Líkur eru á frekari jarðskjálftum á suðvesturhorninu á næstu árum og þá sérstaklega jarðskjálfta með upptök við Brennisteinsfjöll, sem er töluvert nær höfuðborgarsvæðinu en skjálftinn sem varð í gær. Slíkur skjálfti gæti verið 6 til 6,5 að stærð og yrði þá svipaður skjálftum sem urðu á svæðinu árin 1929 og 1968. Þetta segir jarðeðlisfræðingurinn Ólafur Flóvenz. Vísar hann til þess að skjálftar hafi orðið víða á skjálftabeltum Reykjanessskagans og Suðurlands en ekki við Brennisteinsfjöll.
Nú síðast varð skjálfti að stærð 5,6 á Reykjanessskaga í gær. Hann var sá stærsti sem mælst hefur þar frá 2003.
Tvær ástæður fyrir líklegum skjálfta
Ólafur segir í samtali við fréttastofu að hægt að spá fyrir um skjálfta á næstu árum fyrir tvær ástæður. Annars vegar með tilliti til sögunnar, þar sem vitað sé að stærri skjálftar sem eigi sér upptök í Brennisteinsfjöllum eða þar í grenndinni, komi með ákveðnu millibili.
Hins vegar með tilliti til þess að í gegnum allt Suðurland gengur brotabelti, plötuskil, sem tengir Austurgosbeltið við Heklu við Reykjaneshrygginn. Þessi plötuskil brotni upp á ákveðnum fresti vegna landreks.
„Við vitum að það hefur verið mjög lítil skjálftavirkni í langan tíma í Brennisteinsfjöllum og við vitum að við erum búnir að horfa á Suðurlandsskjálfta verða núna á síðustu árum. 2.000 við Hellu og Hestfjall og síðan 2008 við Hveragerði. Núna erum við búin að horfa á framhaldið af plötuskilunum Reykjanesmegin hreyfast allt saman, en ekkert þarna í miðjunni.“
Samkvæmt Ólafi hafa jarðskjálftafræðingar margsinnis bent á að vænta megi jarðskjálfta á svæðinu á næstu árum.
Meiri líkur á skjálfta í virkni
Ólafur segir að það muni koma að því að hreyfing fari á skilin og það að nú þegar skjálftavirkni sé í gangi og plötuskilin á hreyfingu séu meiri líkur á frekari skjálftum.
„Kannski bara deyr þetta út núna og svo geta liði eitt eða tvö ár og þá kannski kemur allt í einu stór kippur í Brennisteinsfjöllum,“ segir Ólafur.
Hann ítrekar að það sé engin ástæða til að óttast svona jarðskjálfta. Fólk þurfi að hafa ákveðnar varúðarráðstafanir gagnvart fallandi hlutum. Byggingar eigi þó að standast mun stærri skjálfta en þessa.
Hér má sjá Facebookfærslu Ólafs frá því í gær. Mbl fjallaði um hana fyrr í dag.
Væntanleg fundu flestir á höfuðborgarsvæðinu jarðskjálftann sem varð SV af Djúpavatni á Reykjanesskaga laust fyrir kl 14...
Posted by Ólafur Flóvenz on Tuesday, 20 October 2020
Veðurstofa Íslands segir skjálftavirkni enn mælast á Reykjanesi en þó hafi dregið úr henni. Nokkrir skjálftar stærri en 3,0 hafa mælst á Reykjanesi í dag.
Í færslu á vef Veðurstofunnar segir að ekki sé hægt að útiloka annan stóran skjálfta og því sé enn aukin hætta á grjóthruni í bröttum hlíðum á Reykjanesskaganum og í öðrum fjallshlíðum á suðvesturhorninu.
„Grjóthruns varð vart á fjórum stöðum í nágrenni við upptök jarðskjálftans á Reykjanesi í gær, við Djúpavatnsleið, Keili, Trölladyngju og Vatnsskarð. Í sumum þessara tilvika mátti litlu muna að slys yrðu á fólki. Einnig eru vísbendingar um að sprungur við Krýsuvíkurbjarg hafi gliðnað og að nýjar hafi myndast,“ segir á vef Veðurstofunnar.
Þar er fólk beðið um að sýna sérstaka aðgát undir bröttum hlíðum.