Ríkið hefði átt að standa sig betur 23. febrúar 2006 00:56 Töluvert sterk viðbrögð urðu á markaði þegar greiningarfyrirtækið Fitch breytti horfum úr stöðugum í neikvæðar í mati sínu á lánshæfi íslenska ríkisins. Þetta voru auðvitað ekki góðar fréttir, en líklegt að viðbrögðin hafi verið harkalegri en efni stóðu til. Hlutabréf lækkuðu og krónan féll í verði. Hvorugt er í sjálfu sér óeðlilegt. Hlutabréfamarkaðurinn hefur verið á fleygiferð og í sjálfu sér þroskamerki að neikvæðar fréttir verði til þess að lækka hann. Eftir lækkun síðustu tveggja daga stendur enn sú staðreynd að Úrvalsvísitalan hefur hækkað um tæp sautján prósent, sem sums staðar þykir vel viðunandi ársávöxtun. Varnaðarorð Fitch eru ekki ný af nálinni. Þau hafa verið ítrekuð margsinnis. Samhliða því að erlend fjárfesting vegna stóriðju ýtti undir styrk krónunnar jók ríkið á vandann með hækkun á ríkisreknum íbúðalánum og vanhugsaðri tímasetningu á skattalækkunum. Ríkið tók ekki á vandanum og vísaði þunganum af stjórn efnahagsmála á Seðlabankann. Aðhald í ríkisrekstri og afgangur af fjárlögum hefði þurft að vera meiri, eins og þráfaldlega hefur verið bent á. Stjórnvöld geta ekki skýlt sér á bak við að bankarnnir hafi farið offari. Þau voru vöruð við þeim hættum sem biðu. Sú viðvörun var nú ítrekuð af Fitch. Fitch bendir einnig á að erlend skuldasöfnun einkaaðila sé einn af áhættuþáttum hagkerfisins. Íslendingar eru of viljugir til að skulda og hafa má áhyggjur af því að heimili og innlend fyrirtæki séu of tilbúin til að taka meira fé að láni en þeim væri hollt. Það verður að sjálfsögðu hver að eiga við sig, en umhverfið hefur verið hvetjandi til neyslu og aukinnar lántöku. Það verður að telja stjórnvöldum til tekna að ríkið hefur notað tímann til að greiða niður skuldir. Hins vegar má hafa efasemdir um áhyggjur Fitch af erlendum skuldum og erlendri útlánaaukningu bankanna. Á fundi sem greinendur hjá Fitch áttu meðal annars með forsvarsmönnum bankanna komu fram ólíkar áherslur greinanda bankanna og þess sem metur íslenskt efnahagslíf. Bankagreinandi deilir ekki áhyggjum af erlendri útlánaaukningu bankanna. Hann bendir á framfarir í áhættustýringu, sterkt eiginfjárhlutfall, góða eignadreifingu á móti skuldum og áhættupróf Fjármálaeftirlitsins sem allir bankarnir hafa staðist nýverið. Bankakerfið nýtur trausts á alþjóðamörkuðum og það traust er á góðri leið með að verða ein verðmætasta eign þjóðarinnar, eins og forstjóri KB banka benti á á nýliðnu Viðskiptaþingi. Raunar hafa bæði Íslandsbanki og KB banki sótt sér lánsfé á alþjóðamarkaði að undanförnu og fengu báðir bankarnir sambærileg kjör við það sem þeir hafa áður fengið. Full ástæða er til að halda vel á málum í stjórn efnahagsmála. Í skýrslu Fitch felast engin ragnarök íslensks efnahagslífs. Breyting á mati á horfum er einungis áminning um það að við erum okkar eigin gæfu smiðir og verðum að haga okkur samkvæmt því. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Hafliði Helgason Skoðanir Mest lesið Flokkur fólksins eða flokkun fólksins? Halldóra Lillý Jóhannsdóttir Skoðun Íslendingar flytja út fisk og líka ofbeldismenn Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Hver ætlar að bera ábyrgð á mannslífi? Sævar Þór Jónsson Skoðun Betri nýting á tíma og fjármunum Reykjavíkurborgar 2/3 Magnea Gná Jóhannsdóttir Skoðun 30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun Lægjum öldurnar Halla Hrund Logadóttir Skoðun Horfumst í augu Kristín Thoroddsen Skoðun Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun Saga Israa á Gaza og hvernig hægt er að verða að liði Katrín Harðardóttir,Israa Saed Skoðun Er aldur bara tala? Teitur Guðmundsson Skoðun
