum heims mátti finna orðið á 22.600 stöðum með leitarvél Google. NTB bendir á að eldgosið hafi víðar haft sambærileg áhrif. Þannig hafi bandaríska hljómsveitin Bear in Heaven verið öskuföst í Madríd á Spáni og til að drepa tímann tekið fram myndbandsupptökuvél og lagt á farangursbelti flughafnarinnar. Þar hafi orðið til dáleiðandi myndband við lag sveitarinnar sem nefnist „Dust Cloud“. Eyjafjallajökuls er annars getið í fjölda blaða og fréttamiðla um heim allan í yfirferð þeirra á stórfréttum ársins sem er að líða. Í fréttagetraun spyr breska ríkisútvarpið BBC hvað nafn Eyjafjallajökuls þýði. Auk rétt svars er boðið upp á valmöguleikana „Turn kaldra elda“ og „Reið norn“. Breska dagblaðið Telegraph hefur valið Eyjafjallajökul sem einn af helstu skúrkum ársins 2010, en í þeirri umfjöllun er líka að finna leikarann Mel Gibson, Julian Assange hjá Wikileaks og vuvuzela-lúðurinn. Í Independent er að finna pistlana „Augnablik sem skóku heiminn árið 2010“. Þar skrifar rithöfundurinn Fay Weldon um gosið og kveðst eftir það heimsækja jarðskjálftavef Veðurstofu Íslands á hverjum degi í leit að merkjum um frekari jarðhræringar. Hún hefur skrifað fjölda bóka, en hér þekkja margir bók hennar „Ævi og ástir kvendjöfuls“. Fréttavefur DNA á Indlandi telur gosið í Eyjafjallajökli upp með öðrum stórviðburðum ársins og myndir frá gosinu er að finna í yfirliti allra helstu miðla um fréttaljósmyndir ársins. olikr@frettabladid.is Fréttir Mest lesið Allt að helmingur barna heima vegna veikinda Innlent Gjaldtaka af bílum sé hærri en fjárframlög til vegagerðar Innlent Strætó ekið á hjólreiðamann í Laugardal Innlent Vestfirðingar sjá fram á þrenn ný jarðgöng Innlent Finnst brotið á réttindum barnsins að orlofið sé skert Innlent „Mér persónulega fannst þetta gríðarlega gaman“ Innlent Konan sem ekið var á er látin Innlent Hugrakkir drengir opnuðu sig í fréttum, breyttu kerfinu og skáluðu með Ingu Innlent Opna fyrir umferð um „fyrstu hraðbraut á Íslandi“ Innlent Skora á Rúv að endurskoða þessa „misráðnu ákvörðun“ Innlent Fleiri fréttir Gjaldtaka af bílum sé hærri en fjárframlög til vegagerðar Allt að helmingur barna heima vegna veikinda Vestfirðingar sjá fram á þrenn ný jarðgöng Landhelgisgæslan eignast sjálfstýrða kafbáta „Mér persónulega fannst þetta gríðarlega gaman“ Hugrakkir drengir opnuðu sig í fréttum, breyttu kerfinu og skáluðu með Ingu Strætó ekið á hjólreiðamann í Laugardal Refsing milduð yfir burðardýri Finnst brotið á réttindum barnsins að orlofið sé skert Þjófar sendir úr landi Fær bara hálft fæðingarorlof og veik leikskólabörn Björn Dagbjartsson er látinn Hvetja til bólusetningar vegna inflúensufaraldurs Slapp ekki með typpamynd til þrettán ára Halda starfsleyfinu þrátt fyrir kröfur íbúa Opna fyrir umferð um „fyrstu hraðbraut á Íslandi“ Vill skoða úrsögn úr EES Leigubílstjóri og vinur í þriggja ára fangelsi fyrir nauðgun Skaftárhlaup enn yfirstandandi Helgi Valberg tekur við ritarastöðunni Stór áfangi Borgarlínu afgreiddur í skipulagsráði og á leið í kynningu Rannsókn lokið þrjátíu árum eftir snjóflóðið Kópavogur svarar: Ljósmagnið á skiltinu minnkað og þverun væntanleg Lífsýni úr öðrum manni nýju sönnunargögnin Ljóst að einhverjir dragi lög sín til baka Konan sem ekið var á er látin Styrkirnir ekki auglýstir: Segir Miðflokkinn haldinn hysteríu og ótta við þjóðina Skora á Rúv að endurskoða þessa „misráðnu ákvörðun“ Trampólín á flugi og vagn á hliðinni Tekist á um fangelsismálin og Útvarpsstjóri ræðir framtíð Söngvakeppninnar Sjá meira
Orð sem sprottið er upp úr gosinu í Eyjafjallajökli í vor hefur verið valið nýyrði ársins í Noregi. Orðið er „askefast“ eða „öskufastur“ og haft yfir þá sem komast hvorki lönd né strönd vegna loftmengunar af völdum eldfjallaösku. Í umfjöllun norsku fréttaveitunnar NTB eru áhrifin á tungumálið sögð til marks um hversu gríðarlega víðtæk áhrif eldgosið hafi haft. Haft er eftir Sigfrid Tvitekkja, formanni norsku málnefndarinnar, að öskuorðið nýja hafi fjölda jákvæðra eiginleika. „Orðið er samsett úr tveimur velþekktum norskum orðum. Það er stutt, en segir jafnframt mikið,“ segir Tvitekkja. Orðsins hafi fyrst orðið vart á prenti, mögulega í fleiri en einu blaði samtímis. Þannig hafi 15. apríl staðið í Nordlys að fjöldi þátttakenda frá Norður-Noregi á Evrópuþingi í Brussel væru „öskufastir“ í höfuðstað Evrópusambandsins. Eftir fjóra daga af öskufréttum í fréttamiðlum heims mátti finna orðið á 22.600 stöðum með leitarvél Google. NTB bendir á að eldgosið hafi víðar haft sambærileg áhrif. Þannig hafi bandaríska hljómsveitin Bear in Heaven verið öskuföst í Madríd á Spáni og til að drepa tímann tekið fram myndbandsupptökuvél og lagt á farangursbelti flughafnarinnar. Þar hafi orðið til dáleiðandi myndband við lag sveitarinnar sem nefnist „Dust Cloud“. Eyjafjallajökuls er annars getið í fjölda blaða og fréttamiðla um heim allan í yfirferð þeirra á stórfréttum ársins sem er að líða. Í fréttagetraun spyr breska ríkisútvarpið BBC hvað nafn Eyjafjallajökuls þýði. Auk rétt svars er boðið upp á valmöguleikana „Turn kaldra elda“ og „Reið norn“. Breska dagblaðið Telegraph hefur valið Eyjafjallajökul sem einn af helstu skúrkum ársins 2010, en í þeirri umfjöllun er líka að finna leikarann Mel Gibson, Julian Assange hjá Wikileaks og vuvuzela-lúðurinn. Í Independent er að finna pistlana „Augnablik sem skóku heiminn árið 2010“. Þar skrifar rithöfundurinn Fay Weldon um gosið og kveðst eftir það heimsækja jarðskjálftavef Veðurstofu Íslands á hverjum degi í leit að merkjum um frekari jarðhræringar. Hún hefur skrifað fjölda bóka, en hér þekkja margir bók hennar „Ævi og ástir kvendjöfuls“. Fréttavefur DNA á Indlandi telur gosið í Eyjafjallajökli upp með öðrum stórviðburðum ársins og myndir frá gosinu er að finna í yfirliti allra helstu miðla um fréttaljósmyndir ársins. olikr@frettabladid.is
Fréttir Mest lesið Allt að helmingur barna heima vegna veikinda Innlent Gjaldtaka af bílum sé hærri en fjárframlög til vegagerðar Innlent Strætó ekið á hjólreiðamann í Laugardal Innlent Vestfirðingar sjá fram á þrenn ný jarðgöng Innlent Finnst brotið á réttindum barnsins að orlofið sé skert Innlent „Mér persónulega fannst þetta gríðarlega gaman“ Innlent Konan sem ekið var á er látin Innlent Hugrakkir drengir opnuðu sig í fréttum, breyttu kerfinu og skáluðu með Ingu Innlent Opna fyrir umferð um „fyrstu hraðbraut á Íslandi“ Innlent Skora á Rúv að endurskoða þessa „misráðnu ákvörðun“ Innlent Fleiri fréttir Gjaldtaka af bílum sé hærri en fjárframlög til vegagerðar Allt að helmingur barna heima vegna veikinda Vestfirðingar sjá fram á þrenn ný jarðgöng Landhelgisgæslan eignast sjálfstýrða kafbáta „Mér persónulega fannst þetta gríðarlega gaman“ Hugrakkir drengir opnuðu sig í fréttum, breyttu kerfinu og skáluðu með Ingu Strætó ekið á hjólreiðamann í Laugardal Refsing milduð yfir burðardýri Finnst brotið á réttindum barnsins að orlofið sé skert Þjófar sendir úr landi Fær bara hálft fæðingarorlof og veik leikskólabörn Björn Dagbjartsson er látinn Hvetja til bólusetningar vegna inflúensufaraldurs Slapp ekki með typpamynd til þrettán ára Halda starfsleyfinu þrátt fyrir kröfur íbúa Opna fyrir umferð um „fyrstu hraðbraut á Íslandi“ Vill skoða úrsögn úr EES Leigubílstjóri og vinur í þriggja ára fangelsi fyrir nauðgun Skaftárhlaup enn yfirstandandi Helgi Valberg tekur við ritarastöðunni Stór áfangi Borgarlínu afgreiddur í skipulagsráði og á leið í kynningu Rannsókn lokið þrjátíu árum eftir snjóflóðið Kópavogur svarar: Ljósmagnið á skiltinu minnkað og þverun væntanleg Lífsýni úr öðrum manni nýju sönnunargögnin Ljóst að einhverjir dragi lög sín til baka Konan sem ekið var á er látin Styrkirnir ekki auglýstir: Segir Miðflokkinn haldinn hysteríu og ótta við þjóðina Skora á Rúv að endurskoða þessa „misráðnu ákvörðun“ Trampólín á flugi og vagn á hliðinni Tekist á um fangelsismálin og Útvarpsstjóri ræðir framtíð Söngvakeppninnar Sjá meira