Töluvert sterk viðbrögð urðu á markaði þegar greiningarfyrirtækið Fitch breytti horfum úr stöðugum í neikvæðar í mati sínu á lánshæfi íslenska ríkisins. Þetta voru auðvitað ekki góðar fréttir, en líklegt að viðbrögðin hafi verið harkalegri en efni stóðu til. Hlutabréf lækkuðu og krónan féll í verði. Hvorugt er í sjálfu sér óeðlilegt. Hlutabréfamarkaðurinn hefur verið á fleygiferð og í sjálfu sér þroskamerki að neikvæðar fréttir verði til þess að lækka hann. Eftir lækkun síðustu tveggja daga stendur enn sú staðreynd að Úrvalsvísitalan hefur hækkað um tæp sautján prósent, sem sums staðar þykir vel viðunandi ársávöxtun. Varnaðarorð Fitch eru ekki ný af nálinni. Þau hafa verið ítrekuð margsinnis. Samhliða því að erlend fjárfesting vegna stóriðju ýtti undir styrk krónunnar jók ríkið á vandann með hækkun á ríkisreknum íbúðalánum og vanhugsaðri tímasetningu á skattalækkunum. Ríkið tók ekki á vandanum og vísaði þunganum af stjórn efnahagsmála á Seðlabankann. Aðhald í ríkisrekstri og afgangur af fjárlögum hefði þurft að vera meiri, eins og þráfaldlega hefur verið bent á. Stjórnvöld geta ekki skýlt sér á bak við að bankarnnir hafi farið offari. Þau voru vöruð við þeim hættum sem biðu. Sú viðvörun var nú ítrekuð af Fitch. Fitch bendir einnig á að erlend skuldasöfnun einkaaðila sé einn af áhættuþáttum hagkerfisins. Íslendingar eru of viljugir til að skulda og hafa má áhyggjur af því að heimili og innlend fyrirtæki séu of tilbúin til að taka meira fé að láni en þeim væri hollt. Það verður að sjálfsögðu hver að eiga við sig, en umhverfið hefur verið hvetjandi til neyslu og aukinnar lántöku. Það verður að telja stjórnvöldum til tekna að ríkið hefur notað tímann til að greiða niður skuldir. Hins vegar má hafa efasemdir um áhyggjur Fitch af erlendum skuldum og erlendri útlánaaukningu bankanna. Á fundi sem greinendur hjá Fitch áttu meðal annars með forsvarsmönnum bankanna komu fram ólíkar áherslur greinanda bankanna og þess sem metur íslenskt efnahagslíf. Bankagreinandi deilir ekki áhyggjum af erlendri útlánaaukningu bankanna. Hann bendir á framfarir í áhættustýringu, sterkt eiginfjárhlutfall, góða eignadreifingu á móti skuldum og áhættupróf Fjármálaeftirlitsins sem allir bankarnir hafa staðist nýverið. Bankakerfið nýtur trausts á alþjóðamörkuðum og það traust er á góðri leið með að verða ein verðmætasta eign þjóðarinnar, eins og forstjóri KB banka benti á á nýliðnu Viðskiptaþingi. Raunar hafa bæði Íslandsbanki og KB banki sótt sér lánsfé á alþjóðamarkaði að undanförnu og fengu báðir bankarnir sambærileg kjör við það sem þeir hafa áður fengið. Full ástæða er til að halda vel á málum í stjórn efnahagsmála. Í skýrslu Fitch felast engin ragnarök íslensks efnahagslífs. Breyting á mati á horfum er einungis áminning um það að við erum okkar eigin gæfu smiðir og verðum að haga okkur samkvæmt því.
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun
30 silfurpeningar dýralækna? 125.000 lítrar af blóði tappaðir af 4088 merum (með valdi), af eiðsvörðum dýralæknum, 2023 Ole Anton Bieltvedt Skoðun
Opið bréf til heilbrigðisráðherra: Iðjuþjálfar – mikilvægur mannauður í geðheilbrigðisþjónustu framtíðarinnar Erna Rut Elvarsdóttir,Lilja Logadóttir, Rebekka Lind Hjaltadóttir,Sandra Dís Sigurðardóttir Skoðun